اشخاص

کاظمی، ناصر

زینب احمدی
783 بازدید

ناصر کاظمی (1361ـ1335) فرمانده سپاه پاسداران شهرستان‌های پاوه و سنندج بود که حین پاک‌سازی محور پیرانشهر ـ سردشت به شهادت رسید.

ناصر کاظمی 10 خرداد 1335 در تهران به دنیا آمد. سال 1353 در کنکور سراسری شرکت کرد و در رشته‌های پیراپزشکی و تربیت بدنی پذیرفته شد و بنا به علاقه، رشته تربیت بدنی را انتخاب کرد.[1]

وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد. سپس دو هفته در پادگان ولی‌عصر‌عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف آموزش نظامی دید و از طرف محمد بروجردی برای فرماندهی گروهان در این پادگان انتخاب شد و پس از آن، به مأموریت در سطح تهران اعزام ‌می‌شد.

ناصر کاظمی در سال 1358، در اولین مأموریت برای مقابله با غائله‌ای که ضدانقلاب در مناطق متعدد و از جمله سیستان‌وبلوچستان به وجود آورده بود، راهی زابل شد و توانست همراه دیگر نیروهای سپاه، آن غائله را مهار کند.

 ناصر کاظمی سپس برای مقابله با توطئه تجزیه خوزستان تحت عنوان خلق عرب، راهی خرمشهر شد و تا خنثی شدن این توطئه، در آنجا ماند. پس از اتمام کار، به تهران بازگشت و در 13 آبان 1358، سه شبانه‌روز، مدیریت لایه حفاظت بیرون، جلوی در و پشت دیوارهای لانه جاسوسی را همراه افرادش بر عهده داشت.[2]

در 17 دی 1358، به توصیه محمد بروجردی (فرمانده سپاه منطقه 7 کشوری)، همراه یک گروه برای پاک‌سازی مناطق غرب کشور (استان کرمانشاه) از وجود دموکرات‌ها و ضدانقلاب و همچنین خدمت به مردم محروم آن منطقه، عازم پاوه شد.[3]

پس از فرمانداری شهر پاوه، فرماندهی سپاه پاوه نیز به او محول شد. وی در پاوه، نیروهای بومی را سازمان و تشکیل داد؛ زیرا اعتقاد داشت مناطق کردنشین باید به ‌وسیله خود مردم این مناطق از دست گروهک‌های ضدانقلاب آزاد و پاک‌سازی شود. بنابراین، با همکاری نیروهای اعزامی و مردمی (پیشمرگان کرد مسلمان)، جاده پاوه و نوریاب (منطقه‌ای در شمال‌غرب پاوه) و روستا و پاسگاه قشلاق را پاک‌سازی کرد. پس از آن، مردم محروم مناطق اطراف، نزد وی رفتند و تقاضا کردند که مناطق آن‌ها را نیز پاک‌سازی کند. او باینگان (از توابع شهرستان پاوه) را که مردمش به همین منظور به پاوه هجرت کرده بودند، در بهار 1359، با همکاری مردم و نیروهای سپاه پاک‌سازی کرد. در آبان 1359، عملیات «بیلِت» (ارتفاعی که گروهک‌های ضدانقلاب، از آنجا شهر نوسود ـ شهری در منطقه صفر مرزی واقع در شمال‌غرب پاوه ـ را زیر نظر داشتند) و شامل نبرد در خط مقدم با گروهک‌های ضدانقلاب و دموکرات‌ها می‌شد، به قصد آزادسازی شهر نوسود آغاز کرد و موفق به گرفتن سنگرهای بیلت شد. وی در این عملیات مجروح و دو ماه در تهران بستری شد؛ اما قبل از بهبود کامل به پاوه بازگشت تا طرح پاک‌سازی ارتفاعات کله‌چنار (ارتفاعی بین دو شهر نودشه و نوسود)، شمشیر (ارتفاعی بین دو شهر مرزی نودشه و نوسود)، گلوتنگه، اورامانات، و مرسوک (ارتفاعی در شمال شهر نودشه)، و شهر نودشه (شهری در منطقه صفر مرزی و شمال‌غربی شهر پاوه) را آغاز کند.[4]

برای آزادسازی نودشه، اول می‌بایست دو ارتفاع مهم کله‌چنار و کوماجا آزاد می‌شد. عملیات کله‌چنار، طبق طرحی از سرهنگ شهاب‌الدین شهبازی (افسر ژاندارم دوره پهلوی که پس از پیروزی انقلاب عهده‌دار فرماندهی پاسگاه مرزی در هویزه شده بود) آغاز شد. دو گروهان از ارتش و سپاه، با فرماندهی کاظمی توانستند ارتفاعات کله‌چنار و کوماجا را آزاد کند. بعد از آن، شهر نودشه توسط همین دو گروهان پاک‌سازی شد.

