روزشمار
چهارشنبه 13 مرداد 1361؛ ششصدوهشتادودومین روز جنگ تحمیلی
محسن شیرمحمد
3 دورہ
یگان‌های ژاندارمری مستقر در منطقه آبادان مواضع عراق در آن‌سوی اروندرود را زیر آتش گرفتند.2 خودرو و 4 سنگر گروهی با نفرات، چند سنگر دیده‌بانی، یک خمپاره‌انداز 60 میلی‌متری و یک تفنگ 106 میلی‌متری آنان منهدم شد. 6 نفر از افراد دشمن کشته و 12 نفر مجروح شدند و تأسیسات نفتی فاو به آتش کشیده شد. بر اثر آتش دشمن نیز 7 نفر از نیروهای ایران مجروح شدند.[1]
پاسداران کمیته‌های انقلاب اسلامی آبادان مواضع ارتش عراق در حوالی «سیبه» در آن‌سوی اروندرود را زیر آتش گرفتند. 2 سنگر اجتماعی، 2 پست دیده‌بانی و یک ساختمان محل تجمع دشمن منهدم شد. 15 نفر از افراد دشمن نیز کشته شدند.[2]
نیروهای ژاندارمری و یگان‌های نیروی دریایی ارتش، 2 سنگر دیده‌بانی و 4 سنگر گروهی ارتش عراق در آن‌سوی «اروندرود » را منهدم کردند.20 نفر از افراد دشمن کشته شدند.[3]
آبادان به طور متناوب زیر آتش شدید سلاح‌های سنگین و خمپاره عراق از آن‌سوی اروندرود قرار گرفت. بر اثر اصابت ترکش خمپاره به غیر نظامیان شهر، 2 نفر شهید و 20 نفر زخمی شدند؛ با اصابت گلوله توپ دشمن روی مناطق مسکونی، 3 منزل تخریب و یک خانه و تعدادی درخت نخل از نخلستان‌های آبادان طعمه حریق شد.[4]
نیروهای ایران در منطقه مهران و میمک یک خمپاره‌انداز و در منطقه سرپل ذهاب و قصر شیرین چند موضع خمپاره‌انداز و تانک و در منطقه مریوان یک خودرو و یک انبار مهمات دشمن را منهدم کردند.[5]
نیروهای ایران با آتش تفنگ 106 میلی‌متری از فعالیت و سنگرکنی ارتش عراق در ارتفاعات «قلعه آویزان» در مهران (ایلام) جلوگیری کردند. به یک بیل مکانیکی دشمن خساراتی وارد شد.[6]
نیروهای ایران در منطقه زینل‌کش (کرمانشاه) چند بنه رزمی عراق را منهدم کردند. 8 نفر از افراد دشمن کشته و زخمی شدند و به تأسیسات نفتی بان‌میل نیز خساراتی وارد شد.[7]
نیروهای ایران در منطقه تنگاب (کرمانشاه) یک پاسگاه فرماندهی عراق را در هم کوبیدند و یک خودروی دشمن با سرنشینان آن را منهدم کردند.[8]
توپخانه و خمپاره‌انداز ایران مستقر در جبهه مریوان، پادگان خُرمال عراق را زیر آتش گرفت. یک خودروی آنان منهدم و یک انبار مهمات عراق به آتش کشیده شد.[9]
نیروهای ایران در منطقه مریوان تعدادی از سنگرهای عراق را با نفرات آن‌ها منهدم کردند.[10]
از ساعت 02:50 تا 03:10، ضدانقلاب به پایگاه شهید بزی سردشت (آذربایجان غربی) حمله کرد که بدون تلفات نیروهای خودی خاتمه یافت.[11]
یک نفر از افراد ضدانقلاب همراه با یک کلت کمری خود را به سپاه پاسداران در بانه (کردستان) معرفی و امان‌نامه دریافت کرد.[12]
ساعت 18، ضدانقلاب به پایگاه ایری‌قاش در محور میاندوآب - مهاباد (آذربایجان غربی) حمله کرد. یک پاسدار شهید و یک نفر دیگر مجروح شد. از ضدانقلاب نیز 7 نفر کشته و مجروح شدند.[13]
ساعت 18، هزار نفر از افراد حزب دمکرات در اطراف روستای «سوگلی تپه» میاندوآب (آذربایجان غربی) تجمع کردند و قصد حمله به سپاه پاسداران این روستا را داشتند که با اقدامات پاسداران و نیروهای ارتش مستقر در منطقه مجبور به عقب‌نشینی و ترک محل شدند.[14]
ضدانقلاب در مهاباد (آذربایجان غربی) به یک پایگاه نیروهای خودی حمله کرد. یک نفر از نیروهای خودی شهید و یک نفر زخمی شد. ضدانقلاب با آتش نیروهای خودی و با دادن تعدادی کشته و مجروح از منطقه گریخت.[15]
یک خودروی سپاه پاسداران در جاده اشنویه ـ ارومیه (آذربایجان غربی) در کمین ضدانقلاب افتاد و واژگون شد. افراد درون خودرو توانستند خود را نجات دهند.[16]
