روزشمار
سه‌شنبه 5 مرداد 1361؛ ششصدوهفتادوچهارمین روز جنگ تحمیلی
محسن شیرمحمد
3 دورہ
با آتش نیروهای ایران در منطقه آبادان و خرمشهر 10 نفر از افراد عراق کشته و مجروح شدند و تعدادی سنگر اجتماعی دشمن منهدم شد.[1]
گروهان تفنگداران دریایی ارتش مستقر در شلمچه و نهر خَیِّن، 4 سنگر عراق را با تفنگ 106 میلی‌متری هدف قرار داده و منهدم کردند.[2]
با اصابت ترکش خمپاره دشمن در منطقه خرمشهر، یکی از نیروهای ژاندارمری مجروح شد. همچنین ارتش عراق در 24 ساعت گذشته مواضع ایران در منطقه پل نو (خرمشهر) را زیر آتش گرفت و یک سرباز مجروح شد.[3]
آبادان و خرمشهر زیر حملات توپخانه و خمپاره‌انداز عراق قرار گرفت. 3 خانه ویران و 2 خانه طعمه حریق شد؛ 3 نفر شهید و 40 نفر مجروح شدند.[4]
با آتش نیروهای ایران در محورهای شلمچه - بصره (خوزستان) و اطراف پاسگاه زید در خاک عراق، مواضع توپخانه، تانک و محل‌های تجمع دشمن مورد هدف قرار گرفت. بخشی از استحکامات و سنگرهای جنگ‌افزار و نفرات دشمن منهدم شد و تعدادی از نیروهای عراق کشته یا مجروح شدند.[5] 4 کامیون، یک انبار مهمات، 5 سنگر اجتماعی و انفرادی، 3 جیپ حامل تفنگ 106 میلی‌متری، 2 پست دیده‌بانی، یک نفربر و یک توپ 130 میلی‌متری دشمن منهدم و 45 نفر از سربازان عراق کشته یا مجروح شدند.[6]
تلاش ارتش عراق برای گسترش میدان‌های مین در منطقه پاسگاه زید عراق با آتش توپخانه ارتش ایران ناموفق ماند.[7]
پاسداران کمیته‌های انقلاب اسلامی آبادان، یک محل تجمع افسران عراق را در سواحل اروندرود در داخل خاک عراق هدف قرار دادند و منهدم کردند.10 نفر از افراد دشمن کشته و 8 نفر مجروح شدند.[8]
نیروهای ایران ضمن جلوگیری از حرکت دشمن در جاده فاو - بصره در منطقه سیبه، یک ساختمان محل تجمع، یک سنگر آرپی‌جی- 7 با خدمه، 2 پست دیده‌بانی، یک توپ ضد هوایی، یک تفنگ 106 میلی‌متری و یک خمپاره‌انداز 82 میلی‌متری را نیز منهدم کردند.[9]
نیروهای ژاندارمری مواضع ارتش عراق در منطقه فاو (داخل خاک عراق) را زیر آتش گرفتند. 3 پست دیده‌بانی، 2 سنگر اجتماعی، 4 سنگر انفرادی و یک مخزن سوخت منهدم و 13 نفر از افراد دشمن کشته و مجروح شدند.[10]
نیروهای ایران و ارتش عراق در جبهه غرب و منطقه لشکر81 زرهی کرمانشاه (ارتش) به تبادل آتش پرداختند. این تبادل آتش در منطقه میمک از شدت بیشتری برخوردار بود و تعدادی از سنگرهای دشمن منهدم شد و خساراتی به آنان وارد شد. 2 سرباز ایران نیز مجروح شدند.[11]
نیروهای ایران با آتش توپخانه، مواضع ارتش عراق در مناطق قصر شیرین، سومار و گیلان غرب را زیر آتش گرفتند؛ ضمن آسیب به یک جاده تدارکاتی و یک پارک موتوری، چند سنگر اجتماعی و نقطه تدارکاتی دشمن منهدم و تعدادی از افراد ارتش عراق کشته و مجروح شدند.[12]
نیروهای ایران مواضع ارتش عراق در تپه شینو و زرباطیه را زیر آتش گرفتند. یک خودرو و تعدادی سنگر منهدم و تعدادی از افراد دشمن کشته شدند.[13]
مواضع دشمن در حوالی جاده ارتباطی طُویله - سوسکان زیر آتش نیروهای ایران قرار گرفت؛ توپخانه دشمن خاموش شد.[14]
عده‌ای ناشناس به یک چادر ثبت‌نام داوطلبان بسیج در کوی آبادانی و مسکن در کرمانشاه تیراندازی کردند که تلفاتی نداشت.[15]
یک خودروی ژاندارمری ساعت 16 در منطقه پایگاه خلیجیان سنندج (کردستان) با مین برخورد کرد؛ 3 سرباز شهید، یک افسر، یک درجه‌دار و یک سرباز مجروح شدند.[16]
سرپرست سابق ستاد مبارزه با مواد مخدر سنندج (کردستان) و یک عابر، ساعت 16:10 هدف گلوله قرار گرفته و مجروح شدند.[17]
5 نفر از افراد حزب دمکرات در سقز خود را تسلیم سپاه پاسداران کردند و امان‌نامه گرفتند.[18]
از ساعت 8:00 تا 9:00 در درگیری مأمورین پایگاه زند روستای قم‌قلعه مهاباد (آذربایجان غربی) با ضدانقلاب، یک کامیون ارتش با برخورد با مین منفجر و یک نفر از پیشمرگان کرد مسلمان شهید، یک افسر ارتش مجروح و یک سرباز به گروگان برده شد.[19]
