روزشمار

شنبه 15 فروردین 1360؛ صدونودوپنجمین روز جنگ تحمیلی

احمد صفری
356 بازدید

نیروى هوایی ارتش با هشت فروند هواپیماى فانتوم اف 4 و دو فروند هواپیماى سوخت‌رسان بوئینگ 747، عملیاتى را از پایگاه همدان (عملیات اچ3) با هدف بمباران پایگاه الولید (پنجاه کیلومتری مرز عراق و اردن) آغاز کرد و بیش از 48 فروند هواپیماى عراقى (سه فروند هواپیماى آنتونوف 12، یک فروند بمب‌افکن توپولوف 16، دو فروند داسو میراژ اف یک، چهار فروند بالگرد، هشت فروند میگ 23، چهار فروند میگ 21، پنج فروند سوخوى 17، همچنین حدود یازده فروند هواپیماى دیگر از جمله دو فروند بمب‌افکن توپولوف 16) موجود در این پایگاه را منهدم کردند. همچنین دو خلبان عراقى و چهار نفر از کارکنان نیروى هوایى عراق، سه نفر مصرى و یک افسر از آلمان ‌شرقى در این حمله کشته و حدود بیست نفر زخمى شدند.[1]

دو گروه گشتى ـ رزمى از ارتش جمهورى اسلامى ایران و یک گردان از سپاه پاسداران و بسیج عشایر عملیاتى با عنوان حضرت مهدى‌عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف به منظور تصرف کانال الِ (هندلى) و تپه‌چشمه (غرب دزفول) اجرا کردند که در نتیجه آن تپه‌چشمه آزاد و تیپ 1 لشکر 1 ارتش عراق 70 درصد منهدم شد و یک گردان زرهى و یک گردان کماندویى از تیپ 42 نیروى مخصوص دشمن نیز از بین رفت. همچنین بیش از شصت نفر از افراد دشمن به اسارت درآمدند. در این حمله پنج نفر از نیروهای خودی به شهادت رسیدند. در ادامه عملیات نیز به علت پاتک دشمن، نیروهاى خودى با دادن 21 شهید از سپاه و ارتش مجبور به عقب‌نشینى شدند.[2]

دزفول زیر آتش توپخانه دشمن قرار گرفت و یک غیرنظامی مجروح شد؛ اما به شهر خسارتی وارد نشد.[3]

نیروهاى ارتش و سپاه پاسداران با حمله‌هاى پراکنده در محورهاى عملیاتى مختلف جبهه ایلام (منطقه اشغالى مهران، کنجانچم، هلاله، ارتفاعات مقابل میمک، نیراز، کانی‌سخت و شورشیرین) موفق شدند دو دستگاه تانکر، دو عراده توپ، شش دستگاه خودرو، سه انبار مهمات و ده سنگر اجتماعى ارتش عراق را نابود کنند. تعدادى از قواى عراقى نیز کشته یا زخمى شدند.[4]

در جبهه کرمانشاه، رزمندگان در درگیرى‌هاى متعددى در محورهاى عملیاتى سومار، گیلان‌غرب، چغالوند، بازی‌دراز و سرپل‌ذهاب، موفق شدند با حمایت توپخانه، سه خودرو، سه انبار مهمات، سه موضع تیربار توپخانه و تانک و پنج سنگر گروهى دشمن را منهدم کنند. همچنین در این درگیرى‌ها 27 نفر از نیروهاى عراقى کشته شدند.[5]

نیروهاى ژاندارمرى در یک عملیات در جبهه کانی‌سخت (ایلام) که از سه روز پیش آغاز شده بود، محل تجمع نیروهاى عراق را منهدم کردند. علاوه‌برآن یک ستون دشمن در محور چغالوند به نفت‌شهر به آتش کشیده شد که براثر آن 37 سرباز و درجه‌دار دشمن کشته یا مجروح شدند. همچنین به تأسیسات و جاده‌هاى دشمن نیز آسیب‌هایى وارد آمد. درمجموع، در مبادله آتش در این منطقه نه نفر از نیروهاى ژاندارمرى به شهادت رسیدند.[6]

در جبهه‌هاى آبادان و خرمشهر درگیری‌هاى گسترده‌اى روى داد. نیروهاى ایرانى موفق شدند تعدادى سنگر گروهى و انفرادى دشمن، چندین خودرو، پاسگاه دیدبانى و انبار مهمات قواى عراقى را منهدم کنند. در این درگیری‌ها هفت نفر از نیروهاى عراقى کشته شدند.[7]

مناطق مسکونی و تأسیسات نفتی آبادان زیر آتش دشمن قرار گرفت که در نتیجه آن یک کشتی و یک منزل مسکونی آتش گرفت، دو منزل مسکونی منهدم شد و به مسجد عرب‌ها، حسینیه اصفهانی‌ها و چندین منزل مسکونی خسارت وارد آمد. یک نفر شهید و هجده نفر هم مجروح شدند.[8]

