روزشمار
یکشنبه 4 آبان 1359؛ سی‌وپنجمین روز جنگ تحمیلی
سمیرا علیزاده
283 بازدید
در جاده آبادان ـ ماهشهر یک گردان به دشمن حمله کردند که به علت ضعف فرماندهی و عدم پشتیبانی به‌موقع، با شکست مواجه شدند. صد نفر به شهادت رسیدند و پانزده تانک خودی نابود شد. در پی اشغال خرمشهر تلاش دشمن برای تنگ‌تر کردن محاصره آبادان ادامه دارد.[1] تکاوران دریایی دویست نفر از نیروهای پاسدار را که در خرمشهر محاصره بودند، نجات و به ضلع جنوبی کارون انتقال دادند.[2] بعد از شکست نیروهای ایرانی در بازپس‌گیری خرمشهر، نیروهای عراقی فشار خود را از شمال به جنوب در کرانه شرقی رودخانه کارون، بیشتر کرده و به بهمن‌شیر (یکی از شاخه‌های رود کارون در خوزستان) نزدیک شدند.[3] کنترل محور مواصلاتی آبادان ـ ماهشهر به دست نیروهای عراقی افتاده است. به همین دلیل پشتیبانی از نیروهای ایرانی در جزیره آبادان غیرممکن است. لذا به‌اجبار ارسال تدارکات به‌وسیله بالگرد و هواناو از مسیر رودخانه بهمن‌شیر صورت می‌گیرد.[4] آبادان از طرف ایستگاه ۷ و از سمت جزیره مینو، زیر آتش خمپاره و توپخانه دشمن قرار دارد.[5] در جبهه جنوبی اهواز تبادل آتش ادامه دارد. طی گزارشی در جبهه فارسیات (روستایی در خوزستان)، نیروهای سپاه پاسداران در عملیاتی موفق شدند شش نفربر زرهی و یک خودروی حامل سوخت دشمن را منهدم و سی عراقی را به هلاکت برسانند. در این عملیات دو نفر شهید شدند.[6] آتش توپخانه دشمن در اهواز خساراتی به این شهر وارد کرد. مسجد مهدی، ایستگاه کارون و انبار سازمان آب و برق از مواردی است که خسارت دید و سه نفر شهید و چند نفر مجروح شدند.[7] پرتاب پنج موشک به دزفول به سه محله مسکونی خساراتی وارد کرد. 115 نفر شهید و ۴۳۰ نفر مجروح شدند.[8] در منطقه دشت عباس (دهستانی در ایلام)، محور جاده عین‌خوش ـ دزفول، نیروهای سپاه در عملیاتی علیه نیروهای گشت دشمن، چهار نفربر و دو خودرو را منهدم و ششصد عراقی را به هلاکت رساندند.[9] در درگیری‌های امروز در منطقه دزفول یک درجه‌دار ارتش به شهادت رسید.[10] در حمله بالگردهای هوانیروز به یگان‌های دشمن در غرب دزفول، هشت دستگاه خودروی سبک و سنگین دشمن منهدم و حدود بیست نفر از آنها کشته شدند.[11] دو میگ عراقی به حریم هوایی آبادان تجاوز کردند که یکی از آنها با شلیک پدافند هوایی سقوط کرد و دیگری متواری شد.[12] در محور شوش، در حمله نیروهای ایران به مواضع دشمن، تعدادی از نیروهای دشمن کشته شدند.[13] پدافند هوایی یک میگ عراقی را که قصد تجاوز به خارک داشت، سرنگون کرد.[14] بالگردهای هوانیروز در دو منطقه ایلام و دزفول موفق شدند یک سکوی موشک هدایت‌‌شونده و چهار قبضه توپ صحرایی و چهار تانک و یک انبار مهمات و ۲۹ خودروی سبک و سنگین دشمن را منهدم و بیست نفر از آنها را به هلاکت برسانند.[15] در پی عملیات هوانیروز ایران در تپه‌های شنی نزدیک بُستان (دشت آزادگان در خوزستان)، چهار تانک دشمن منهدم و چند نفر کشته و زخمی شدند.[16] نیروهای ایران موفق شدند، سنگرها و یک ساختمان نظامی و دو نفربر زرهی در غرب پیرانشهر (آذربایجان غربی) و پادگان نظامی عراق در غرب روانرود (عراق) و قسمتی از پادگان پنجوین (حلبچه عراق) و قسمتی از یک تیپ زرهی در نزدیکی این پادگان را نابود کنند.