کاظمی، سیدکاظم

طیبه نادعلی
9 بازدید

سیدکاظم کاظمی راشد با نام مستعار نذیر، از بنیانگذاران نظام اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران و قائم‌مقام اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود که در2 شهریور 1364 در منطقه طلائیه به شهادت رسید.

سیدکاظم کاظمی راشد، اول شهریور 1336 در بخش آرادان گرمسار به دنیا آمد. پدرش سیدعلینقی کشاورز بود و فرزندان را به مطالعه کتاب‌های دینی تشویق می‌کرد. شش ساله بود که با خانواده‌اش به گرگان نقل مکان کرد.[1] وی در سال 1352 و در 16سالگی به‌واسطه دوستان پدرش مجله‌های مذهبی از قم دریافت می‌‌کرد و با تشکیل کتابخانه‌‌ا‌ی کوچک به نام "کتابخانه حر" کتاب‌های مذهبی و سیاسی که برخی نیز از نظر حکومت پهلوی ممنوعه بود، چون «حکومت اسلامی » و «رساله عملیه‌ » امام خمینی در اختیار جوانان قرار می‌داد که به همین دلیل توسط ساواک دستگیر و پس از مدتی آزاد شد. [2]

کاظمی در سال 1354 دیپلم ریاضی گرفت و برای یافتن کار به تهران رفت. او ابتدا دوره نقشه‌کشی ساختمان را فراگرفت و سپس در سازمان تربیت بدنی استخدام شد.[3] همزمان با تعدادی از دانشجویان فعال دانشگاه‌ها نیز ارتباط داشت. پس از چندی برای دومین‌بار دستگیر و 10 روز در کمیته ضد خرابکاری زندانی شد.[4] وی در 1355 در کنکور سراسری پذیرفته شد، اما به دلیل سابقه بازداشت‌هایش از ثبت‌نام او جلوگیری شد و او نیز با کمک و تشویق پدرش برای ادامه‌ تحصیل به آمریکا رفت و در رشته مهندسی مکانیک تحصیل کرد. وی بعدها به انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا راه یافت.

 کاظمی در سال‌های 1356 و 1357 در تظاهرات دانشجویی علیه حکومت پهلوی در خارج از کشور شرکت می‌کرد[5] و دو بار نیز به دلیل فعالیت‌هایش توسط پلیس آمریکا دستگیر شد. او بعدها به معاونت و سپس مسئولیت دانشجویان ایرانی در کانزاس برگزیده شد.[6] وی از گروهک‌های چپ،‌ راست و التقاطی شناخت دقیقی داشت.

کاظمی در 12 اسفند 1357 تحصیل در آمریکا را رها کرد و به کشور بازگشت و در فروردین 1358 با گذراندن دوره آموزش عمومی سپاه پاسداران در پادگان امام علی (ع) به عضویت سپاه درآمد و پس از غائله کردستان، عازم نقده شد و به مبارزه با ضدانقلاب پرداخت.[7]

وی در اولین کنکور سراسری بعد از انقلاب اسلامی، سال 1358شرکت کرد و در دانشگاه تهران پذیرفته شد. او اوضاع دانشگاه را نامساعد می‌دانست و با کمک دانشجویان مسلمان با وابستگانِ گروهک‌های پیشگام، پیکار، توده، راه کارگر و منافقین مبارزه می‌کرد.[8] وی در تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در 13 آبان 1358 نیز مشارکت داشت.

سیدکاظم در 24 مرداد 1360 با لیلا مصلایی، از اعضای انجمن اسلامی دانشگاه تربیت معلم رازی ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دو فرزند دختر بود.[9]

کاظمی در شکل‌گیری وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران، نقش داشت. او در اطلاعات سپاه پاسداران، وظیفه گروهک‌یابی و برنامه‌ریزی برای کشف اعضای گروهک‌ها را بر عهده داشت.[10] کاظمی پس از مدتی به درخواست استاندار وقت سیستان ‌و بلوچستان و موافقت فرمانده سپاه، معاون سیاسی امنیتیِ استانداری سیستان‌ و بلوچستان شد و در مبارزه با اشرار و قاچاقچیان مواد مخدر همت گماشت و پس از مدتی دوباره به سپاه برگشت و سرپرست واحد اطلاعات و عضو شورای عالی سپاه شد.[11]

وی با وجود داشتن سمت مهم امنیتی در جبهه‌های جنگ نیز حضور می‌یافت و دوم شهریور 1364، سالگرد شهادت امام محمد باقر(ع)، به همراه تعدادی از رزمندگان در منطقه هور (طلاییه) سوار بر قایق بود که بر اثر اصابت ترکش گلوله توپ مجروح و به شهادت رسید.

پیکر وی پس از تشییع در تهران، بنا بر وصیت خودش به بهشت زهرا (س) منتقل و در قطعه 24 ردیف 76 شماره30 به خاک سپرده شد.

نخستین یادبود شهید «سیدکاظم کاظمی» در 1390 در مرکز همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما به همت انجمن سپاس برگزار شد.[12]

در 27 دی 1390، سردیس این شهید در بوستان لاله تهران به عنوان نمادی از مقاومت، رشادت و جوانمردی شهیدان انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس نصب شد.[13] شهید سیدکاظم کاظمی در سال 1401 به عنوان شهید شاخص استان گلستان معرفی شد.[14]

در ارتباط با زندگانی این شهید، کتاب‌هایی با عنوان "نذیر هور" اثر "شمسی خسروی" و" وقت محدود" اثر "محمدحسن روزی‌طلب" توسط انجمن پیشکسوتان سپاس منتشر شده است.


. [1] خسروی، شمسی، نذیر هور، تهران، انجمن پیشکسوتان سپاس،1391، ص 11.

[2]. روزی‌طلب، محمدحسن، وقت محدود، تهران، انجمن پیشکسوتان سپاس،1400، ص 265 و266.

[3]. همان، ص 266.

[4]. خسروی، شمسی، همان، ص 12.

[5]. روزی‌طلب، محمدحسن، همان، ص 266.

[6]. خسروی، شمسی، همان، ص14؛ روزی‌طلب، محمدحسن، همان، ص 267.

[7]. همان.

[8]. خسروی، شمسی، همان، ص14؛ روزی‌طلب، محمدحسن، همان، ص268.

[9]. خسروی، شمسی، همان، ص 18و15و37.

[10]. همان، ص17.

[11]. روزی‌طلب، محمدحسن، همان، ص 272 و271.

[12] . سایت نوید شهید،  https://navideshahed.com/fa/news/.

[13] . سایت خبرگزاری فارس https://farsnews.ir/Culture/1326627360000011213/%D8%B1%D9%88% .

[14] . سایت خبرگزاری شبستان، https://www.shabestan.news/news/.