خلبانان بالگردهای مستقر در ماهشهر با پرتاب موشک و راکت، سدهای خاکی دشمن را از شش قسمت مختلف تخریب کردند و آب به ارتفاع تقریبی دو متر به طرف مارد (روستایی از توابع بخش مرکزی خرمشهر) و پادگان دژ (شمال خرمشهر) در حال حرکت است.[9]

در اهواز آتش توپخانه دشمن به شرکت کارتن‌سازی، مدرسه روحانی، دو باب منزل مسکونی و لوله‌های نفتی کوت عبدالله و به چند دستگاه خودرو خساراتی وارد کرد و دو نفر مجروح شدند.[10]

با اجرای آتش یگان‌های ژاندارمری، یک قبضه خمپاره‌انداز 81 میلیمتری دشمن در منطقه سوسنگرد منهدم شد.[11]

با اجرای آتش توپخانه در منطقه کرخه، دو دستگاه تانک دشمن منهدم و هشتاد عراقی کشته و زخمی شدند.[12]

با اجرای آتش توپخانه در منطقه سرخه‌فیله (گیلان‌غرب) به یک گردان از دشمن که در حال تغییر مکان بودند، تلفات و ضایعاتی وارد شد.[13]

بمبی در ساختمان مقر استقرار واحد پذیرش سپاه پاسداران و جمعیت هلال احمر میاندوآب منفجر و خساراتی به ساختمان وارد شد.[14]

سه فروند هواپیمای دشمن به وسیله رادار (ایلام و خارک) کشف شد که با آتش یگان‌های پدافند متواری شدند.[15]

توپخانه ارتش عراق، تعدادى گلوله به اطراف پادگان مریوان شلیک کرد که پاسخ رزمندگان ایرانى را در پى داشت. براثر آتش توپخانه خودی در مناطق قله قوچ‌سلطان و هرگنه (اطراف مریوان) تعدادى از سنگرهاى زرهى و گروهى عراق منهدم شد.[16]

دو فروند بالگرد کبرا و 214 پس از شناسایى و هماهنگى با گردان 246 تانک، با پرتاب هشت موشک و شش راکت قسمت‌هایى از سد خاکى دشمن را در نزدیکى روستاى مشارع (اطراف خرمشهر) هدف قرار دادند. به علت عریض بودن جاده و اثر کم انفجار، شکاف در جاده ایجاد نشد، اما نیروهاى سپاه با به کارگیرى ده مین ضدتانک و مقدارى تى.ان.تى پل‌هاى این جاده را منهدم و آب را تا ارتفاع تقریبى دو متر به طرف پادگان دژخرمشهر هدایت کردند.[17]

در ادامه پاک‌سازى بخش اورامانات از توابع مریوان، 21 نفر از افراد شیخ عثمان نقشبندى، رهبر حزب رزگارى و عنصر وابسته به عراق، در مقابله با نیروهاى سپاه پاسداران مریوان کشته، تعداد زیادى زخمى شدند و سی نفر از آنها به اسارت درآمدند. به علاوه، در این درگیرى دوازده نفر شهید، 27 نفر مجروح و نه نفر اسیر شدند. در این عملیات هشت نفر از افراد وابسته به سازمان جوانان حزب دمکرات، کومله و چریک‌هاى فدایى خلق (اکثریت) نیز دستگیر شدند.[18]

نیروهاى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى و پیشمرگان مسلمان کرد، روستاهاى تازه‌آباد، گرگى و کرآباد (توابع احمدآباد کردستان) و سروآباد (توابع مریوان) را از وجود عناصر گروه هاى مسلح غیرقانونى پاک‌سازى کردند.[19]

در نتیجه عملیات‌هاى مشترک نیروهاى ارتش، سپاه و پیشمرگان مسلمان کرد، روستاهاى گزگزاره و اشکفتان (در محور دهگلان به کامیاران) پاک‌سازى شد. در این درگیرى‌ها یک نفر از اعضاى کادر سیاسى گروه‌هاى ضدانقلاب دستگیر شد، دو نفر کشته و سایر افراد متوارى شدند. همچنین یک پیشمرگ مسلمان کرد به شهادت رسید.[20]

سه سرباز عراقی خود را به پادگان سردشت تسلیم کردند.[21]

عناصر حزب دمکرات کردستان پس از محاصره روستاهاى داش‌بلاغ، قوچه و وظاع (توابع تکاب) وارد روستاى داش‌بلاغ شده و با توسل به زور از هر روستایى 85 تومان وجه نقد اخاذى کردند.[22]

در منطقه میرکه سور و پشت کوه بیران (اربیل) یک ستون از عوامل عراق که درحال نقل‌وانتقال آذوقه به قرارگاه‌هاى خود در مثلث عراق ـ ایران ـ ترکیه بودند، با حمله هواپیماهاى ایران مواجه شدند. در این حمله شش نفر کشته شدند و این ستون از هم پاشیده شد.[23]

ادریس بارزانى (نماینده حزب دمکرات کردستان عراق) همراه با شیخ محمد خاله (از رهبران جنبش کرد) در جلسه‌ای در شهر صوفیان ترکیه همکارى خود را با نیروهاى امنیتى عراق و ترکیه به منظور جلوگیرى از گسترش انقلاب اسلامى ایران به مناطق کردنشین ترکیه، سوریه و ایران اعلام کردند.[24]