[17] با آتش توپخانه‌ای نیروهای ایران، در منطقه دب‌حردان (روستایی در اهواز)، سه دستگاه تانک منهدم و تعدادی عراقی کشته شدند.[18] هوانیروز چند عملیات، به منظور پشتیبانی از یگان‌های نیروی زمینی ارتش در چند منطقه خوزستان (فنیجی، سابله، بستان و سوسنگرد)، انجام داد.[19] با آتش نیروهای ایرانی بر روی آبادی سرخه صالح در غرب کرخه (خوزستان) که محل تجمع تانک‌های عراقی بود، یک تانک منهدم و تعدادی از نفرات دشمن زخمی شدند.[20] در پنج‌کیلومتری شمال‌غربی پل نادری (اهواز ـ خوزستان)، تعدادی از نیروهای دشمن کشته و زخمی شدند.[21] در پی عملیات نیروی هوایی ارتش، در مناطق شلمچه و خسروآباد (خوزستان)، قسمتی از نیروهای زرهی و خودروهای تدارکاتی و سایت سام 6 (موشک پدافند هوایی) و تانک و توپخانه نیروهای دشمن منهدم شدند.[22] نیروهای ایرانی مستقر در پاسگاه شور‌شیرین (مهران ـ ایلام)، با استفاده از سلاح‌های سنگین به پاسگاه تک‌تک مشکی (عراق)، حمله کرده وخساراتی وارد کردند.[23] در درگیری بین نیروهای ژاندارمری و نیروهای دشمن در ارتفاعات میمک (ایلام)، حدود دوازده نفر از دشمن کشته و سی نفر مجروح شدند و همچنین یک افسر ایرانی مجروح شد.[24] براثر انفجار مین در جاده مهاباد ـ ارومیه یک غیرنظامی ایرانی مجروح شد.[25] هاورکرافت‌ها و بالگردهای نیروی دریایی ایران، به منظور پشتیبانی از عملیات در منطقه آبادان و خرمشهر بیش از ده پرواز انجام دادند و بیست تُن مهمات و ۲۹۵ نفر به آبادان و ۱۳۷ زخمی به بندر امام خمینی منتقل کردند.[26] یک فروند بالگرد کبری متعلق به هوانیروز ایران در منطقه صالح آباد مهران (ایلام)، دچار سانحه شد و سقوط کرد. خلبانان این بالگرد مجروح شدند.[27] در حمله به پاسگاه زالوآب مهران (محل تجمع نیروهای عراقی)، تعدادی از افراد دشمن کشته شدند.[28] در پی حمله هوانیروز به نیروهای دشمن، در جاده فاو ـ بصره، تعدادی از آنها کشته شدند.[29] بسیج عشایری طی نبردهای چریکی در محور گیلان‌غرب، چند خودروی عراقی را منهدم و تلفاتی به آنها وارد کردند و همچنین هشت نفر از نیروهای بسیج عشایر در سرپل‌ذهاب، به شهادت رسیده و ده نفر مجروح شدند.[30] در درگیری بین نیروهای ایران و عناصر ضدانقلاب در منطقه پاوه، پنج نفر از پیشمرگان کُرد شهید و ده نفر مجروح شدند و یک دستگاه آمبولانس و یک دستگاه بی‌سیم به دست عناصر ضدانقلاب افتاد. در این درگیری بیست نفر از ضدانقلاب کشته شدند.[31] به دلیل فعالیت عناصر ضدانقلاب، مناطق سردشت (آذربایجان غربی)، سقز و بانه (کردستان)، پاوه (کرمانشاه) و سنندج (کردستان)، ناآرام بود. ناآرامی در منطقه پاوه بیشتر بود. در این درگیری‌ها پنج نفر از پیشمرگان کرد شهید و ده نفر زخمی شدند.[32] تیم‌های چریکی ایران در منطقه سابله و بستان (دشت آزادگان خوزستان)، دو دستگاه تانک دشمن را منهدم و تعدادی از آنها را کشته و مجروح کردند.[33] عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد در حمله نیروهای ایرانی به پایگاه عراقی در منطقه شرق کارون، صدها سرباز و پاسدار ایرانی کشته و ده‌ها تن اسیر شدند و فرمانده آنها کشته و معاون وی به اسارت درآمد. در این درگیری یک فروند هواپیمای اف ۴ و هفده تانک، دو زره‌پوش و دو توپ موشک‌انداز و چندین وسیله نقلیه ایران منهدم شد و از نیروهای عراقی پنج نفر کشته شدند و سه تانک و دو زره‌پوش و یک مسلسل نابود شد.