چهارشنبه 2 اردیبهشت 1360، دویست‌وسیزدهمین روز جنگ تحمیلی
سمیرا علیزاده
12 بازدید
در ساعت 5 صبح در جبهه غرب، عملیات هماهنگ ارتش و سپاه ایران در ارتفاعات بازی‌دراز در حد فاصل شهرهای قصرشیرین، گیلان‌غرب و سرپل‌ذهاب (کرمانشاه) به اجرا درآمد. نیروهای ایران موفق شدند ارتفاعات ۱۱۰۰ شمال و ۱۱۰۰ جنوبی را تصرف کنند و در جریان آن ۳۵۰ نفر از نیروهای عراق اسیر و بیش از سیصد نفر دیگر کشته شدند و غنایمی به دست آمد.[1]
با آتش نیروهای لشکر 92 زرهی اهواز (خوزستان) به مواضع نیروهای عراق در جبهه کرخه، دو خودرو، یک انبار مهمات، یک توپ و دو تیربار منهدم و به چهار تانک خساراتی وارد شد.[2]
با آتش خمپاره‌اندازهای نیروهای سپاه روی اسکله ۱۱ خرمشهر که در تصرف نیروهای عراق است، دو خمپاره‌انداز دشمن منهدم و یک انبار مهماتشان به آتش کشیده شد.[3]
در منطقه چغالوند (کرمانشاه)، پنج سنگر انفرادی نیروهای عراق به آتش کشیده شد و پنج نظامی عراقی کشته شدند.[4]
در منطقه بان‌سیر‌ان بزرگ و زله‌زرد گیلان‌غرب (کرمانشاه)، نیروهای سپاه با آرپی‌جی7 و تفنگ 57، سه سنگر اجتماعی نیروهای عراقی را منهدم کردند و تعدادی از نیروهای دشمن کشته یا زخمی شدند.[5]
نیروهای ارتش با اجرای آتش سنگین روی مواضع نیروهای عراق در اطراف پاسگاه توتمان عراق (شمال غربی مریوان در جنوب پنجوین عراق)، تلفات و خساراتی را به آنها وارد کردند.[6]
با آتش خمپاره‌اندازهای نیروهای سپاه، چند موضع نیروهای عراق، در منطقه المطوعه در خاک عراق، در آن سوی اروند، آتش گرفت.[7]
با آتش توپخانه و ادوات نیروهای ایران مستقر در جبهه فیاضیه (آبادان)، یک انبار مهمات نیروهای عراق آتش گرفت و با هدایت آتش روی کارخانه شیر پاستوریزه و حوالی آن، چند نفر از نیروهای عراق کشته شدند. سه نفر از نیروهای دشمن که در کناره شرقی کارون قصد شلیک با آرپی‌جی7 داشتند، هدف تک‌تیراندازهای سپاه قرار گرفتند و دو نفرشان کشته و یک نفر مجروح شد.[8]
دو گروه از واحدهای ژاندارمری ایران در منطقه فارسیات اهواز (خوزستان)، به مواضع ارتش عراق نفوذ کرده و با پشتیبانی توپخانه به نیروهای دشمن ضربه زدند. یک کامیون حامل بیست نفر، یک جیپ فرماندهی با دو سرنشین، یک مرکز تجمع، یک سنگر تیربار با خدمه و یک خمپاره‌انداز دشمن نابود و به یک تانک آسیب وارد شد و تعدادی از آنها کشته یا زخمی شدند.[9]
با آتش توپخانه، یک انبار مهمات نیروهای عراق در پانصدمتری جنوب روستای دهلاویه در محور غرب سوسنگرد (خوزستان) منهدم شد.[10]
یک گروه گشتی رزمی از نیروهای سپاه پاسداران در ساعت 23:30، با نیروهای عراق در غرب کارون و جنوب غربی محمدیه (خوزستان) درگیر شدند و ۲۵ سنگر نفرات و یک سنگر تیربار دشمن منهدم شد و هفده نفر از نیروهای عراق کشته و بیست نفر مجروح شدند و درگیری ساعت 1 خاتمه یافت.[11]
گشتی‌های رزمی نیروهای ایران، در منطقه شمریه اهواز (خوزستان)، با حمله محدود به مواضع نیروهای عراق، پانزده نفر را کشتند.[12]
در سوسنگرد (خورستان)، توپخانه نیروی زمینی ارتش یک تانک نیروهای عراق را منهدم کرد و هشت نفر از آنها کشته یا زخمی شدند.[13]
در نبرد گشتی‌های سپاه پاسداران که با پشتیبانی مؤثر توپخانه ارتش و واحد خمپاره‌انداز سپاه صورت گرفت، در یکی از محورهای دارخوین (جبهه آبادان)، تعدادی از نیروهای عراق کشته شدند و 24 سنگر انفرادی آنها منهدم شد.[14]
گشتی‌های نیروی زمینی ارتش ایران در منطقه دزفول (خوزستان)، چهار نفر از نیروهای عراق را به اسارت خود درآوردند. همچنین یک نفر از نیروهای دشمن خود را در منطقه دزفول تسلیم و تقاضای پناهندگی کرد.[15]