ساعت 12:00، هنگام پا‌کسازی منطقه قریه شوریک در 15 کیلومتری غرب سلماس (آذربایجان غربی)، بین ضدانقلاب و سپاه پاسداران درگیری رخ داد که منجر به مجروحیت یک پاسدار شد.[20]
نیروهای ارتش و سپاه پاسداران نزدیک روستای حسن‌آباد ارومیه (آذربایجان غربی) با ضدانقلاب درگیر شدند. یک پاسدار زخمی شد. از ضدانقلاب 3 نفر کشته و یک نفر زخمی شدند.[21]
نیروهای مین‌یاب پایگاه آغاجاری ساعت 05:00، 2 ضدانقلاب از ساکنین روستای قیزکورپی در محور صائین‌دژ – تکاب (آذربایجان غربی) را با 2 اسلحه ژ-3، یک کلت و 320 فشنگ دستگیر کردند.[22]
با کمین نیروهای سپاه پاسداران در دره خورخورا در منطقه سلماس (آذربایجان غربی) 4 نفر از افراد حزب دمکرات کشته و 15 نفر زخمی شدند؛ یک نفر نیز به اسارت نیروهای خودی درآمد. 2 سلاح از آنها به دست آمد و یک پاسدار نیز زخمی شد.[23]
چند هواپیمای عراق در ساعت‌های 20:30 و 20:55 بر فراز شهر ایلام به پرواز درآمدند که قبل از هرگونه عملیاتی با آتش پدافند هوایی متواری شدند.[24]
هواپیماهای عراق در ساعت‌های 10:35، 10:55، 11:00 و 11:45 به قصد بمباران مناطق مسکونی آبادان و نوار مرزی شلمچه به حریم هوایی این مناطق تجاوز کردند که با عکس‌العمل پدافند هوایی مواجه و ناچار به فرار شدند.[25]
3 هواپیمای عراق روستاهای هنگ‌آباد و خضرلو از توابع پیرانشهر (آذربایجان غربی) را که هنوز در اشغال ضدانقلاب است، بمباران کردند.[26]
عراق شهرهای قصر شیرین و سومار (کرمانشاه) را با توپخانه گلوله‌باران کرد.[27]
اعضای 2 خانوار 18 نفری عراق با گذشتن از مرزهای ایران در منطقه آذربایجان غربی و معرفی خود به مسئولان ایرانی، درخواست پناهندگی کردند.[28]
2 موتورسوار در ساعت 15:45، اسلحه مأمور قرارگاه راه‌آهن تهران را به سرقت بردند.[29]
آمار تلفات نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تا ساعت 8 صبح، 12.385 شهید و 52.906 مجروح، اسیر و مفقود اعلام شد.[30]
[1]. کریمی، نبی، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج 24ـ و هنوز رمضان، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1392، ص 161.
[2]. سیاری، حبیب‌الله و مجید منصوری، تقویم تاریخ دفاع مقدس نداجا، ج 29ـ حوادث و رویدادهای یکم تا سی و یکم مرداد 1361، تهران، دفتر پژوهش‌های نظری و مطالعات راهبردی نداجا، 1398، ص 80.
[3]. کریمی، نبی، همان، ص 160.
[4]. همان، ص 175.
[5]. همان.
[6]. همان، ص 175 و 176.
[7]. همان، ص 177.
[8]. همان.
[9]. همان، ص 177 و 178.
[10]. همان، ص 178.
[11]. همان، ص 165.
[12]. همان، ص 178.
[13]. خبرگزاری جمهوری اسلامی، گزارش لحظه به لحظه عملیات رمضان، ش 18، پنجشنبه 7 مرداد 1361، ص 1.
[14]. کریمی، نبی، همان، ص 178.
[15]. بولتن ویژه خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 129، سه‌شنبه 5 مرداد 1361، ص 28.
[16]. کریمی، نبی، همان، ص 165.
[17]. همان.
[18]. بولتن ویژه خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 129، سه‌شنبه 5 مرداد 1361، ص 22.
[19]. کریمی، نبی، همان، ص 165 و 166.
[20]. همان، ص 166.
[21]. مالکی گمچی، اسدالله، روزشمار دفاع مقدس فرماندهی انتظامی استان آذربایجان غربی، ج 1، تهران، پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی ناجا-مرکز اسناد، 1395، ص 90.
[22]. همان.
[23]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ج20ـ عبور از مرز، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 1381، ص 396.
[24]. کریمی، نبی، همان، ص 178.
[25]. همان، ص 179.
[26]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 396.
[27]. همان.
[28]. همان، ص 397.
[29]. کریمی، نبی، همان، ص 170.
[30]. همان.
