روزشمار
دو‌شنبه 18 مرداد 1361؛ ششصدوهشتادوهفتمین روز جنگ تحمیلی
محسن شیرمحمد
3 دورہ
آبادان زیر آتش سلاح سنگین و دوربرد عراق قرار گرفت. 5 منزل مسکونی تخریب و 2 نفر مجروح شدند. منطقه عملیاتی آبادان نیز 15 مجروح داشت.[1]
یگان‌های ژاندارمری در خرمشهر و آبادان مواضع ارتش عراق را زیر آتش گرفتند. ضمن خاموش شدن آتش دشمن و جلوگیری از تردد و جابجایی نیروهای دشمن در جاده فاو - بصره، 2 سنگر تیربار، یک محل تجمع، یک سنگر اجتماعی و 3 پست دیده‌بانی منهدم و تعدادی از افراد دشمن کشته و مجروح شدند.[2]
رزمندگان نیروی دریایی ارتش در منطقه خرمشهر و اسکله 12 آبادان مواضع عراق را زیر آتش گرفتند. یک سنگر تیربار، 2 سنگر اجتماعی، یک سنگر آرپی‌جی -7 و یک محل تجمع دشمن منهدم شد.[3]
نیروهای عراق با خمپاره 120 میلی‌متری و تیربار، جزیره مینو (آبادان) را زیر آتش گرفتند. یک نفر از نیروهای ایران شهید و یک نفر مجروح شد.[4]
پاسداران کمیته‌های انقلاب اسلامی آبادان و حومه مواضع عراق در حوالی سیبه در آن سوی اروندرود واقع در خاک عراق را زیر آتش گرفتند. یک انبار مهمات، 2 سنگر دیده‌بانی و یک ساختمان محل تجمع دشمن منهدم شد و 15 نفر از افراد دشمن کشته شدند.[5]
ارتش عراق مواضع ایران در منطقه پل‌نو (خرمشهر) را زیر آتش گرفت. بر اثر ترکش خمپاره دشمن 3 سرباز ایران مجروح شدند.[6]
نیروهای ایران در منطقه میمک (ایلام) چند سنگر و چند بنه رزمی عراق را منهدم کردند.[7]
نیروهای سپاه پاسداران در منطقه قصر شیرین با آتش خمپاره‌انداز، چند خودروی سبک و سنگین عراق را منهدم کردند. تعدادی از افراد دشمن نیز کشته و مجروح شدند.[8] همچنین نیروهای ایران مستقر در منطقه قصر شیرین ساعت 23:00، یک خودرو از 3 خودروی عراق را که از تنگاب به طرف بان‌میل این کشور در حرکت بود منهدم کردند.[9]
یگان‌های لشکر 81 زرهی کرمانشاه (ارتش) طی 24 ساعت گذشته، در جبهه غرب با آتش توپخانه و خمپاره‌انداز تعدادی از بنه‌های رزمی عراق را منهدم کردند؛ تعدادی از افراد دشمن نیز کشته و مجروح شدند.[10]
3 نفر از نیروهای نظامی عراق در جبهه‌های غرب (کرمانشاه) طی 24 ساعت گذشته توسط نیروهای خودی اسیر شدند.[11]
ضدانقلاب ساعت 21:00 به گروهان ژاندارمری دیواندره (کردستان) حمله کرد؛ این درگیری بدون تلفات نیروهای خودی در ساعت 23:00 خاتمه یافت.[12]
ساعت 18:00، ضدانقلاب به گروه تأمین جاده پایگاه احمدآباد در محور بوکان – سقز (کردستان) حمله کرد. از نیروهای خودی یک نفر شهید و 5 نفر مجروح شدند و 5 نفر به گروگان برده شدند. 2 خودروی گاز – 66 به غارت رفت و 10 ضدانقلاب نیز کشته شدند.[13]
ساعت 21:00 ضدانقلاب به پایگاه ملاشیخ سردشت (آذربایجان غربی) حمله کرد که این درگیری بدون تلفات نیروهای خودی ساعت 21:45 خاتمه یافت.[14]
نیروهای ارتش، سپاه پاسداران و عشایر مسلمان در مهاباد (آذربایجان غربی) روستاهای مازوله، دوسی، عامد و خاتون‌اسبی در 40 کیلومتری محور مهاباد – سردشت را که مقر ضدانقلاب بود، پاکسازی کردند. 16 ضدانقلاب کشته، 17 نفر مجروح و 21 نفر دستگیر شدند. 5 نفر از نیروهای خودی مجروح شدند که 3 نفر از آنان در محل معالجه شدند.[15]
ساعت 12:30، رئیس یکی از شعب بانک استان در سنندج (کردستان) با 850 هزار ریال پول نقد و بدون محافظ در حال عزیمت به بانک مرکزی استان، به وسیله 2 موتورسوار مسلح مورد دستبرد واقع شد و این مبلغ به سرقت رفت.[16]
تعدادی ضدانقلاب در بوکان (آذربایجان غربی) در کمین نیروهای سپاه پاسداران گرفتار شدند. یکی از سران ضدانقلاب کشته و 2 نفر از آنان زخمی شدند. جنازه شخص کشته شده با مقداری مدارک به دست پاسداران افتاد.[17]