گشتی‌های نیروهای عراق ساعت 4 در محور شوش (خوزستان)، حدود سیصد متر از مواضع خود جلو آمدند و به سمت نیروهای ایران تیراندازی کردند که با آتش خمپاره، مجبور به عقب‌نشینی شدند.[16]
نیروهای عراق، مناطق مسکونی شهرهای خرمشهر و آبادان را زیر آتش توپخانه‌های دورزن خود قرار دادند که خساراتی به این مناطق وارد آمد و هفت نفر شهید و هفده نفر مجروح شدند.[17]
تعدادی از افراد جلال طالبانی در جاده دربندیخان (کردستان عراق)، به واحدهای ارتش عراق حمله کردند که یازده نفر از نیروهای ارتش عراق و چهار نفر از افراد طالبانی کشته و عده‌ای از نیروهای عراقی زخمی شدند.[18]
نیروهای سپاه، روستای بیدرواز در بخش نوسود شهرستان پاوه (کرمانشاه) را از ضدانقلاب مسلح پاک‌سازی کردند.[19]
ضدانقلاب مسلح، به جایگاه نفت درخشنده در میاندوآب (آذربایجان‌غربی) حمله کرد و آن را به آتش کشید و دو نگهبان جایگاه را به گروگان گرفتند. همچنین عده‌ای از مهاجمان به پمپ‌های آب شهرداری حمله کردند و چادرهای کارگران را آتش‌زدند و به ساختمان پلیس راه میاندوآب حمله کردند که با تیراندازی نیروهای پلیس عقب‌نشینی کردند[20]
نیروهای ضدانقلاب ساعت 22 با سلاح سبک و سنگین هم‌زمان پایگاه آدنیان و پایگاه مرگه مریوان (کردستان) را زیر آتش قرار دادند که به آتش آنها پاسخ داده شد. در این درگیری‌ها به نیروهای خودی تلفاتی وارد نیامد و ساعت 24 درگیری خاتمه یافت.[21]
سیصدوشصت ضدانقلاب مسلح با حمایت و پشتیبانی عراق به ارتفاعات پیررستم (کردستان) حمله کردند که در نتیجه این درگیری تعداد زیادی از ضدانقلاب کشته و مجروح شدند و از نیروهای خودی شش نفر زخمی شدند و هفت نفر به شهادت رسیدند.[22]
اقدامات ضدانقلاب در تهران و شهرستان‌ها ادامه داشت: براثر انفجار یک بمب که در داخل مینی‌بوسی پارک‌شده در ضلع شمالی میدان نیاوران (تهران) تعبیه شده بود، دو نفر شهید و ده نفر مجروح شدند. به پنج خودرو و دو موتورسیکلت هم خساراتی وارد آمد و شیشه‌های کاخ نیاوران و منازل اطراف شکست؛[23] در میدان ولیعصر تهران ساعت 16، حدود دویست نفر از گروه‌های مختلف با هم درگیر شدند که با شلیک چند تیر هوایی به‌وسیله مأموران متفرق شدند. در این درگیری به کسی آسیبی نرسید؛ در قائمشهر (مازندران)، ساعت 11، مجاهدین خلق (منافقین) دو نفر از کشته‌شدگان روز قبل را مقابل فرمانداری تشییع کردند و بین تعدادی از طرفداران مجاهدین خلق و گروه‌های مذهبی، درگیری رخ داد که یک نفر کشته و تعدادی مجروح شدند؛ عده‌ای افراد مسلح ناشناس ساعت 2، به کمیته انقلاب اسلامی شهرستان طبس (خراسان جنوبی)، تیراندازی کردند که تلفات و خساراتی به همراه نداشت؛[24] در مراسم هفتم یک سرباز شهید، سی نفر از هواداران گروه‌های سیاسی که اعلامیه‌های طوفان و مجله شنبه سرخ را همراه داشتند در روستای شهاب‌الدین از توابع نکا (مازندران) با مردم درگیر شدند و پانزده نفر از آنها به دست نیروهای ژاندارمری دستگیر و به سپاه پاسداران تحویل داده شدند.[25]
شبکه بمب‌گذاران در تهران توسط پاسداران دستگیر شدند و از مخفیگاه بمب‌گذاران ۲۷۰۰ عدد چاشنی، شانزده جلیقه، پانصد متر فتیله، سیصد عدد دینامیت و یک گونی باروت کشف شد.[26]
در مرحله یکم عملیات بازی‌دراز (کرمانشاه)، یک فروند بالگرد 214 در حین اجرای مأموریت براثر اصابت گلوله توپخانه عراق منهدم شد. دو خلبان آن سالم ماندند و یک نفر خدمه فنی به نام گروهبان‌یکم سیدجواد جوادی مفقود شد.[27]