ساعت 00:45، ساختمان جهاد سازندگی پیرانشهر (آذربایجان غربی) توسط ضدانقلاب به آتش کشیده شد.[17]
ضدانقلاب ساعت 20:15، به طرف خودروهای عبوری در منطقه قوشچی ارومیه ( آذربایجان غربی) تیراندازی کرد. 3 نفر از سرنشینان یک مینی‌بوس مجروح شدند و از 2 سرباز سرنشین خودروی مخابرات، یک نفر شهید و دیگری مجروح شد. یک خودروی تویوتای سپاه پاسداران حامل مهمات نیز دچار آتش‌سوزی شد.[18]
در ساعت‌های 08:25، 09:45، 10:35، 13:10 و 16:55 چند هواپیماهای متجاوز عراقی به حریم هوایی شهرهای آبادان و خرمشهر تجاوز کردند که با آتش پدافندهای هوایی مجبور به فرار شدند.[19]
هواپیماهای عراق ساعت 23:20 به جزیره خارک حمله کردند که با آتش پدافند هوایی مجبور به فرار شدند.[20]
2 هواپیمای عراقی از ساعت 07:45 تا 08:10 به مناطق حوالی طلائیه و جفیر تجاوز کردند که علیه آن‌ها اقدامات تاکتیکی انجام شد.[21]
اقدامات ضدانقلاب در تهران ادامه داشت: ساعت 09:00 یک سه‌راهی انفجاری در میدان محمدیه تهران منفجر شد که خسارات جانی و مالی نداشت؛[22] ساعت 10:00، چهار سرنشین یک خودروی پیکان، یک بمب دستی به طرف مسجد حائری در خیابان هاشمی تهران پرتاب کردند که منفجر شد ولی به کسی آسیب نرسید و مهاجمین متواری شدند؛[23] ساعت 11:20، 5 مسلح وارد یک شرکت تعمیر وسایل الکترونیکی در خیابان دکتر فاطمی (تهران) شده و پس از بستن دست و پای 4 نفر از اعضاء شرکت، یک دستگاه تلکس، یک دستگاه فتوکپی، 2 تلویزیون رنگی، یک کیف ابزار و مبلغ 000/550 ریال وجه نقد را ربودند و متواری شدند؛[24] ساعت 12:00 در اثر درگیری نیروهای سپاه پاسداران و پلیس با منافقین در خیابان خردمند شمالی تهران یک نفر از منافقین کشته شد و یک پسربچه عابر، مجروح گردید که پس از انتقال به بیمارستان شهید شد؛[25] ساعت 13:00 یک خودروی پیکان توسط 3 فرد مسلح در خیابان استاد مطهری تهران ربوده شد؛[26] ساعت 19:40 یک بمب دستی در مغازه «استریو حمید» در لاله‌زار جنوبی تهران منفجر شد و خساراتی به بار آورد ولی تلفات انسانی نداشت.[27]
4 عراقی (2 پزشک، یک مهندس و یک دانشجو) خود را به مرزبانی سردشت (آذربایجان غربی) معرفی و تقاضای پناهندگی کردند.[28]
10 خودرو حامل افراد نظامی و 2 خودرو حامل تجهیزات نظامی ارسالی از دولت اردن وارد عراق شد.[29]
عراق آمار تلفات انفجار وزارت برنامه‌ریزی این کشور را اعلام کرد؛ در این انفجار 20 نفر کشته و 128 نفر مجروح شدند. عراق ادعا کرد نیروهای امنیتی بمب‌گذار را کشته‌اند.[30]
[1]. کریمی، نبی، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج 24ـ و هنوز رمضان، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1392، ص 431 و 444.
[2]. همان، ص 445 و 446.
[3]. همان، ص 446.
[4]. همان، ص 444.
[5]. همان، ص 447.
[6]. همان، ص 446.
[7]. همان، ص 436.
[8]. همان، ص 447.
[9]. همان.
[10]. همان، ص 436.
[11]. همان.
[12]. بولتن ویژه خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 138، پنجشنبه 14 مرداد 1361، ص 32.
[13]. کریمی، نبی، همان، ص 436.
[14]. همان، ص 436 و 437.
[15]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ج 20ـ عبور از مرز، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 1381، ص 538.
[16]. همان.
[17]. کریمی، نبی، همان، ص 437.
[18]. همان.
[19]. همان، ص 446.
[20]. همان، ص 437.
[21]. همان، ص 438.
[22]. همان، ص 439.
[23]. همان.
[24]. همان.
[25]. همان، ص 439 و 440.
[26]. همان، ص 440.
[27]. همان.
[28]. همان، ص 436.
[29]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 538.
[30]. همان، ص 539.
