روزشمار

جمعه 2 آبان ۱۳۵۹؛ سی‌وسومین روز جنگ ‌تحمیلی

سمیرا علیزاده
187 بازدید

با پیشروی نیروهای عراقی به فلکه فرمانداری خرمشهر، 85 درصد شهر به کنترل نیروهای دشمن درآمد. در این روز اشغال محمره‌ (خرمشهر) به عنوان خبر بسیار مهم از رادیو بغداد اعلام شد و صدام این روز را روز رسمی اشغال خرمشهر نامید.[1]

ساعت 8 صبح، گروهان تانکی از دشمن توانست خود را به ساختمان فرمانداری رسانده و مناطق اطراف را زیر آتش گلوله تانک قرار دهد. با تسلط دشمن بر پل خرمشهر، تنها خط تدارکاتی نیروهای ایرانی قطع شد.[2]

به گزارش سپاه آبادان، حدود ساعت ۶:۳۰ تا 7:30 بعدازظهر نیروهای ایرانی به فرمانداری خرمشهر حمله کرده و آن را از دست دشمن درآوردند.[3]

هواپیماهای دشمن، نقاط نظامی و صنعتی و مسکونی در آبادان و مسجد سلیمان (خوزستان) را بمباران کردند. تانک‌های عراقی از سمت مارد (روستایی در بیست‌کیلومتری شمال آبادان) چند کیلومتر به آبادان نزدیک شدند.[4]

بالگردها و میگ‌های دشمن، خودروها و توپخانه 130 میلی‌متری نیروهای ایرانی واقع در دارخوین (شادگان خوزستان) ـ سلمانیه (عراق) را بمباران کردند.[5]

هواپیماهای دشمن بعدازظهر امروز به نقاط مسکونی مسجد سلیمان حمله کردند که 11 غیرنظامی شهید و بیش از 25 نفر زخمی شدند.[6]

هواپیماهای عراقی، مخازن سوخت اهواز را در هفت‌کیلومتری (اهواز ـ اندیمشک) بمباران کردند.[7]

در اهواز آتش توپخانه به نیروهای دشمن تلفات و صدماتی وارد و آنها را مجبور به عقب‌نشینی کرد.[8]

یک میگ عراقی پس از تعرض به حریم هوایی آبادان توسط یک جنگده ایرانی سرنگون شد.[9]

هواپیماهای عراقی شب‌هنگام، در دو حمله، مناطق مسکونی و پالایشگاه آبادان را هدف قرار داده و خساراتی وارد کردند.[10]

نیروی هوانیروز ایران پانزده خودروی سبک و سنگین و بیش از پانصد نفر از نیروهای دشمن را در منطقه دزفول نابود کرد.[11]

در ارتفاعات الله‌اکبر (محدوده شهرستان دشت آزادگان) جنگنده‌های نیروی هوایی ایران پانزده تانک و ده خودروی دشمن را منهدم کردند و یک جیپ فرماندهی به غنیمت گرفته شد.[12]

حمله نیروهای ضدانقلاب و هجوم میگ‌های دشمن در نوسود ـ پاوه (شمال شرقی کرمانشاه) نیروهای ایرانی را مجبور به عقب‌نشینی کرد و در این تهاجم پنج نفر شهید و ده نفر از جمله فرمانده سپاه پاوه مجروح شدند.[13]

نیروهای ارتش، سپاه و هوانیروز در محور گیلان غرب (جنوب غربی کرمانشاه)، نیروهای عراقی را عقب زدند و در محور سرپل‌ذهاب و قصرشیرین خساراتی به دشمن وارد کردند. در پی این عملیات انبار مهمات و سوخت دشمن به آتش کشیده شد و آشیانه توپخانه دشمن منهدم و نود نفر از نیروهای دشمن کشته شدند.[14]

در مبارزه با نیروهای دشمن در غرب کشور دو رشته از ارتفاعات چغالوند واقع در گیلان‌غرب به تصرف نیروهای ایرانی درآمد. در عملیاتی که با مشارکت افراد ژاندارمری و عشایر مسلمان محلی در نوار مرزی غرب کشور انجام شد، دوازده نفر از نیروهای عراقی کشته و سی نفر زخمی شدند.[15]

براثر آتش توپخانه نیروهای ایرانی یک یگان توپخانه خمسه‌خمسه دشمن در اطراف تپه غلامی (ایلام) نابود شد و خسارات زیادی به دشمن وارد آمد.[16]

سپاه غرب اعلام کرد عراق نیروهای خود را در محورهای مهران (ایلام) و سومار (قصرشیرین، مرز بین کرمانشاه و ایلام) تقویت کرده و امکان حمله عراق از این محورها افزایش یافته است.[17]

یک هواپیمای عراقی در ساعت 18:30 به خارک و دقایقی بعد به بوشهر حمله کرد که در هر دو مورد با مقابله آتشبارهای ضدهوایی متواری شد.[18]

پرواز گشت دریایی بر فراز منطقه شمال خلیج فارس انجام شد که به دنبال آن دو قایق نجات بدون سرنشین مشاهده و برای ضبط آنها اقدام شد. همچنین گشت هوایی در منطقه بندرعباس انجام شد و یک فروند ناوشکن آمریکایی (نوامبر اسکار) و یک فروند ناوچه عمانی، دو فروند تانکر و دو فروند کشتی تجاری مشاهده و گزارش شد.[19]

