اشخاص

کاظمی، احمد

فاطمه نوروزی
1710 بازدید

احمد کاظمی (1384-1338)، فرمانده تیپ و لشکر 8 نجف اشرف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در طول سال‌های جنگ تحمیلی عراق بر ضد ایران، فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدا و فرمانده نیروی هوایی و نیروی زمینی سپاه بود. او در سانحه سقوط هواپیما در سال 1384 به شهادت رسید.

احمد کاظمی، دوم اردیبهشت 1338 در نجف‌آباد اصفهان به دنیا آمد. فعالیت‌های انقلابی را از نوجوانی شروع کرد. سی‌ام آذر 1356، مصادف با روز عاشورا، حین مراسم عزاداری دستگیر شد و پانزده روز در زندان شهر دستگرد به سر برد. سال 1358، از هنرستان دکتر شریعتی نجف‌آباد، دیپلم ماشین‌آلات کشاورزی گرفت.

دی 1358، با گروه داوطلب ایرانی جنگ با اشغالگران فلسطین، به سرپرستی محمد منتظری، به سوریه رفت و آموزش جنگ‌های نامنظم را در پادگان حموریه در 45 روز زیر نظر سازمان الفتح گذراند.

اوایل سال 1359، مصادف با جریانات ضدانقلاب در کردستان، پس از گذراندن دوره پانزده‌روزه آموزش نظامی در نجف‌آباد، به کرمانشاه اعزام شد و از آنجا به سنندج رفت. فروردین 1359، در پاک‌سازی جاده سنندج به سقز شرکت داشت. پس از دو ماه، به نجف‌آباد بازگشت و در یکم خرداد 1359، به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد.[1]

هم‌زمان با روزهای آغازین حمله عراق به ایران، در مهر 1359، در گروهی 35نفری از سپاه نجف‌آباد به سنندج اعزام شد. در پاک‌سازی یکی از محورهای دیوان‌دره، از ناحیه پا مجروح و در بیمارستان شهید مصطفی خمینی تهران بستری شد. بعد از شنیدن خبر سقوط خرمشهر در آبان، خود را به جنوب رساند و با گروهی به مسئولیت غلامرضا محمدی، به پادگان گلف اهواز رفت.[2]

اواخر سال 1359، به جبهه فیاضیه رفت و به جانشینی فرمانده و سپس فرماندهی آنجا منصوب شد. او تا پایان مرداد 1360، سازمان نیروهای مستقر در فیاضیه را به سه گردان رزمی رساند.[3]

پنجم مهر 1360، با گردان‌های تحت امر خود و تیپ دوم لشکر 77 خراسان، در عملیات ثامن‌الائمه‌علیه‌السلام برای شکستن حصر آبادان حضور داشت.[4] سوم آذر 1360 از سوی غلامعلی رشید، مأمور تشکیل تیپ 8 نجف اشرف شد. در عملیات طریق‌القدس، درحالی‌که مأموریت نداشت، با یک گردان نیرو به کمک حسین خرازی، فرمانده تیپ 14 امام حسین‌علیه‌السلام، و مرتضی قربانی، فرمانده تیپ 25 کربلا، رفت.[5]

با سازمان‌دهی کامل تیپ 8 نجف اشرف، دوم فروردین 1361، در عملیات فتح‌المبین شرکت کرد. بهار 1361، در عملیات الی بیت‌المقدس، به همراه حسین خرازی، نقش مهمی در آزادسازی خرمشهر ایفا کرد. او در این عملیات از ناحیه صورت مجروح شد؛ اما منطقه را ترک نکرد.[6]

احمد کاظمی، در عملیات‌های رمضان (22/4/1361) و محرم (10/8/1361) نیز فرمانده تیپ 8 نجف اشرف بود. بااینکه عملیات رمضان ناموفق بود، تیپ 8 نجف اشرف با فرماندهی کاظمی، چهل کیلومتر در قلب دشمن تا نهر کتیبان پیشروی کرد؛ اما به علت نرسیدن نیروهای دیگر، مجبور به عقب‌نشینی شد.[7]

بعد از عملیات محرم، در آبان 1361، تیپ 8 نجف اشرف به لشکر ارتقا یافت.

احمد کاظمی در عملیات‌های والفجر مقدماتی در 17/11/1361، والفجر 1 در 21/1/1362 در شمال‌غرب فکه، والفجر 2 در 29/4/1362 در منطقه حاج‌عمران و والفجر 4 در 27/7/1362 در منطقه پنجوین عراق همراه لشکرش شرکت داشت.[8]

سوم اسفند 1362، در عملیات خیبر که جزایر مجنون آزاد شد، به سبب اصابت ترکش، انگشت وسط دست راستش قطع شد. بعد از عملیات خیبر تا پایان جنگ، فرمانده لشکر بود و در بیشتر عملیات‌های مهم از جمله بدر (20/12/1363) در شرق دجله، والفجر 8 (20/11/1364) در فاو، کربلای 4 (3/10/1365) در جزایر ام‌الرصاص و ام‌البابی، کربلای 5 (19/10/1365) در محور شلمچه ـ بصره، والفجر 10 (25/12/1366) در حلبچه، بیت‌المقدس 7 (23/3/1367) در شلمچه و... حضور داشت.

