روزشمار
یکشنبه 16 فروردین 1360؛ صدونودوششمین روز جنگ تحمیلی
احمد صفری
282 بازدید
در جریان دو عملیات جداگانه در جبهه گیلان‌غرب که نیروهاى سپاه و ژاندارمرى اجرا کردند، یکى دیگر از ارتفاعات چغالوند در منطقه بان‌سیران به تصرف رزمندگان ایران درآمد. در این عملیات بیش از 43 نفر از نیروهاى دشمن کشته شدند و مقادیر زیادى سلاح و تجهیزات آنها منهدم یا به غنیمت گرفته شد. حملات کماندویی عراق نیز در این منطقه به‌دلیل مقاومت نیروهاى سپاهی مستقر در این جبهه با شکست کامل روبه‌رو شد.[1]
براثر آتش یگان‌های خودی در ارتفاعات چرمیان (گیلان‌غرب) یک انبار مهمات و پنج سنگر انفرادی منهدم و پنج نفر از نیروهای دشمن کشته شدند.[2]
نیروهاى سپاه پاسداران مستقر در جبهه دهلران، در یک عملیات چریکى، در ارتفاعات چیلات پیشروى و به خاک عراق نفوذ کردند. همچنین در این عملیات چندین سنگر انفرادى و گروهى ارتش عراق منهدم شد و پانزده نفر از آنان کشته و ده نفر زخمى شدند و یک قبضه پدافند هوایى، یک سنگر تیربار کالیبر 75 و تعدادى سلاح منهدم شد.[3]
درنتیجه آتش دقیق نیروهاى ایران روى مواضع دشمن در جبهه ایلام، یک سنگر تیربار و هشت سنگر اجتماعى قواى عراقى به‌کلى منهدم شدند.[4]
در پى تجاوز ارتش عراق به یکى از جبهه‌هاى منطقه اسلام‌آباد و پاسخ سپاه پاسداران، چهار عراقی کشته و پانزده نفر زخمى شدند. پس از این نبرد، نیروهاى ایرانى سه تانک و یک موشک مالیوتکاى به‌جامانده از ارتش عراق را تحویل سپاه سومار دادند.[5]
مواضع دشمن در ارتفاعات سارات 2 (سومار) زیر آتش توپخانه قرار گرفت و تعدادی سنگر و یک دستگاه لودر منهدم و تعدادی از نیروهای دشمن کشته و زخمی شدند.[6]
در جبهه سرپل‌ذهاب، آتش شدید نیروهاى ایران، یک انبار مهمات عراق را منهدم کرد.[7]
در درگیرى میان یک گروه گشتى از پاسداران با عده‌اى از مهاجمان بعثى در منطقه ریجاب (در مسیر کرند به سرپل‌ذهاب اسلام‌آباد غرب)، نُه نفر از عراقى‌ها کشته یا زخمى شدند و از نیروهاى خودى یک نفر مجروح شد.[8]
رزمندگان جمهورى اسلامى ایران موفق شدند با اجراى دقیق آتش توپخانه، پادگان پنجوین عراق را هدف قرار داده و خسارت سنگینى به آن وارد کنند. در نتیجه این حمله، بخش وسیعى از یک انبار مهمات براثر انفجار گلوله توپ منهدم شد، به‌طورى‌که تا ساعت‌ها دود حاصل از انفجار، از فاصله دور دیده مى‌شد.[9]
پادگان‌هاى طویله، بیاره و حلبچه عراق زیر آتش توپخانه ایران قرار گرفتند.[10]
در مبادله آتش بین دو طرف، در دو سوى اروندرود (آبادان)، نیروهاى ایران موفق شدند دو پاسگاه، پنج سنگر و یک انبار مهمات عراق را منهدم کنند.[11]
براثر آتش توپخانه ارتش عراق در مناطق مسکونى آبادان، 24 نفر مجروح شدند و یک نفر به شهادت رسید و به چهار باب منزل، آموزشگاه بهیاری و کارخانه روغن‌سازی پالایشگاه خسارت وارد شد.[12]
در جبهه فیاضیه آبادان، دو انبار مهمات و چند سنگر انفرادی دشمن منهدم شد و در جبهه بهمنشیر یک خودروى عراقى آتش گرفت و خدمه آن کشته یا مجروح شدند. همچنین در جبهه‌های آبادان یک پاسگاه دیده‌بانى و دو سنگر اجتماعى دشمن منهدم شدند.[13]
یک جاده تدارکاتى ارتش عراق در بخش اشغالى خرمشهر هدف آتش توپخانه قرار گرفت. همچنین چهار دیده‌بان بعثى کشته شدند و رزمندگان ایرانى تعدادى از سنگرهاى انفرادى ارتش عراق را تخریب کردند.[14]
