عملیات‌ها

عملیات نصر 9

زینب احمدی
1198 بازدید

نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران یکم آذر 1366 عملیات نصر 9 را در منطقه عمومی حاج‌عمران با هدف آزادسازی مناطق اشغالی و تصرف ارتفاعات اجرا کرد.

منطقه عمومی حاج‌عمران (شهری در استان اربیل در منطقه کردستان عراق واقع در مرز ایران و عراق) در غرب شهرستان پیرانشهر (از شهرستان‌های استان آذربایجان غربی) از زمان عملیات والفجر 2 (29 تیر 1362 تا 12 مرداد 1362) و تصرف ارتفاعات حساس منطقه به وسیله نیروهای ایرانی، مورد توجه نیروهای عراقی بود و هر چند وقت یک‌بار حمله‌هایی برای تصرف این ارتفاعات صورت می‌گرفت.

در عملیات نصر 9 لشکر 64 ارومیه از نیروی زمینی ارتش با چهار گردان به همراهی یک گردان از تیپ 25 تکاور با آگاهی از حضور نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در کنار یگان‌های عراقی در 1 آذر 1366 با رمز یا مولای متقیان و با هدف آزادسازی دامنه جنوبی ارتفاعات گردمند (ارتفاع 2519 در منطقه حاج‌عمران)، معروف به تپه شهدا، به آن‌ها حمله کردند. این عملیات سه روز طول کشید.[1]

در ابتدای کار نیروهای ارتش ایران موفق شدند با تصرف ارتفاعات 2080، 2060، 1980 و 1985 حدود دوازده کیلومتر مربع از مناطق اشغالی را آزاد کنند.

نیروهای سازمان مجاهدین خلق با لباس نظامی و پرچم لا اله الا الله، پس از گذشتن از ارتفاع گردمند و سرازیر شدن از دره هارانا به نیروهای لشکر 64 نزدیک شدند و به نبرد تن‌به‌تن پرداختند که براثر آتش شدید توپخانه نیروهای ایرانی، عقب‌نشینی کردند و هشتاد نفر از آنها هلاک شدند.[2]

در حمله اولیه، تپه شهدا به تصرف رزمندگان جمهوری اسلامی ایران درآمد، ولی پاتک‌های سنگین عراقی‌ها و خستگی شدید نیروهای ایرانی موجب شد مواضع به‌دست آمده دوباره به اشغال دشمن درآید.[3]

نیروهای ایرانی با حمله به نیروهای دشمن مستقر در ارتفاعات حاج‌عمران توانستند گردان سوم تیپ 433 از لشکر 23 ارتش عراق را منهدم کنند. گردان‌های اول و دوم این تیپ نیز 70 درصد تجهیزاتشان از بین رفت، همچنین دو مقر آتشبار خمپاره‌انداز 120 میلی‌متری و توپخانه 130 میلی‌متری از گردان 909 توپخانه عراق منهدم شد.[4]

خسارات دشمن در این عملیات شامل انهدام ده انبار مهمات، چهل دستگاه انواع خودرو، پنج دستگاه تانک و نوزده عراده توپ، ده قبضه خمپاره‌انداز و بیش از 450 قبضه انواع سلاح‌های سبک بود. همچنین 1200 عراقی و 150 منافق کشته و صد نفر اسیر شدند و تعداد زیادی جنگ‌افزار سبک و سنگین و وسایل مخابراتی و انواع مهمات به غنیمت نیروهای ایرانی درآمد.[5]


[1]. جعفری، مجتبی، اطلس نبردهای ماندگار، تهران: نودید طراحان، 1383، ص140؛ رشید، محسن، اطلس جنگ ایران و عراق، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، چ سوم، 1392، ص86.

[2]. روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب پنجاه‌ودوم: تکاپوی جهانی برای توقف جنگ، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ص80 و 82.

[3]. جعفری، مجتبی، اطلس نبردهای ماندگار، ص140.

[4]. سمیعی، علی، کارنامه توصیفی عملیات‌های هشت سال دفاع مقدس، تهران: معاونت تبلیغات و انتشارات نمایندگی ولی‌فقیه در نیروی زمینی، 1376، ص366ـ364.

[5]. همان.