روزشمار
یکشنبه 13 مهر 1359؛ چهاردهمین روز جنگ تحمیلی
مرضیه عابدینی
733 بازدید
گروهان‌های کماندو همراه با دیگر یگان‌های عراقی، با پشتیبانی آتش، توانستند حدود پانصد متر در محور بندر خرمشهر پیشروی کنند، ولی با مقابله مناسب و حمله سریع نیروهای خودی به عقب رانده شدند و خسارات سنگینی به آنها وارد شد. ازجمله 39 عراقی اسیر و تعدادی تانک به غنیمت گرفته شد.
آبادان و جزیره مینو از شب گذشته تا امروز زیر آتش سلاح‌های سنگین دشمن قرار داشت.
دشمن در نقاط مختلف اهواز با توپ، تانک و خمپاره کمین کرده و در مواقع مشخص اقدام به اجرای آتش می‌کند تا ایجاد رعب کند. گزارش نیروهای حفاظت نیروگاه اتمی حاکی از ضعف حفاظت است. نیروهای ژاندارمری، ضدهوایی پایگاه را به ژاندارمری انتقال داده و نیروگاه را بدون ضدهوایی گذاشته‌اند.
امروز وضعیت سوسنگرد عادی و تحت کنترل نیروهای نظامی بود. از عصر امروز تعدادی توپ و تانک دشمن در تقاطع حمیدیه مستقر و به‌طرف حمیدیه، شُبیشیه و پادگان سدکرخه شلیک می‌کنند و احتمال اشغال جاده سوسنگرد ـ اهواز می‌رود. نیروهای دشمن در سی‌کیلومتری اهواز شُبیشیه و حمیدیه هستند.
سه لشکر زرهی دشمن، شامل 240 تانک و سایر ادوات در جنگل‌های کرخه مستقر شده‌اند و با نصب سه پل از رودخانه عبور کرده، حدود ده کیلومتر از طرف پل جلو رفتند. نیروهای زرهی‌شان در 25کیلومتری جاده اهواز مستقر شده‌اند.
اوضاع شهر بُستان آرام است، هرچند هنوز به حالت عادی بازنگشته و پاسگاه سوبله توسط نیروهای خودی پر نشده است. براساس خبر موثق از سپاه خوزستان، تعدادی از افسران عراقی طی جلسه‌ای در سوبله با عده‌ای از اعضای جبهه‌التحریر خلق عرب، گفته‌اند که آتش‌بس اعلام شده توسط سعدون حمادی، درواقع برای رسیدن نیروهای اُردنی و تقویت نیروهای عراقی است تا عراق مجدد حمله را آغاز کند.
شهرهای دزفول و اندیمشک و اطراف آنها از نیمه‌شب گذشته هدف اصابت گلوله‌ها و خمپاره‌های دشمن بودند.
نیروی زمینی ارتش، نیروهای عراقی را در سه‌راهی دهلران به عقب راندند و دشمن با برجاگذاشتن تلفات بسیار و ازدست‌دادن تعدادی تانک، 25 کیلومتر عقب‌نشینی کرد.
تیمسار فلاحی، جانشین ستاد مشترک ارتش، امروز در مصاحبه‌ای با روزنامه انقلاب اسلامی، اعلام کرد در موسیان پاسگاه ژاندارمری را دائر کردیم. در منطقه فَکه تا پل کرخه عملیات نظامی سنگین بین ما و ارتش عراق ادامه دارد. در مناطق غربی شوش تا مرز، درگیری با توپخانه و گاهی هم درگیری نزدیک داریم. در معبر سوبله، بستان، سوسنگرد، حمیدیه و اهواز موفقیت‌های چشمگیری داشته‌ایم و متجاوز را از سوسنگرد و بستان بیرون کرده‌ایم و به مناطق مرزی رسیده‌ایم. در منطقه عمومی تنومه عراق و کوشک و طلائیه تا اهواز درگیری داریم و سرنوشت عملیات در این منطقه روشن نیست. در منطقه خرمشهر سومین حمله زمینی سازمان‌یافته ارتش عراق را دفع کردند، ولی خرمشهر و آبادان به طور مداوم زیر آتش توپخانه دشمن قرار دارد.
دهلران در حال سقوط است. نیاز فوری و شدید به نیروی سنگین و پشتیبانی هوایی دارد.
عصر امروز نقاط مهم مهران زیر آتش دشمن قرار گرفت. سایت نزدیک ایلام نیز مورد تهدید قرار گفته و احتمال تصرف آن می‌رود.