اهواز زیر آتش توپخانه عراق قرار گرفت و خساراتى به مناطق مسکونى وارد آمد.[15] نیروگاه بهشت‌آباد دچار آتش‌سوزی شد و تعدادى از شهروندان اهوازى مجروح شدند.[16]
مواضع دشمن در اطراف اهواز، هدف کاتیوشا قرار گرفت و تعدادی توپ و خودروی دشمن منهدم و عده‌ای از نیروهای عراقی کشته و زخمی شدند.[17]
به یک ستون خودروی دشمن که در حال عبور از عین‌خوش به طرف دزفول بودند، تلفات و ضایعاتی وارد آمد.[18]
در درگیری‌های جبهه کرخه، نُه نظامی و یک پاسدار مجروح شدند. همچنین با آتش توپخانه دشمن به مواضع نیروهای لشکر 21 در منطقه تپه‌چشمه (اهواز) یک نفر شهید و شش نفر زخمی شدند.[19]
در جبهه‌هاى سوسنگرد، مالکیه، دارخوین و حمید (اهواز) دوازده نفر مجروح و به بیمارستان اهواز منتقل شدند.[20]
در عملیاتى که به منظور تصرف منطقه اورامان (کردستان) اجرا شد، بیست‌ویک نفر از افراد ضدانقلاب کشته، تعدادى زخمى و سی نفر اسیرشدند. نیروهاى خودى با وجود وارد آوردن تلفات و خسارات به گروه‌هاى مسلح ضدانقلاب، به علت نبود نیروى کافى، نتوانستند اهداف موردنظر را تصرف کنند. در این عملیات دوازده نفر به شهادت رسیدند و بیست‌وهفت نفر مجروح و نُه نفر مفقود شدند.[21]
مهاجمین مسلح ضدانقلاب از چند جهت پایگاه هلتوشان (در محور کامیاران ـ سنندج) را زیر آتش شدید قرار دادند.[22]
تعدادى از افراد مسلح حزب کومله قصد ورود به روستاى حاجى موسى را داشتند که با اهالى روستا درگیر شدند و یکى از روستائیان به شهادت رسید و هشت نفر مجروح شدند.[23]
به دنبال فرمان عفو عمومى امام خمینى، یکى از اعضاى حزب دمکرات کردستان، اهل روستاى حیدردیدبان دیواندره، خود را تسلیم نیروهاى سپاه کرد.[24]
با عملیات هماهنگ نیروهاى سپاه پاسداران، ارتش و پیشمرگان مسلمان کرد، سه روستا در منطقه دهگلان (کامیاران) از وجود عناصر ضدانقلاب پاک‌سازى شد. در این پاک‌سازى دو نفر از عوامل ضدانقلاب کشته و عده‌اى دستگیر شدند.[25]
در مهران، یک مرکز تجمع و یک سنگر انفرادی نیروهای دشمن منهدم و عده‌ای از آنها کشته و زخمی شدند.[26]
خودروى حامل عده‌اى از افراد یک پادگان، در محور سنندج ـ سقز، با مین برخورد کرد که براثر آن تعدادى شهید یا مجروح شدند.[27]
هفت فروند هواپیمای دشمن توسط رادارهای دزفول، ایلام، هفت‌تپه و خارک شناسایی و با آتش پدافند هوایی متواری شدند.[28]
آیت‌الله سید محمدباقر حکیم، از رهبران شیعیان عراق و از مخالفان رژیم صدام که در ایران به سر مى‌برد، به دنبال موفقیت‌هایی در جبهه‌هاى جنگ و به‌خصوص عملیات موفقیت‌آمیز نیروى هوایى ارتش در بمباران پایگاه هوایى الولید در عمق خاک عراق، در پیامى ضمن تبریک این پیروزى‌ها به امام خمینى و رزمندگان، ابراز امیدوارى کرد که با سرنگونى رژیم بعث، در این کشور نیز جمهورى اسلامى برپا شود.[29]
هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس شوراى اسلامى، در سخنانى در مجلس، حمله به پایگاه الولید در غربى‌ترین نقطه خاک عراق را حاکى از اقتدار نیروى هوایى ایران و حملات ناجوانمردانه ارتش عراق به مردم غیرنظامى و شهرهاى ایران را نشانه ضعف نظامى این کشور دانست.[30]
رادیو ایران که از دیدگاه‌هاى سیاسى شاپور بختیار جانب‌دارى مى‌کند، مدعى شد، مسئولیت بمب‌گذارى جمعه گذشته (14 فروردین)، در مسجد اعظم قم بر عهده افراد وابسته به نهضت مقاومت ملى ایران (سازمانی مخالف جمهوری اسلامی که توسط شاپور بختیار تشکیل شد) است.[31]