[34] سید ابوالحسن بنی‌صدر، رئیس‌جمهور و فرمانده کل نیروهای مسلح و حجت‌الاسلام سید علی خامنه‌ای، امام جمعه تهران و نماینده امام در شورای عالی دفاع، از مناطق مسکونی دزفول که هدف موشک‌های عراق قرار گرفته بودند، بازدید و در سخنانی از استقامت و پایداری آنان تجلیل کردند.[35] ملک حسین، شاه اردن، گفت: «شوروی از من خواسته که راه زمینی بندر عقبه (جنوب غربی اردن) را در اختیار عراق قرار دهم. ما در این جنگ با عراق هستیم، زیرا از قومیت عرب نمی‌توانیم چشم‌پوشی کنیم.»[36] رادیو آمریکا به نقل از نیوزویک اعلام کرد، جنگ ایران و عراق و بحران گروگان‌های آمریکایی چنان به هم آمیخته‌اند که تأثیر مهمی در نقش سیاسی نظامی آمریکا در منطقه خلیج‌فارس دارد. اگر دولت آمریکا بتواند روابط عادی با ایران برقرار کند، عراق بیش‌ازپیش به جست‌وجوی راه‌حلی برای پایان‌دادن جنگ از طریق مذاکره برخواهد آمد، زیرا یکی از عوامل مهم تصمیم عراق برای آغاز جنگ با ایران، انزوای سیاسی ایران و عدم توانایی این کشور در به دست آوردن قطعات یدکی نظامی بوده است.[37] وزیر خارجه عراق، آمریکا را متهم به طرفداری از ایران کرد و گفت نیروهای رزمی عراق تمام مناطق نفتی جنوب ایران را همچنان در اشغال خود خواهند داشت تا دولت ایران تمام شرایط عراق از جمله حاکمیت عراق را بر شط‌العرب بپذیرد.[38] اوری لبرانی، سفیر پیشین رژیم اشغالگر قدس (اسرائیل) در ایران، گفت جنگ ایران و عراق باعث منحرف‌شدن هدف‌های ضد‌اسرائیلی کشورهای عربی شده است.[39] [1]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی، روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب چهارم: هجوم سراسری، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، چ دوم، 1375، ص567 و 568. [2]. همان، ص567. [3]. پورداراب، سعید، تقویم تاریخ دفاع مقدس (پل‌های تسخیرناپذیر حوادث آبان 1359)، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1385، ص91. [4]. همان، ص92. [5]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی، همان، ص567. [6]. همان، ص568 [7]. پورداراب، سعید، همان، ص93 و 94. [8]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی، همان، ص570. [9]. همان، ص569. [10]. پورداراب، سعید، همان، ص94. [11]. همان. [12]. همان، ص99. [13]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی،همان، ص569. [14]. همان، ص570. [15]. همان. [16]. همان، ص569. [17]. همان، ص571. [18]. پورداراب، سعید، همان، ص94. [19]. همان. [20]. همان، ص95. [21]. همان. [22]. همان، ص102 و 103. [23]. همان، ص96. [24]. همان، ص97. [25]. همان، ص98. [26]. همان، ص99. [27]. همان، ص97. [28]. همان، ص96. [29]. همان، ص102. [30]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی، همان، ص569. [31]. پورداراب، سعید، همان، ص96 و 97. [32]. همان، ص98. [33]. همان، ص94. [34]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی، همان، ص571. [35]. پورداراب، سعید، همان، ص107. [36]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی، همان، ص576. [37]. همان، ص576 و 577 [38]. همان، ص575. [39]. پورداراب، سعید، همان، ص110.