دشمن از نفت‌شهر به‌طرف سومار پیشروی کرده است.
حدود پانصد نفر از ضدانقلاب که به گروه‌های مختلف تقسیم شده بودند، به پاسگاه گهواره (شمال اسلام‌آباد) حمله کردند و پاسگاه مزبور را خلع سلاح کردند. ضدانقلاب قصد دارد به این وسیله راه دستیابی عراق به گردنه پاتاق را هموار کند.[1]
بعدازظهر امروز یک ستون از افراد ژاندارمری عازم سردشت بودند که در مدخل این شهر گروه‌های ضدانقلاب به آنها حمله کردند و یک افسر ژاندارمری به شهادت رسید و یک درجه‌دار ارتشی مجروح شد.
یک سرهنگ نیروی دریایی عراق که به ترکیه رفته بود، از طریق مرز بازرگان وارد ایران شد و درخواست پناهندگی کرد.
هوانیروز با یک فروند بالگرد 212 و دو فروند بالگرد کبرا مجهز به موشک در حوالی هویزه به نیروهای زرهی دشمن حمله کرد و تلفات و ضایعات زیادی به آنها وارد آورد. درضمن خلبان یک فروند بالگرد کبرا براثر تیراندازی نیروهای دشمن به شهادت رسید، اما کمک‌خلبان موفق شد بالگرد را سالم به پایگاه هدایت کند.
در تبریز دو فروند هواپیمای میگ عراقی، در منطقه پل‌دختر (بین خرم‌آباد و اندیمشک) دو فروند، در بندرگناوه یک فروند، در منطقه مریوان یک فروند و در حوالی جزیره خارک یک فروند، هدف هواپیماهای اف14 واقع شدند و سقوط کردند.
در منطقه پیرانشهر یک فروند هواپیمای میگ عراقی مورد اصابت آتشبارهای ضدهوایی ارتش قرار گرفت و سقوط کرد.
دوازده فروند هواپیمای اف4 به منظور انهدام نیروهای زرهی و مکانیزه و مواضع توپخانه دشمن به خوزستان اعزام شدند.
یک فروند هواپیمای اف5 مورد اصابت موشک زمین به هوای دشمن واقع شد و سقوط کرد و خلبان آن نیز به شهادت رسید.
بمباران پادگان‌های سروش و زینو و انهدام کامل یک پادگان دیگر، انهدام یک تلمبه‌خانه نفتی عین ضاله و کارخانه پتروشیمی حمام‌العلیل، بمباران کارخانه برق سد دربندی‌خان و سد دوکان و واردکردن خسارات سنگین بر دشمن و انهدام سه فروند هواپیمای متجاوز عراق توسط نیروی هوایی ارتش انجام شد.
شش فروند هواپیمای میگ عراقی در قطر و دو فروند در دبی مستقر شدند. عراق از این پایگاه‌ها برای حمله به پایگاه‌های دریایی و شناور استفاده می‌کند.
هواپیمای میگ عراقی شهرک اکباتان تهران را بمباران کرد و یک نفر به شهادت رسید و دو نفر مجروح شدند و تعدادی وسیله نقلیه منهدم شد.
سه فروند میگ و یک فروند سوخوی عراقی، به پادگان کرمانشاه حمله کردند.[2]
ابوالحسن بنی‌صدر، رئیس‌جمهور، اعلام کرد که وقتی جنگ درگرفت، معلوم شد یک دولت در دنیا نیست که این جنگ را محکوم کند و مستضعفان هم از جایی صدایشان برنخاست و این همه به این دلیل نیست که مستضعفان دنیا بی‌بخار شده‌اند و همه دولت‌های دنیا مستکبرند، این نشانه آن است که ما یک کارهایی کرده‌ایم و یک جلوه‌ای از انقلاب به دنیای خارج نشان داده‌ایم که نتیجه‌اش این انزواست و آن کارهاست که نباید بشود.
محمدعلی رجایی، نخست‌وزیرگفت: «چهار هواپیمای آواکس در عربستان که بسیار هم پیشرفته هستند، اعلام خطری برای کشور ماست. ما حضور آنها را دلیلی دیگر بر شرکت آمریکا در این جنگ اعلام می‌کنیم.»
عدنان خیرالله، وزیر دفاع عراق، مدعی شد، نیروهای عراقی از سحرگاه امروز 13 مهر 1359 یک‌جانبه مقررات آتش‌بس را رعایت می‌کنند، مشروط بر اینکه ایران نیز به آن تأسی کند.