صبح امروز، پیکر هشت شهید، در رشت، با حضور مردم و مسئولان استان گیلان، تشییع شد. بازار رشت به حالت تعطیل درآمد و مقامات استان و نهادهاى انقلابى این روز را عزاى عمومى اعلام کردند.[32]
سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در بیانیه‌اى مندرج در نشریه مجاهد (ارگان این سازمان)، ادعا کرد که حوادث شمال کشور در ادامه برخورد قهرآمیز با این گروه اتفاق افتاد. این نشریه بى آنکه به منشأ درگیرى و نزاع در شمال کشور بپردازد، از هجوم گروه‌هایى ـ که از آنها به عنوان چماق‌دار و مرتجعان محلى یاد کرد ـ به اعضاى این سازمان خبر داد. سازمان مجاهدین خلق همچنین مدعى شد که کشته شدن پنج تن از اعضای خود در روزهاى اخیر، بیانگر رویکرد جدید جمهورى اسلامى در قبال این گروه است.[33]
ستاد مرکزى سپاه پاسداران به منظور هماهنگى عملیاتى و ادارى با کردهاى مبارز، یکى از نیروهاى خود به نام محمدى را به آنها معرفى و به عراق اعزام کرد.[34]
امام خمینی در دیدار با گروه‌هاى مختلفى از ساکنان محلات جنوبى تهران، ضمن تقدیر از خلبانان ارتشى شرکت‌کننده در عملیات اخیر نیروى هوایى ارتش، به تشریح نقش محرومان در جامعه و دفاع مقدس پرداختند.[35]
دولت براى پشتیبانى تخصصى از جبهه‌ها، ستاد پشتیبانى فنى جبهه‌هاى جنگ، متشکل از وزارتخانه‌هاى دفاع، نیرو و راه و ترابرى را تشکیل داد.[36]
وزیر امور خارجه عراق در سفر به کشورهاى همسایه، تلاش کرد موضع آنها را بیش‌ازپیش به نفع رژیم بعث تقویت کند و عراق را در مقابل ایران در موضعى برتر قرار داده و به جنگ ایران و عراق شمایل جنگ عرب و فارس دهد.[37]
متعاقب کمک‌هاى نظامى اردن از قبیل تدارکات و تحویل سلاح‌هاى سنگین به عراق، یک لشکر کامل زرهى نیز براى کمک به نیروهاى عراقى مستقر در مناطق اشغالى ایران در حال اعزام به عراق است.[38]
بر اساس اعلام رسمی ستاد مشترک ارتش، آمار تلفات (شهید، مجروح، اسیر و مفقود) نیروهای خودی تا ساعت 8 صبح امروز، 28070 نفر است.[39]
[1]. درویشی سه تلانی، فرهاد، محمدپور، محمد، روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب سیزدهم، ج1: تداوم اشغال و بحران، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران، 1398، ص224.
[2]. پورداراب، سعید، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج8: بر فراز آسمان‌ها، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387، ص223.
[3 درویشی سه تلانی، فرهاد، محمدپور، محمد، همان، ص225.
[4]. همان.
[5]. همان.
[6]. پورداراب، سعید، همان، ص223.
[7]. درویشی سه تلانی، فرهاد، محمدپور، محمد، همان، ص225.
[8]. همان.
[9]. همان.
[10]. همان.
[11]. همان.
[12]. پورداراب، سعید، همان، ص221.
[13]. درویشی سه تلانی، فرهاد، محمدپور، محمد، همان، ص225.
[14]. همان، ص225 و 226.
[15]. همان، ص226.
[16]. پورداراب، سعید، همان، ص222.
[17]. همان.
[18]. همان.
[19]. همان، ص223.
[20]. درویشی سه تلانی، فرهاد، محمدپور، محمد، همان، ص226.
[21]. همان، ص227.
[22]. همان، ص226.
[23]. همان.
[24]. همان، ص227.
[25]. همان.
[26]. پورداراب، سعید، همان، ص223.
[27] درویشی سه تلانی، فرهاد، محمدپور، محمد، همان، ص227.
[28]. پورداراب، سعید، همان، ص224.
[29] درویشی سه تلانی، فرهاد، محمدپور، محمد، همان، ص231.
[30]. همان، ص233.
[31]. همان.
[32]. همان، ص235.
[33]. همان، ص227.
[34]. همان، ص229.
[35]. همان.
[36]. همان، ص230.
[37]. همان، ص234.
[38]. همان.
[39]. پورداراب، سعید، همان، ص226.
