عملیات‌ها

عملیات ظفر 2

اعظم‌سادات حسینی
980 بازدید

نیروهای قرارگاه رمضان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و معارضان‌ کرد عراقی عملیات ظفر 2 را در سال 1366 در استان کرکوک عراق طراحی و اجرا کردند.

عملیات ظفر 2 به صورت نامنظم به اجرا درآمد. سپاه پاسداران این عملیات را برای پاسخ‌گویی به بمباران شیمیایی و ویران کردن روستاهای کردنشین استان‌های شمالی عراق طراحی کرد. انهدام تأسیسات و مراکز نظامی و اقتصادی و استراتژیک و از بین بردن توان‌ رزمی‌ و پشتیبانی‌ نظامی‌ عراق در این منطقه از دیگر اهداف این عملیات اعلام شد. منطقه عملیاتی شهر کفری از استان کرکوک عراق بود. کفری‌ عقبه‌ جبهه‌ شمالی‌ عراق به حساب می‌آمد و از این جهت انهدام این شهر برای ایران اهمیت زیادی داشت.[1]

این عملیات در 12 مهر 1366 با رمز لبیک یا حسین‌علیه‌السلام آغاز شد. در شروع عملیات نیروهای اتحادیه میهنی کردستان عراق با اجرای کمین در جاده اربیل به سلیمانیه، دو تن از نیروهای عراقی را کشته و نوزده نفر را اسیر کردند. در این مرحله از عملیات، دکل رادیو تلویزیون ازمر روی ارتفاعات مشرف به شهر سلیمانیه منهدم شد و سه خودرو و مقادیر زیادی سلاح و مهمات نیروهای عراقی به غنیمت مبارزان کرد درآمد. ارتش عراق برای مبارزه با عملیات نفوذی پیشمرگان کرد، با استقرار پست‌های بازرسی متعدد در جاده‌های منتهی به شهر سلیمانیه، از ساعت 15 هر روز تا صبح روز بعد، از تردد وسایل نقلیه شخصی در این جاده‌ها جلوگیری می‌کرد.[2]

رزمندگان تحت امر قرارگاه رمضان، متشکل از نیروی زمینی سپاه پاسداران و لشکر 9 بدر مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق در یک مانور پرتحرک، در همان نخستین ساعات عملیات، به مقر گردان و یگان‌های مستقر در سلسله ارتفاعات مهم کفری داغ حمله کردند و پس از وارد آوردن تلفات و خسارات سنگین، قرارگاه‌های عراق را به تصرف در‌آوردند و مقدار چشمگیری از وسایل جنگی را به غنیمت گرفتند که بدین‌ترتیب مقدمه انهدام تأسیسات شهر کفری نیز فراهم شد.[3]

نیروهای عراقی پس از متحمل شدن سیصد کشته و زخمی، تلاش کردند تا از ادامه پیشروی نیروهای ایرانی جلوگیری کنند که با حمله نیروهای ایران این تلاش‌ها ناکام ‌ماند و پایگاه‌های پلیس و دژبانی اطراف شهر کفری نیز به کنترل رزمندگان ایرانی درآمد. نیروهای ایرانی در ادامه عملیات، جاده‌های مهم کفری ـ بغداد و کرکوک خانقین ـ تکریت را به کنترل کامل خود در‌آوردند که به این ترتیب زمینه ورود آن‌ها به شهر فراهم شد. نیروهای ایرانی با درهم کوبیدن نیروهای باقی‌مانده عراق، تأسیسات نظامی و اقتصادی شهر‌ از جمله ساختمان سازمان امنیت عراق،‌ ساختمان حزب بعث عراق، ساختمان شهرداری، ساختمان پست و تلگراف، نیروگاه برق و یک پمپ بنزین را نابود کردند. ساختمان فرمانداری پس از نبردی تن‌به‌تن منهدم و فرماندار این شهر کشته شد. در جریان این حمله، شعبه بانک رافدین و یک کارخانه نیز در این شهر منهدم شد. از دیگر مراکز مهم منهدم‌شده، پادگان نیروهای جیش الشعبی عراق بود. با تداوم عملیات و پاکسازی مراکز مهم شهر، تعدادی از نیروهای نظامی و امنیتی شهر کفری کشته و مجروح شدند و تعدادی نیز از مهلکه گریختند.[4]

در این عملیات عراق تعدادی از تجهیزات نظامی خود را از دست داد. این تجهیزات عبارت بودند از ده‌ها دستگاه تانک و نفربر، تعدادی خودرو نظامی، ده‌ها قبضه سلاح نیمه‌سنگین،‌ بیست سنگر اجتماعی‌ و انفرادی، پنج موضع‌ تیربار و دوازده زاغه‌ مهمات‌. در عملیات نامنظم ظفر 2 نیروهای ایران موفق شدند تعداد زیادی مهمات و سلاح سبک و نیمه‌‌سنگین را نیز به غنیمت بگیرند. تعداد نفرات کشته و زخمی‌شده عراق در این عملیات نامنظم به پانصد نفر رسید.[5]


[1]. حبیبی، ابوالقاسم، کارنامه عملیات سپاهیان اسلام در هشت سال دفاع مقدس، تهران: انتشارات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 1383، ص186 , 187.

[2]. یزدان فام، محمود، روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب پنجاه‌ویکم: جنگ محدود ایران و آمریکا در خلیج‌فارس، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 1387، ص228؛ سمیعی، علی، کارنامه توصیفی عملیات رزمندگان اسلام در طول هشت سال دفاع مقدس،تهران: نمایندگی ولی فقیه در نیروی زمینی ـ معاونت تبلیغات و انتشارات، 1376، ص357.

[3]. سمیعی، علی، کارنامه توصیفی عملیات رزمندگان اسلام در طول هشت سال دفاع مقدس، ص357.

[4]. حبیبی، ابوالقاسم، کارنامه عملیات سپاهیان اسلام در هشت سال دفاع مقدس، ص186؛ سمیعی، علی، کارنامه توصیفی عملیات رزمندگان اسلام در طول هشت سال دفاع مقدس، ص357 و 358.

[5]. حبیبی، ابوالقاسم، کارنامه عملیات سپاهیان اسلام در هشت سال دفاع مقدس، ص 186.