سعدون حمادی، وزیر امورخارجه عراق در نیویورک ابراز امیدواری کرد مساعی که برای میانجی‌گری کشورهای اسلامی صورت می‌گیرد، با موافقت روبه‌رو گردد. پیشنهاد آتش‌بس عراق به‌جز در حالت مواجه‌شدن با هجوم قابل اجراست.
به گفته رادیو رژیم صهیونیستی، عراق آتش‌بس یک‌جانبه را در شرایطی اعلام کرده که پیشروی‌اش در خاک ایران عملاً متوقف شده است.
روزنامه البعث، ارگان حزب حاکم سوریه نوشت: نیروهای ارتش کویت، شیخ‌نشین‌های متحده عربی، بحرین، قطر و عربستان سعودی به حالت آماده‌باش کامل درآمده‌اند و حفاظت از چاه‌های نفت این کشورها تقویت شده است.
روزنامه گاردین نوشت: شاه حسین، پادشاه اُردن، پنج هزار نیروی اردنی به عراق فرستاده است تا امور امنیت داخلی این کشور را بر عهده گیرند. با این جایگزینی، سربازان عراق با فراغت در جنگ علیه ایران شرکت می‌کنند.
وزیر امورخارجه مراکش در مجمع عمومی سازمان ملل در سخنانی گفت منازعه عراق و ایران به‌خاطر زیرپاگذاشتن حقوق تاریخی عراق توسط ایران است. چنانچه ایران با درخواست آتش‌بس شورای امنیت موافقت نکند، عواقب وخیمی برای صلح بین‌المللی خواهد داشت.
نخست‌وزیر تونس از مجمع عمومی سازمان ملل متحد خواست پشتیبانی کامل خود را از تلاش‌هایی که ضیاءالحق برای میانجی‌گری بین عراق و ایران مبذول می‌دارد، اظهار کند.
مِناخیم بِگین، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، در سخنانی اعلام کرد که صدام در مورد قدرت ارتش ایران دچار اشتباه شد. او به یک حمله برق‌‌آسا فکر می‌کرد، درحالی‌که اصلاً چنین امکانی وجود نداشت. نیروهای عراقی در ایران با شکست روبه‌رو شده‌اند و نیروی هوایی ایران ثابت کرد که قوی‌تر از آن است که حتی غرب تصور می‌کرد. اسرائیل از بروز جنگ بین دو کشوری که از ما متنفرند، خوشحال نیست. عراقی‌ها مهاجم محسوب می‌شوند، زیرا آنها آغازگر جنگ بوده‌اند و اکنون با شکستی بزرگ مواجه شده‌اند.
رئیس‌جمهور زامبیا، در تلگرافی به صدام، حمایت کامل دولت و ملت خود را از عراق در جنگ با ایران اعلام کرد.
بنابه گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، جنگ خلیج فارس که بیش از دوازده روز از آن می‌گذرد، جمهوری اسلامی ایران را به جای آنکه تضعیف کند، تحکیم بخشیده است. خمینی این جنگ را به یک جهاد مقدس تبدیل کرده است و به نظر می‌رسد ایرانیان مجاهدینی شده‌اند که با ایمان علیه دشمنی کافر متحدند. این صدام است که از صلح و آتش‌بس صحبت می‌کند نه مقامات ایران. ایران برای جنگ ثابت‌قدم مانده است و این به حساب مردمی است که خود را رزمندگان جهاد یا جنگ مقدس می‌دانند که مصالحه در آن گناه محسوب می‌شود.
رادیو باکو اعلام کرد، آمریکا از تلاش برای واردکردن اعضای ناتو در جنگ ایران و عراق دست برنمی‌دارد و منظورش آن است که به مداخله خود جنبه بین‌المللی بدهد. برای رسیدن به این هدف شایعه می‌کند که تنگه هرمز در معرض خطر است و برای تأمین کشتیرانی آزاد باید یک ناوگان بین‌المللی تشکیل شود. حال آنکه همه می‌دانند در حال حاضر عبور کشتی‌ها را چیزی تهدید نمی‌کند.[3]
[1]. انصاری، مهدی، یکتا، حسین، روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب چهارم: هجوم سراسری تهاجم و پیشروی‌های عمده عراق، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، چ دوم، 1375، ص298 تا301.
[2]. پورداراب، سعید، بهروزی، فرهاد، تقویم تاریخ دفاع مقدس: شش ماه پایداری/حوادث و رویدادهای سال 1359، تهران: سوره سبز، 1395، ص169-167 و 172.
[3]. انصاری، مهدی، یکتا، حسین، همان، ص304 و 307 تا311.