در اردیبهشت 1360، کاظمی و جوانان نودشه، ارتفاعات گلوتنگه و کاوه زهرا (ارتفاعی در شمال شهر نوسود) و مرسوک را گرفتند. این ارتفاعات، نزدیک ارتفاع مهم و استراتژیک شمسی بود. ارتفاع شمسی، اصلی‌ترین پایگاه عراق در منطقه و مشرف بر نوسود بود. از این رو بدون در دست داشتن آن، آزادسازی نوسود امکان نداشت. به همین منظور، عملیات «روح‌الله» در اوایل مرداد 1360 توسط کاظمی طراحی شد.[5]

در اوایل کار، نیروهای ایرانی، با حملات شدید دشمن مستأصل شدند؛ اما به درخواست کاظمی، هلی‌کوپترهایی مأمور شدند منطقه را شناسایی و به پایگاه اصلی عراقی‌ها حمله کنند. هلی‌کوپترها با پرتاب چند موشک به پایگاه‌های دشمن، آن‌ها را مجبور به تسلیم کردند و ارتفاعات شمسی بدین طریق از دشمن گرفته شد.[6]

در شهریور 1360، محمد بروجردی مسئولیت فرماندهی سپاه پاوه را به محمدابراهیم همت سپرد و ناصر کاظمی را برای فرماندهی سپاه پاسداران کردستان به سنندج اعزام کرد.

در این زمان، کاظمی «گردان ویژه شهدا» را برای عملیات‌های آزدسازی تشکیل داد. این گردان، پس از مدتی به «تیپ ویژه شهدا» تبدیل شد و سپس به لشکر ارتقا یافت.[7]

هدف کاظمی آزادسازی همه شهرهای مناطق کردنشین بود. از این رو، پاک‌سازی را از بوکان (یکی از شهرهای استان آذربایجان‌غربی) آغاز کرد و طی چندین ساعت، با کمک نیروهای تیپ ویژه شهدا، این مناطق را آزاد کرد.

وی در 28 اسفند 1360 با منیژه ساغرچی ازدواج کرد. ثمره این ازدواج، یک پسر به نام علی است.

کاظمی در فروردین 1361، عملیات پاک‌سازی جاده بانه ـ سردشت را طراحی کرد. در این طرح، یک گردان به فرماندهی مصطفی طیاره، فرمانده سپاه سقز، از طرف سردشت، و دو گردان به فرماندهی ناصر کاظمی از طرف بانه، عملیات را آغاز کردند و طی مراحلی، این جاده و روستاهای اطراف آن را پاک‌سازی کردند. سپس نیروهای ارتش و ژاندارمری در آن مستقر شدند.

آخرین عملیاتی که کاظمی، فرماندهی آن را بر عهده داشت، عملیات پاک‌سازی محور پیرانشهر ـ سردشت در مرز عراق بود. او این عملیات را با نیروهای سپاه و پیشمرگان کرد مسلمان اجرا کرد.[8]  

ناصر کاظمی سرانجام در 6 شهریور 1361، حین پاک‌سازی محور پیرانشهر ـ سردشت، در یکی از روستاهای پیرانشهر به نام «ممین چه» با اصابت گلوله به پیشانی‌اش به شهادت رسید.[9]


[1]. بی‌نام، کردستان، مردم و پاسدار شهید ناصر کاظمی، بی‌جا: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ناحیه کردستان، 1362، ص9ـ6.

[2]. شاهد یاران، مرداد 1394، ش118، ص47 و 48.

[3]. کردستان، مردم و پاسدار شهید ناصر کاظمی، ص11 و 12.

[4]. شاهد یاران، مرداد 1394، ش118، ص15ـ11.

[5]. فتاحی، حسین، آقای فرماندار، قم: سامیر، ص101 و 102 و 114 و 115.

[6]. کردستان، مردم و پاسدار شهید ناصر کاظمی، ص79ـ75.

[7]. شاهد یاران، مرداد 1394، ش118، ص27.

[8]. فتاحی، حسین، آقای فرماندار، ص142ـ125.

[9]. کردستان، مردم و پاسدار شهید ناصر کاظمی، ص21 و 22.