روزشمار
سهشنبه 1 تیر 1361؛ ششصدوسیونهمین روز جنگ تحمیلی
حسن جعفرزاده
61 بازدید
آبادان زیر آتش سلاحهای دشمن قرار داشت و براثر آن، 3 مغازه تخریب شد و یک نفر به شهادت رسید و هفت نفر مجروح شدند. همچنین بخشی از پالایشگاه آبادان آتش گرفت که مهار شد.[1] در خرمشهر یک نفر به شهادت رسید و 11 نفر مجروح شدند.[2] نیروهای ژاندارمری مستقر در ساحل اروندرود با آتش خود، از تردد خودروهای دشمن در محور فاو ـ بصره جلوگیری کردند. 4 سنگر بتنی دشمن منهدم شد و یک انبار مهمات و یک تانکر سوخت به آتش کشیده شد.[3] نیروی دریایی ارتش با آتش توپخانه، بخشی از مواضع و استحکامات دشمن در آنسوی اروندرود را هدف قرار داد و ضمن به آتشکشیدن چند سنگر تجمع نفرات و جنگافزار دشمن، تلفاتی به نیروهای دشمن وارد کرد.[4] در جبهه آبادان، خرمشهر و شلمچه، مواضع نیروهای دشمن در داخل خاک عراق هدف قرار گرفت و 5 سنگر گروهی و انفرادی، 2 پست دیدهبانی، 2 لودر، یک خمپارهانداز و یک تفنگ 106 میلیمتری دشمن منهدم و 25 نفر از آنها کشته و مجروح شدند.[5] در عملیات ایذایی توپخانه نیروی زمینی ارتش در جبهه غرب (کرمانشاه)، ضمن جلوگیری از نقلوانتقال و جابهجایی ستونهای زرهی دشمن، دو تانک، یک انبار مهمات و چهار خودرو سنگین و سه خودرو سبک آنها منهدم شد و بیست نفر کشته و تعدادی زخمی شدند.[6] نیروهای ژاندارمری مواضع ارتش عراق در مهران را هدف قرار دادند و 10 سنگر نفرات و پست دیدهبانی آنها منهدم شد و تعدادی از نیروهای عراقی کشته و زخمی شدند.[7] مبادله آتش بین نیروهای ایران و عراق در منطقه نوسود و مریوان ادامه داشت و خساراتی به نیروهای عراقی وارد شد.[8] ارتش عراق در محورهای سرپلذهاب (گاومیشان، کورهموش، شهرک زراعی، دستک، بند دشتک)، گیلانغرب (ارتفاعات چرمیان، دشت گیلانغرب، تنگ کورک، تنگ حاجیان، قسمتی از ارتفاعات شیاکوه) و از محور سمت راست قاسمآباد، سیاهکوه و پشت پلیا عقبنشینی کرد.[9] در عملیات نفوذ نیروهای سپاه پاسداران در منطقه ایلام، 5 نفر از خدمه تیربارهای عراقی کشته شدند و 3 قبضه تیربار کالیبر 75 میلیمتری و چند سلاح دیگر منهدم شد.[10] در جبهه میمک با آتش توپخانه ارتش، یک جاده تدارکاتی و یک بولدوزر و 2 خودرو نیروهای عراقی منهدم شد و تعدادی از آنها کشته و زخمی شدند.[11] یکی از فرماندهان ارتش عراق در حال بازدید از نیروهای مستقر در جبهه مهران، هدف گلوله تکتیرانداز قرار گرفت و کشته شد.[12] بستان در استان خوزستان، هدف توپخانه دوربرد دشمن قرار گرفت، اما خسارت جانی در پی نداشت.[13] جنگندههای عراقی در چند نوبت، از ارتفاع بالا به حریم هوایی ایلام تجاوز کردند، ولی قبل از انجام عملیات، با آتش پدافند هوایی متواری شدند.[14] 4 هواپیمای عراقی توسط رادارهای ایلام و ماهشهر کشف و با آتش پدافند هوایی متواری شدند.[15] 11 هواپیمای عراقی در هفت مسیر در داخل خاک عراق ردیابی شدند.[16] نیروهای تأمین سپاه پاسداران با استقرار بر ارتفاعات چرمیان، تأمین کامل دشت گیلانغرب را برقرار کردند.[17] اقدامات ضدانقلاب در تهران و شهرستانها ادامه داشت: 2 نفر که خود را مأمور کمیته معرفی کرده بودند، وارد منزلی در خیابان شیراز (تهران) شدند و ضمن بازرسی منزل، مقداری طلا و جواهر به ارزش 200 هزار تومان سرقت کردند و در حال فرار، شخصی را که در تعقیب آنها بود، با شلیک گلوله مجروح کردند و متواری شدند؛ براثر درگیری افراد کمیته منطقه 5 و دادستانی انقلاب با 2 فرد مسلح در میدان 21 نارمک (تهران)، یک زن و یک مرد کشته شدند و 2 قبضه اسلحه به دست آمد. در ضمن 2 نفر از پاسداران مجروح شدند؛ ساعت 9 صبح براثر درگیری نیروهای ژاندارمری با نیروهای سازمان مجاهدین خلق در جنگلهای هشتپر (طوالش گیلان)، 3 سرباز ژاندارمری مجروح شدند.[18] اعضای حزب دمکرات به پایگاه سپاه پاسداران در روستای خانکندی از توابع میاندوآب حمله کردند و بعد از دو ساعت درگیری، با تحمل یک کشته مجبور به عقبنشینی شدند.[19] گروهانهای طاهرخان (از افراد حزب دموکرات کردستان)، به یکی از روستاهای سلماس حمله کردند که با مقاومت نیروهای خودی مواجه شده و با بهجاگذاشتن یک کشته و مقداری مهمات گریختند.