ضدانقلاب ساعت 20:35 به کارکنان کمیته انقلاب اسلامی کارخانه قند ارومیه حمله کرد که با پاسخ نیروهای کمیته مستقر در محل و نیروهای پاسگاه‌های اطراف، درگیری بدون آسیب به نیروهای خودی خاتمه یافت. سپس این افراد به سه راهی خانقاه سرخ رفتند و در یک کیلومتری کمیته به سمت خودروهای عبوری تیراندازی کردند که یک زن کشته و 4 نفر مجروح شدند و به بیمارستان هلال‌احمر ارومیه منتقل گردیدند.[18]
هواپیماهای عراق 5 بار به حریم هوایی شهرهای آبادان و خرمشهر حمله کردند که با آتش پدافند هوایی این حملات دفع شد.[19]
از ساعت 09:27 تا 18:25، 6 هواپیمای متجاوز عراق به صورت یک و دو فروندی در 4 مسیر به مناطق جنوب و جنوب غربی حوالی بستان، طلائیه و جفیر تجاوز کردند که علیه آن‌ها اقدامات تاکتیکی انجام شد.[20]
در ساعت 12:30، 2 فروند کشتی تجارتی با ملیّت‌های کره‌ای و یونانی در بندر امام خمینی مورد حمله و اصابت موشک سوپرفرلون بالگردهای مسلح عراق قرار گرفتند. با عملیات تجسس و نجات، همه سرنشینان کشتی یونانی سالم تخلیه شدند و از 32 سرنشین کشتی کره‌ای، 19 نفر به بندر امام تخلیه شدند و 13 نفر مفقودالاثر هستند. هر دو کشتی دچار آتش‌سوزی شدند که آتش مهار شد و کشتی‌ها در خارج از کانال به گل نشستند.[21]
اقدامات ضدانقلاب در تهران و شهرستان‌ها ادامه داشت: ساعت 07:45 و 08:00، 2 موتورسیکلت در خیابان‌های خواجه نظام‌الملک و وزارت کار تهران توسط 2 فرد مسلح ربوده شد؛[22] ساعت 20:30، 3 فرد مسلح یک خودروی شورلت را در خیابان توانیر تهران با تهدید اسلحه ربودند؛[23] ساعت 22:30، 3 سارق مسلح ملبس به لباس پاسداری با ارائه کارت دادستانی انقلاب از منزل شخصی واقع در خیابان شریعتی تهران، مبلغ 200 هزار تومان پول و حدود 200 هزار تومان جواهرات به اضافه یک دستگاه ویدئو سرقت کردند؛[24] ساعت 14:00، بر اثر انفجار یک نارنجک در دست یک راننده در میدان ولی‌عصر(عج) شیراز، انگشتان دست وی قطع شد؛[25] مسئول تشکیلاتی سازمان مجاهدین خلق در جنگل‌های قائم‌شهر (مازندران) به نام مسعود فرمانبردار و با نام مستعار فرهاد که توسط مردم شهر دستگیر شده بود، با خوردن قرص سیانور خودکشی کرد.[26]
یک فروند کشتی روسی که حامل 80 تانک تی-72 برای عراق است در اسکله شماره 20 بندر شعیبیه کویت پهلو گرفت.[27]
آمار تلفات نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تا ساعت 8 صبح، 12.959 شهید و 55.064 مجروح، اسیر و مفقود اعلام شد.[28]
[1]. کریمی، نبی، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج 24ـ و هنوز رمضان، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1392، ص 543.
[2]. همان، ص 543 و 544.
[3]. همان، ص 550.
[4]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ج 20ـ عبور از مرز، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 1381، ص 575.
[5]. کریمی، نبی، همان، ص 558.
[6]. همان، ص 543.
[7]. همان، ص 560.
[8]. همان.
[9]. همان، ص 546.
[10]. همان.
[11]. همان، ص 560.
[12]. همان، ص 546.
[13]. همان.
[14]. همان.
[15]. نقی‌پوران، شهریار و دیگران، تاریخ معاصر آذربایجان (آذربایجان غربی در گذار از بحران‌های انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی 1367 – 1357)، ج 2ـ تاوان استقلال‌طلبی، تهران، سوره سبز، 1395، ص 366 و 367.
[16]. کریمی، نبی، همان، ص 551 و 552.
[17]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 576.
[18]. مالکی گمچی، اسدالله، روزشمار دفاع مقدس فرماندهی انتظامی استان آذربایجان غربی، ج 1، تهران، پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی ناجا-مرکز اسناد، 1395، ص 94.
[19]. همان، ص 558 و 559.
[20]. همان، ص 548.
[21]. همان، ص 550.
[22]. همان، ص 552.
[23]. همان، ص 553.
[24]. همان.
[25]. همان، ص 551.
[26]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 576.
[27]. همان، ص 575.
[28]. کریمی، نبی، همان، ص 553.