ابوالحسن بنی‌صدر، رئیس جمهور، ضمن بازدید از یکى از تأسیسات پشت جبهه در استان خوزستان در جلسه‌اى با حضور تعدادى از فرماندهان نظامى در منطقه، به بررسى اوضاع جنگ و نحوه اجراى عملیات‌هاى آتى پرداخت. وى همچنین در پیامى به جانشین ستاد مشترک ارتش، از تلاش‌ها و ابتکارات رزمندگان، به‌ویژه نیروى هوایى ارتش، قدردانى کرد.[25]

ابوالحسن بنی‌صدر، رئیس‌جمهور، در مصاحبه‌اى مطبوعاتى و بحث‌برانگیز، به تشریح مبانى اختلافات خود با بعضى از مسئولان سیاسى کشور، ازجمله انتقاد از نحوه پایان دادن به مسئله گروگان‌گیرى و آینده انقلاب اسلامى پرداخت. وى که به نوعى تمایل به بین‌المللى کردن دامنه اختلافات خود با بعضى از مسئولان و نهادهاى کشور دارد، با اشاره به حمایت رهبر انقلاب از خود، مدعى شد، دادن اطلاعات نادرست به رهبر، عامل برخى مشکلات فعلى کشور است.[26]

دیروز، کمیته صلح جنبش غیرمتعهدها در دهلى‌نو جلسه تشکیل داد. اعضاى این کمیته که متشکل از وزراى امور خارجه هند، کوبا، زامبیا و رئیس بخش سیاسى سازمان آزادى‌بخش فلسطین هستند، پس از حدود چهار ساعت، بحث‌هاى طولانى و مذاکره درباره وضعیت جنگ عراق و ایران، هرگونه اقدامى در مورد خاتمه جنگ را منوط به دریافت پاسخ رسمى عراق و ایران دانستند.[27]

جمال شمیرانى، نماینده ایران در سازمان ملل متحد، نامه‌اى براى اعضاى این سازمان ارسال کرد و در آن خواستار جلوگیرى از انتخاب عراق براى ریاست مجمع عمومى سازمان ملل در پاییز آینده یا انتخاب مجدد آن کشور در کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد شد.[28]

روزنامه ایندین اکسپرس به نقل از نشریه هفتگى ایت‌دیز (چاپ لندن) در یک گزارش ویژه نوشت: «آمریکا و کشورهاى عمده خلیج (فارس) به‌طور محرمانه یک قرارداد دفاعى و یک موافقت‌نامه کمک امضا کرده‌اند که موازنه استراتژیک منطقه را به‌شدت بر هم مى‌زند.»[29]

عبدالرحمن قاسملو (دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران) که به‌تازگى به اروپا سفر کرده است، در مصاحبه با مجله لبنانى الحوادث (چاپ لندن) درخصوص وضعیت ارتش ایران گفت که ارتش ایران نُه لشکر دارد که چهار لشکر آن با کردها مى‌جنگند، سه لشکر در حال جنگ با عراقى‌ها هستند و دو لشکر دیگر در داخل کشور متمرکزند. قاسملو در این مصاحبه خواستار تشکیل یک جبهه دمکراتیک و گسترده از همه نیروهاى آزادى‌خواه در ایران شد.[30]

ارتش عراق در اطلاعیه‌ای مجموع خسارات مشهود ایران را 71 کشته (شهید) و انهدام یک خودرو، یک قبضه توپ، پنج پست دیده‌بانی و دوازده سنگر اجتماعی اعلام کرد.[31]

[1]. درویشی سه تلانی، فرهاد، محمدپور، محمد، روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب سیزدهم، ج1: تداوم اشغال و بحران، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران، 1398، ص204.

[2]. همان، ص206.

[3]. پورداراب، سعید، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج8: بر فراز آسمان‌ها، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387، ص200.

[4].  درویشی سه تلانی، فرهاد، محمدپور، محمد، همان، ص208.

[5]. همان.

[6]. همان، ص208 و 209.

[7]. همان، ص209.

[8]. پورداراب، سعید، همان، ص199.

[9]. همان.

[10]. همان، ص200.

[11]. همان.

[12]. همان.

[13]. همان.

[14]. همان، ص206.

[15]. همان، ص 207.

[16]. درویشی سه تلانی، فرهاد، محمدپور، محمد، همان، ص209.

[17]. همان.

[18]. همان.

[19]. همان.

[20]. همان، ص210.

[21]. پورداراب، سعید، همان، ص206.

[22]. درویشی سه تلانی، فرهاد، محمدپور، محمد، همان، ص210.

[23]. همان.

[24]. همان.

[25]. همان، ص211.

[26]. همان، ص212.

[27]. همان، ص213.

[28]. همان، ص214.

[29]. همان، ص215.

[30]. همان.

[31]. پورداراب، سعید، همان، ص212.