[20] در ساعت 13 دو تیم گشتی از تیپ 23 نوهد ارتش با همکاری نیروهای سپاه پاسداران و پیشمرگان کُرد مسلمان که به روستاهای اطراف بانه اعزام شده بودند، موفق به دستگیری هشت نفر از ضدانقلابیون شدند.[21] در ساعت 19، ضدانقلاب در محور کامیاران ـ سنندج، پس از بستن جاده، 2 مأمور شهربانی را که لباس شخصی به تن داشتند، به گروگان گرفت.[22] نیروهای ژاندارمری در منطقه بانشیطان یک میدان بزرگ مین را شناسایی و خنثی کردند و 20 خودرو دشمن را منهدم کردند.[23] مأموران کمیته مرکزی در میدان شهدای تهران به 3 سرنشین یک خودرو مظنون شدند و با دستگیری آنان یک نارنجک از داخل خودرو کشف کردند.[24] یک خانه تیمی در میدان 22 نارمک به محاصره پاسداران کمیته منطقه 5 و دادستانی انقلاب درآمد و در پی تیراندازی، منزل آتش گرفت و 2 نفر کشته و 3 نفر مجروح شدند.[25] با همکاری نیروهای سپاه پاسداران و سازمان اطلاعات، خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق در ماکو شناسایی و 24 نفر از اعضای آن دستگیر شدند.[26] تأسیسات پادگان پنجوین (استان سلیمانیه عراق) برای چندمین بار متوالی، هدف آتشبارهای ایران قرار گرفت و بخشی از آن منهدم شد.[27] تعدادی از افسران و درجهداران و سربازان ارتش بعث به افراد قیاده موقت (افراد کرد عراقی به رهبری مسعود بارزانی که با ایران همکاری دارند) پیوستند.[28] 5 نفر از مسئولان حزب دموکرات کردستان (مسئول سیاسی تشکیلات مهاباد، مسئول مخابرات، پزشک حزب در منطقه و فرزند ملا شهرکندی) در منطقه مهاباد خود را به نیروهای جمهوری اسلامی معرفی کردند و اماننامه گرفتند.[29] 14 نفر از مردم مناطق سلیمانیه (شمال عراق)، بغداد (مرکز عراق) و خانقین (شرق عراق)، از طریق یکی از مرزهای غربی کشور وارد خاک ایران شدند و تقاضای پناهندگی کردند.[30] گروهی از نمایندگان جنبشهای آزادیبخش جهان که برای شرکت در مراسم نیمه شعبان و روز جهانی مستضعفان به ایران سفر کردهاند، با سفر به استان خوزستان، از جنایات ضد بشری ارتش بعث در خرمشهر و آبادان دیدن کردند.[31] پس از اجرای عملیاتهای بزرگ از سوی نیروهای نظامی ایران و آزادسازی مناطق اشغالی، ادعاها و تبلیغات مقامات عراقی و این ادعا که خودشان عقبنشینی کردهاند و خواهان آتشبس هستند، ادامه دارد. در پاسخ به این سخنان آیتالله سیدعلی خامنهای، رئیسجمهور اعلام کرد: «تا متجاوز تنبیه نشود، جنگ ادامه دارد.»[32] پس از شکستهای متوالی ارتش بعث در جبهههای نبرد، خبرگزاری رسمی عراق به نقل از صدام حسین اعلام کرد: «نیروهای عراقی عقبنشینی خود از شهرها و سرزمینهای ایران به سوی مرزهای بینالمللی را آغاز کردهاند.» این خبرگزاری به نقل از صدام افزود: «عراق به همکاریهای خود با سازمانهای میانجیگر برای پایان بخشیدن به جنگ ادامه خواهد داد.»[33] ستاد مشترک ارتش آمار تلفات نیروهای مسلح تا ساعت 8 امروز را 11808 شهید و 50078 مجروح، اسیر و مفقود اعلام کرد.[34]
[1]. کریمی، نبی، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج23: رمضان در رمضان، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی،1392، ص23.
[2]. همان، ص21.
[3]. همان، ص21 و 22.
[4]. همان، ص48.
[5]. همان.
[6]. همان، ص49 و 51.
[7]. همان، ص48 و 50.
[8]. همان، ص51 و 52.
[9]. لطفاللهزادگان، علیرضا، روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب بیستم: عبور از مرز، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، 1381، ص41 و 42.
[10]. کریمی، نبی، همان، ص51.
[11]. همان.
[12]. همان، ص50.
[13]. همان، ص22.
[14]. همان، ص49.
[15]. همان، ص35.
[16]. همان.
[17]. کریمی، نبی، همان، ص34.
[18]. همان، ص36 و 37.
[19]. لطفاللهزادگان، علیرضا، همان، ص45.
[20]. همان.
[21]. کریمی، نبی، همان، ص34
[22]. همان.
[23]. همان، ص48.
[24]. همان، ص37.
[25]. همان.
[26]. همان، ص56.
[27]. همان، ص52.
[28]. همان، ص36.
[29]. لطفاللهزادگان، علیرضا، همان، ص45.
[30]. کریمی، نبی، همان، ص50 و 51.
[31]. همان، ص55.
[32]. لطفاللهزادگان، علیرضا، همان، ص37 و 38.
[33]. جنگ ایران و عراق از نگاه مطبوعات جهان، ج9: تعقیب متجاوز، تهران: شکیب، 1388، ص27.
[34]. کریمی، نبی، همان، ص37 و 38.