روزشمار
دوشنبه 10 خرداد 1361؛ ششصدوهفدهمین روز جنگ تحمیلی
محسن شیرمحمد
3 دورہ
نیروی دریایی در خسروآباد (خوزستان)، یک سنگر اجتماعی عراق را در کنار اروندرود منهدم کرد. تعدادی از افراد دشمن کشته شدند.[1]
یگان‌های مستقر در خرمشهر مواضع دشمن را زیر آتش گرفتند. یک سنگر اجتماعی و یک سنگر انفرادی عراق منهدم شد.[2]
آبادان زیر آتش سلاح‌های سنگین دشمن قرار گرفت. 4 منزل مسکونی منهدم و یک نفر از اهالی شهید و 10 نفر مجروح شدند.[3]
نیروهای ایران در پاوه (کرمانشاه)، یک انبار مهمات عراق را منهدم کردند.[4]
یک گروه گشتی ارتش ایران با کمک آتش توپخانه به مواضع ارتش عراق در منطقه لیلانه (کردستان عراق) نفوذ کردند؛ یک خودرو سنگین و چند بنه رزمی منهدم شد و 10 نفر از افراد دشمن کشته شدند.[5]
توپخانه ایران مواضع ارتش عراق در منطقه پنجوین و طُویله عراق را زیر آتش گرفت. 2 انبار مهمات دشمن منهدم شد.[6]
3 هواپیما و یک بالگرد عراق به مناطق جنوبی کشور در خرمشهر، آبادان و خارک تجاوز کردند که با آتش پدافند هوایی متواری شدند.[7]
19 هواپیماهای عراق توسط رادارهای بوشهر، اهواز، خارک و ایلام کشف و با آتش پدافند هوایی متواری شدند.[8]
2 هواپیمای عراق جزیره خارک را بمباران کردند. در لوله‌های انتقال نفت به اسکله، آتش‌سوزی رخ داد که مهار شد.[9]
ضدانقلاب در دیواندره (کردستان)، 5 نفر (3 عضو کمیته سوخت‌رسانی و 2 همراه) را با یک موتورسیکلت و یک جیپ آهو به گروگان گرفتند.[10]
ضدانقلاب شهردار دیواندره (کردستان) را شهید و بخشدار را گروگان گرفت.[11]
نیروهای پایگاه باباریز سنندج با ضدانقلاب درگیر شدند که تلفاتی نداشت.[12]
نیروهای پایگاه کرسی (کره سی) در محور سنندج - کامیاران (کردستان) با ضدانقلاب درگیر شدند. یک پاسدار مجروح شد.[13]
ضدانقلاب در محور بوکان - سقز (کردستان) راه‌بندان ایجاد کرد که با اعزام مأمورین، متواری شدند و یک راننده را به گروگان بردند.[14]
یک خودرو در محور پیرانشهر - سردشت (کردستان) با مین برخورد کرد. 4 غیر نظامی شهید و 5 نفر مجروح شدند.[15]
گشت سپاه پاسداران و پیشمرگان مسلمان کرد، 2 نفر از افراد حزب دمکرات را در روستای کانی بلند (کردستان) در نزدیک نوار مرزی دستگیر کردند.[16]
نیروهای نظامی 2 روستای ماچکه‌علیا و سفلی در قروه (کردستان) را از ضدانقلاب پاکسازی کردند. گروه کومله با به جا گذاشتن 2 کشته و 5 زخمی گریخت.[17]
ضدانقلاب در روستاهای مریوان (کردستان)، ضمن ربودن تعدادی از خانواده‌های پیشمرگان مسلمان کرد، 2 نفر از آنان را به قتل رساند.[18]
سپاه پاسداران و بسیج عشایری، ارتفاعات قلعه صارم بگ در مهاباد (آذربایجان غربی) را از ضدانقلاب پاکسازی کردند. 5 نفر از ضدانقلاب کشته و یک تیربار کلاشینکف آنان منهدم شد.[19] در این عملیات، پیکر 4 رزمنده که در 5/3/1361، در این منطقه به شهادت رسیده بودند، به عقب منتقل شد.[20]
اقدامات ضدانقلاب در تهران و شهرستان‌ها ادامه داشت: ساعت 16:00 در اثر انفجار یک نارنجک دستی داخل خودرو منافقین که در خیابان 14 متری لشکر تهران مورد تعقیب مأمورین بود، خودرو متلاشی، یک عابر مجروح و به یک مغازه خساراتی وارد شد؛[21] ساعت 19:30 دو فرد مسلح یک خودرو را در میدان آزادی تهران با تهدید اسلحه ربودند؛[22] نیروهای بسیج، بمبی را که در ابتدای خیابان لاله‌زار تهران، کار گذاشته شده بود، کشف و خنثی کردند؛[23] ساعت 10 صبح، 15 سارق مسلح با لباس نظامی پس از مسدود کردن خیابان‌های منتهی به بانک ملی و بانک صادرات سادات‌محله رامسر (مازندران)، یک میلیون و 700 هزار تومان موجودی این دو بانک را سرقت کردند. آن‌ها پس از مواجه شدن با اعتراض یکی از عابران، گلوله‌ای به پای وی شلیک کردند. این افراد در ادامه با پخش اعلامیه‌ای، خود را از گردان سعادتی و گروهان علی صالحی (معدومان سازمان مجاهدین خلق) معرفی و به طرف قبرستان شهر رفتند و بر سر قبر علی صالحی به خواندن سرود و سر دادن شعار پرداختند و سپس به طرف جنگل گریختند؛[24] یک بمب ساعتی در جاده کمربندی آمل-محمودآباد (مازندران) منفجر شد که تلفات و ضایعاتی نداشت؛[25] ضدانقلاب به پایگاه انتظامی سوردار در آمل (مازندران) تیراندازی کرد که با آتش متقابل متواری شدند؛[26] در درگیری سپاه پاسداران با سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در رشت، یک منافق کشته، یک عابر شهید و یک نفر مجروح شد.[27]