در منطقه بستان (توابع دشت آزادگان) و پل سابله (جنوب شرقی بستان) نیروهای ایرانی ضربه شدیدی به دشمن وارد و دو دستگاه تانک را منهدم کردند.[20]

در عملیات هوانیروز ایران در منطقه (آبادان ـ خرمشهر) خساراتی به دشمن وارد شد. در پی این عملیات دو تانک با خدمه آن، یک خودروی آبی‌خاکی، هشت دستگاه خودروی نظامی، یک خودروی موشک‌انداز کاتیوشا با مهمات آن و یک بلدوزر و جیپ با نفرات آن منهدم شدند و بیش از شصت نفر از افراد دشمن در حال فرار، کشته و پنج نفر تسلیم نیروهای ایرانی شدند و همچنین پنج موضع توپخانه قوای ارتش عراق نابود شد و نیروهای آن به اسارت درآمدند. در این عملیات به وسایل افراد نیروی هوایی ایران آسیبی وارد نشد.[21]

در مرز حاج‌عمران پیرانشهر بین نیروهای ایرانی و نیروهای عراقی درگیری به وجود آمد. در این درگیری دو نفر از نیروهای ایرانی شهید و پنج نفر مجروح شدند.[22]

دو فروند هواپیمای اف4 مواضع دشمن را در بصره بمباران کردند.[23]

براثر حمله ضدانقلاب به یگان ارتشی مستقر در پاوه ـ ارتفاعات نیسانه، نه نفر به شهادت رسیدند.[24]

سی نفر از افراد حزب کومله برای حمله به پادگان سقز عازم این شهر بودند که در بین راه خودروی آنها به دره سقوط کرد و 25 نفر کشته و زخمی شدند.[25]

در ایران، پس از انهدام چندین خط لوله نفت، کمبود سوخت جدی‌تر شد و سوخت در داخل کشور جیره‌بندی خواهد شد.[26]

در راه‌پیمایی بعد از نماز جمعه، حدود سه هزار نفر از مردم سقز به همراهی روحانیون با دادن شعار (مرگ بر دموکرات و کومله) ضمن محکوم‌کردن تجاوز عراق به ایران، پشتیبانی خود را از ارتش و دولت جمهوری اسلامی ایران اعلام کردند.[27]

رادیوهای لندن، آمریکا، کلن گزارش کردند: بغداد، امروز ادعا کرد که نیروهایش بندرخرمشهر را به تصرف درآوردند و اکنون مشغول محاصره آبادان از همه طرف هستند، اما تهران این ادعا را بی‌اساس خواند و اعلام کرد که جنگ خانه‌به‌خانه در خرمشهر ادامه دارد.[28]

دولت سوریه ضمن انتقاد از عراق، صدام حسین را متهم به آغاز جنگی به نیابت از امپریالیزم و صهیونیسم برضد ایران کرد.[29]

شورای امنیت سازمان ملل بار دیگر برای رسیدگی به جنگ ایران و عراق تشکیل جلسه داد. نماینده نروژ، مکزیک و آمریکا از شورا خواستار شدند ترتیبی دهد تا عراق نیروهایش را از ایران خارج کند و زمینه برای آتش‌‌بس و پایان جنگ فراهم شود. لیکن شورای امنیت هیچ‌گونه اقدام قاطع و اصولی در راستای محکوم‌کردن تجاوز و خاتمه‌دادن به آن به عمل نیاورد.[30]

امام جمعه تهران، حجت‌الاسلام خامنه‌ای، گفت: «ما جنگ را نیفروخته‌ایم و جنگ‌افروز هم نیستیم، اما تسلیم زور و تعرض و تجاوز هم نمی‌شویم. دشمن به خانه ما وارد شده و تا این تعرض هست آتش‌بس معنا ندارد. امروز در عراق سلاح آمریکایی، روسی، انگلیسی و فرانسوی با هم به کار گرفته می‌شود. ما برعکس با همه کمپانی‌های تسلیحاتی دنیا قهریم. ما به میل خودمان از همه این کمپانی‌ها بریده‌ایم و خواسته‌ایم با ابرقدرت‌های جنگ‌افروز مرتبط نباشیم.»[31]

[1]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی، روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب چهارم: هجوم سراسری، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی،چ دوم، 1375، ص537 و 538.

[2]. همان.

[3]. همان، ص539.

[4]. همان، ص537.

[5]. همان، ص539.

[6]. همان، ص540.

[7]. پورداراب، سعید، تقویم تاریخ دفاع مقدس (پل‌های تسخیرناپذیر حوادث آبان 1359)، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1385، ص47.

[8]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی، همان، ص541.

[9]. همان، ص540.

[10]. همان.

[11]. همان، ص541.

[12]. همان.

[13]. همان، ص539.

[14]. همان، ص537.

[15]. همان، ص541.

[16]. همان.

[17]. همان، ص539.

[18]. همان، ص540.

[19]. پورداراب، سعید، همان، ص48.

[20]. همان، ص40.

[21]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی، همان، ص541

[22]. پورداراب، سعید، همان، ص46.

[23]. همان.

[24]. همان، ص44.

[25]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی، همان، ص540.

[26]. جنگ ایران و عراق (از نگاه مطبوعات جهان 4)، تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، 1388، ص65.

[27]. پورداراب، سعید، همان، ص45.

[28]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی، همان، ص542 و 543.

[29]. جنگ ایران و عراق (از نگاه مطبوعات جهان 4)، ص58.

[30]. یکتا، حسین، انصاری، مهدی، همان، ص544.

[31]. همان، ص544 و 545.