عقد ازدواج احمد کاظمی و همسرش در 23/9/1364 توسط امام خمینی انجام شد. ثمره این ازدواج، دو فرزند به نام‌های محمدمهدی و محمدسعید است.[9]

پس از جنگ نیز فرمانده لشکر 8 نجف اشرف بود و در سال‌های 1369 و 1370، با حفظ سمت، معاونت عملیات نیروی زمینی سپاه را به عهده داشت. با حکم فرماندهی کل سپاه در 24 خرداد 1372، به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا منصوب شد. در این مدت، برای پاک‌سازی منطقه شمال‌غرب کشور از ضدانقلاب اقدامات زیادی کرد. همچنین، توافق‌نامه‌ای سیاسی ـ نظامی با رهبران کردهای اردوگاه سنجق امضا کرد تا آن‌ها سلاح را کنار بگذارند و به فعالیت سیاسی روی آورند.

مراسم تودیع احمد کاظمی از لشکر 8 نجف اشرف، پس از شانزده سال فرماندهی، در شهریور 1376 برگزار شد. در 27 آذر 1376، با حفظ سمت فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا در شمال‌غرب کشور، فرمانده لشکر 14 امام حسین‌علیه‌السلام شد.[10]

احمد کاظمی در 9/4/1379 به سمت فرماندهی نیروی هوایی سپاه منصوب شد و در دوران فرماندهی او، این نیرو برای اولین بار به جنگنده‌های سوخو24 مجهز شد.

در زلزله بم، دی 1382، جزو اولین کسانی بود که خود را به آن شهر رساند و امکانات نیروی هوایی سپاه را برای کمک به مردم آسیب‌دیده به کار گرفت.[11]

بعد از جنگ، با وجود مسئولیت‌های زیاد، ادامه تحصیل داد و کارشناس ارشد جغرافیای انسانی را از دانشگاه تهران و مدیریت امور دفاعی را از دانشکده فرماندهی و ستاد گرفت. در سال 1384 در دکترای علوم استراتژیک پذیرفته شد؛ اما به علت مشغله زیاد، موفق به ادامه تحصیل نشد. در 29 مرداد همین سال، فرمانده نیروی زمینی سپاه شد.[12]

احمد کاظمی پس از جنگ، سه نشان فتح از دست رهبر انقلاب، آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای، دریافت کرد.[13]

نوزدهم دی 1384، ساعت 9:32، احمد کاظمی در حادثه سقوط هواپیمای جت فالکون در اطراف ارومیه، همراه جمعی از فرماندهان نیروی زمینی سپاه به شهادت رسید.[14] پیکر او، بنا به وصیتش، در گلستان شهدای شهر اصفهان به خاک سپرده و سنگ یادبودی برایش در قطعه 29 بهشت زهرای تهران قرار داده شد.


[1]. مساح، مرتضی، اولین مسافر خرمشهر، تهران، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، 1387، ص16ـ13.

[2]. همان، ص16 و 17؛ عزیزی نیک، نادره، پایان غبطه، تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1390، ص15 و 16.

[3]. مساح، مرتضی، اولین مسافر خرمشهر، ص17.

[4]. همان، ص18 و 19.

[5]. همان، ص19؛ سرمدی، سعید، فرماندهان دفاع مقدس: شهید احمد کاظمی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1390، ص63.

[6]. شاهد یاران، ش74، دی 1390، ص6 و 7.

[7]. همان، ص7؛ اطلس جنگ ایران و عراق، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، چ دوم، 1389، ص68.

[8]. مساح، مرتضی، اولین مسافر خرمشهر، ص21ـ19؛ اطلس جنگ ایران و عراق، ص90.

[9]. مساح، مرتضی، اولین مسافر خرمشهر، ص22ـ21؛ شاهد یاران، ش74، ص 8؛ اطلس جنگ ایران و عراق، ص108.

[10]. مساح، مرتضی، اولین مسافر خرمشهر، ص24ـ22.

[11]. همان، ص24؛ شاهد یاران، ش74، ص9.

[12]. مساح، مرتضی، اولین مسافر خرمشهر، ص24 و 25.

[13]. شاهد یاران، ش74، ص9.

[14]. مساح، مرتضی، اولین مسافر خرمشهر، ص25.