بالگردهای هوانیروز در منطقه ذهاب (کرمانشاه)، در ارتفاعات گاومیشان، چهار نفربر، پنج چادر مهمات و ده سنگر گروهی نیروهای عراق را نابود کردند و صد نفر از آنها کشته شدند و در مرحله بعدی عملیات، ۲۵۰ نفر از نیروهای دشمن به همراه نه چادر مهمات، ده سنگر عمومی و مقادیر زیادی مهمات عراق را از بین بردند.[28]
سه هواپیمای عراقی ساعت 16:40، بر فراز مواضع نیروهای ایران در ارتفاعات دانه‌خوش و قلعه شاهین منطقه سرپل‌ذهاب قصرشیرین (کرمانشاه)، پرواز کردند که با آتش پدافند متواری شدند.[29]
رادارهای ایلام و بوشهر پنج هواپیمای مهاجم عراق را کشف کردند که براثر اجرای آتش پدافند هوایی متواری شدند.[30]
هواپیماهای عراقی ساعت 15:25، به محل سکونت عشایر چادرنشین در ارتفاعات پی‌کوله، در پنج‌کیلومتری پاسگاه کفرآور اسلام‌آباد (کرمانشاه)، حمله کردند که تلفات و خساراتی نداشت.[31]
چند فروند هواپیمای متجاوز عراق به آسمان آبادان و خرمشهر تجاوز کردند که براثر آتش پدافند هوایی مجبور به فرار شدند.[32]
دو فروند بالگرد شنوک عراقی به حریم هوایی ایران تجاوز کرده و در آسمان منطقه خوی (آذربایجان‌غربی) مشاهده شدند.[33]
ستاد مشترک ارتش آمار شهید، مجروح، اسیر و مفقود نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران را تا ساعت ۸ صبح، ۲۹۶۰۶ نفر اعلام کرد.[34]
[1]. پورداراب، سعید، تقویم تاریخ دفاع مقدس - ضربه‌های پی‌درپی، ج9، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387، ص34 و 44؛ درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب سیزدهم، ج1، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 1398، ص525.
[2]. پورداراب، سعید، همان، ص33.
[3]. پورداراب، سعید، همان، ص33؛ درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص530.
[4]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص529.
[5]. همان؛ پورداراب، سعید، همان، ص34.
[6]. پورداراب، سعید، همان، ص34.
[7]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص530.
[8]. همان.
[9]. همان.
[10]. دهقان، احمد، گزارش روزانه جنگ - شش‌ماهه اول 1360، ج2، تهران، مؤسسه انتشارات شهید حسن باقری، 1389، ص103.
[11]. همان، ص105.
[12]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص530.
[13]. همان.
[14]. همان.
[15]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص530 و 531؛ پورداراب، سعید، همان، ص33.
[16]. دهقان، احمد، همان، ص104.
[17]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص530.
[18]. همان، ص531.
[19]. همان.
[20]. همان.
[21]. پورداراب، سعید، همان، ص34.
[22]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص531 و 532.
[23]. همان، ص533.
[24]. پورداراب، سعید همان، ص36 و 37.
[25]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص532.
[26]. امین‌آبادی، روح‌الله، ایران پس از انقلاب اسلامی - رخدادهای بهار ۱۳۶۰، ج9، تهران، خبرگزاری فارس، 1396، ص153.
[27]. پورداراب، سعید، همان، ص55.
[28]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص526.
[29]. پورداراب، سعید، همان، ص35.
[30]. همان.
[31]. همان.
[32]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص530.
[33]. نقی‌پوران، شهریار و دیگران، تاریخ معاصر آذربایجان – آذربایجان غربی در گذار از بحران‌های انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، ج2، تهران، سوره سبز، ۱۳۹۵، ص29.
[34]. پورداراب، سعید، همان، ص37.