یک بسیجی سپاه پاسداران رشت در اثر بی احتیاطی یکی از همقطاران خود را به ضرب گلوله مجروح کرد.[28]
30 دستگاه آشپزخانه صحرایی که برای اولین بار به دست متخصصان کارخانجات مکانیک وابسته به وزارت دفاع ایران ساخته شد، به جبهه‌های جنگ ارسال گردید.[29]
یک خانواده 20 نفری و 4 نفر از دانشجویان دانشگاه‌های سلیمانیه و اربیل از طریق مرز بانه به ایران پناهنده شدند.[30]
یک سرباز عراق خود را به پادگان بانه (کردستان) معرفی کرد.[31]
گروهی از پیشمرگان کرد عراق، پادگان سیدصادق عراق را با جنگ‌افزارهای سبک و سنگین به مدت 2 ساعت زیر آتش گرفتند و تعدادی از سربازان عراقی را کشته یا مجروح کردند.[32]
به دنبال حمله موشکی چریک‌های کرد به پاسگاه مرزی دوهاک و یک پل در نوار مرزی ترکیه و عراق، 5 نفر از نظامیان عراق کشته و 8 نفر دستگیر شدند.[33]
حجت‌الاسلام اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی شایعه ارسال تجهیزات نظامی از رژیم صهیونیستی به ایران را توطئه جدید دشمنان در پی پیروزی‌های اخیر رزمندگان خواند.[34]
علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه و سعید رجایی خراسانی سفیر ایران در سازمان ملل که برای شرکت در جلسه دفتر هماهنگی جنبش عدم تعهد وارد هاوانا شده‌اند، ضمن تشریح دلایل مخالفت ایران با برگزاری اجلاس آتی سران کشورهای عضو این جنبش در بغداد، خواستار بررسی این موضوع در جلسه هاوانا شدند.[35]
مذاکرات دو روزه وزیران امور خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بدون دستیابی به نتیجه مشخصی پایان یافت و در بیانیه پایانی آن بدون حمایت از عراق، از ایران خواسته شد به جنگ پایان دهد.[36]
روزنامه پراودا ارگان رسمی حزب کمونیست شوروی از احتمال ورود نیروهای نظامی ایران به خاک عراق ابراز نگرانی کرد.[37]
آمار تلفات نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تا ساعت 8 صبح، 11.209 شهید و 46.413 مجروح، اسیر و مفقود اعلام شد.[38]
[1]. سیاری، حبیب‌الله و مجید منصوری، تقویم تاریخ دفاع مقدس نداجا، ج 27 - حوادث و رویدادهای یکم تا سی و یکم خردادماه 1361، تهران، دفتر پژوهش‌های نظری و مطالعات راهبردی نداجا، 1396، ص 206.
[2]. همان.
[3]. بهروزی، فرهاد و نبی کریمی، تقویم تاریخ دفاع مقدس نزاجا، ج 22 - خدا خرمشهر را آزاد کرد، تهران، نشر آجا، 1392، ص 469.
[4]. مطمئنیان آرانی، علی، اطلاعیه‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران در هشت سال دفاع مقدس، ج 3، تهران، انتشارات عقیدتی سیاسی آجا، 1397، ص 66.
[5]. بهروزی، فرهاد و نبی کریمی، همان، ص 507.
[6]. همان، ص 479.
[7]. همان، ص 482.
[8]. همان.
[9]. نشریه ویژه خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش72، 10 خرداد 1361، ص 1.
[10]. بهروزی، فرهاد و نبی کریمی، همان، ص 479.
[11]. همان.
[12]. همان.
[13]. همان.
[14]. همان.
[15]. همان، ص 480.
[16]. حبیبی، ابوالقاسم و دیگران، روزشمار جنگ ایران و عراق، ج 19ـ آزادسازی خرمشهر، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران، 1398، ص 695.
[17]. همان.
[18]. همان، ص 695 و 696.
[19]. بهروزی، فرهاد و نبی کریمی، همان، ص 479 و 480.
[20]. حبیبی، ابوالقاسم و دیگران، همان، ص 695.
[21]. بهروزی، فرهاد و نبی کریمی، همان، ص 484.
[22]. همان، ص 485.
[23]. حبیبی، ابوالقاسم و دیگران، همان، ص 696.
[24]. همان.
[25]. بهروزی، فرهاد و نبی کریمی، همان، ص 484.
[26]. همان.
[27]. نشریه ویژه خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 72، 10 خرداد 1361، ص 4.
[28]. بهروزی، فرهاد و نبی کریمی، همان، ص 484.
[29]. همان، ص 517 و 518.
[30]. همان، ص 698.
[31]. بهروزی، فرهاد و نبی کریمی، همان، ص 479.
[32] .
[33]. حبیبی، ابوالقاسم و دیگران، همان، ص 697.
[34]. همان، ص 698.
[35]. همان، ص 699.
[36]. همان، ص 701.
[37]. همان، ص 705.
[38]. بهروزی، فرهاد و نبی کریمی، همان، ص 485.
