روزشمار
پنجشنبه 16 بهمن 1359، صدوسی‌‌وششمین روز جنگ تحمیلی
محسن شیرمحمد
30 دورہ
نیروهای ایران مواضع عراق را در سواحل کارون و قسمت شرقی خرمشهر و ام‌الرصاص و الدویب و المخراک (خوزستان) زیر آتش گرفتند. یک نفر از افراد دشمن کشته و دو جعبه مهمات، چهار کلاشینکف و یک تیربار ضدهوایی منهدم شد. سه نفر از نیروهای ایرانی نیز در 24 ساعت گذشته مجروح شدند.[1]
با آتش نیروهای سپاه پاسداران در جبهه کوی ذوالفقاریه در آبادان (خوزستان)، یک انبار مهمات ارتش عراق منهدم و عده‌ای‌شان کشته و زخمی شدند.[2]
نیروهای ایران در منطقه ماهشهر ـ آبادان و دارخوین ـ مارد (خوزستان)، تعدادی تانک، توپ ضدهوایی، توپ 105 میلی‌متری، خمپاره‌انداز و چند سنگر انفرادی و اجتماعی عراق را منهدم کردند و پنج نفر از افراد دشمن کشته شدند.[3]
خمپاره‌انداز نیروی دریایی ارتش مستقر در کوت‌شیخ (خوزستان)، مواضع ارتش عراق در نزدیکی دادگستری خرمشهر را به آتش کشید.[4]
آبادان زیر آتش ارتش عراق قرار گرفت. به تعدادی مغازه و خانه و پالایشگاه خساراتی وارد شد و سی نفر از اهالی شهر مجروح شدند.[5]
نیروهای ژاندارمری 7 سنگر گروهی نیروهای عراق را در جبهه سوسنگرد (خوزستان) منهدم کردند و پانزده نفر از افراد دشمن کشته و زخمی شدند.[6]
توپخانه عراق در جسر نادری (خوزستان)، مواضع ایران را زیر آتش گرفت و یک نفر مجروح شد.[7]
نیروهای تیپ 2 لشکر 21 (ارتش) به سنگرهای ارتش عراق بین زعن و انگوش در منطقه دزفول، حمله کردند. پنج نفر از افراد دشمن کشته و سی نفر زخمی شدند و یک خودرو و یک انبار مهمات و یک موضع خمپاره‌انداز دشمن منهدم شد.[8]
نیروهای گردان 135 تیپ 55 هوابرد شیراز (ارتش)، به محل استقرار نیروهای عراق در منطقه دزفول حمله کردند. ده نفر کشته و تعدادی مجروح شدند. از نیروهای خودی نیز یک نفر مفقودالاثر شد.[9]
در جبهه دهلران (ایلام)، یک تانک، یک خودروی حامل نفرات و هشت سنگر اجتماعی ارتش عراق منهدم و عده‌ای از افراد دشمن کشته و زخمی شدند.[10]
نیروهای لشکر 81 زرهی کرمانشاه (ارتش) در منطقه غرب با ارتش عراق درگیر شدند. چهار تانک، پنج توپ، سیزده خودرو، دو خودرو حامل مهمات، دو انبار مهمات، یک موشک‌انداز کاتیوشا، دو موضع توپخانه و بیست سنگر ارتش عراق منهدم و 145 نفر از افراد دشمن کشته و زخمی شدند. شش سرباز دشمن اسیر و یک موشک‌انداز به غنیمت گرفته شد.[11]
حمله ارتش عراق در منطقه میمک (ایلام) با مقاومت تیپ 1 زرهی (لشکر 81 کرمانشاه) دفع شد.[12] هشت تانک، سه خودرو و دو آتشبار دشمن منهدم شد.[13]
نیروهای ژاندارمری با آتش خمپاره‌انداز 120 میلی‌متری مانع پیشروی ارتش عراق در مهران (ایلام) شدند و پس از پنج ساعت درگیری خسارات و تلفات زیادی به تجهیزات و نیروهای عراق وارد شد.[14]
نیروهای سپاه پاسداران در جبهه ذهاب (کرمانشاه)، ضمن کشف و خنثی کردن چند میدان مین، شش دیده‌بان عراقی را کشته و مقادیری تجهیزات از قبیل سلاح‌های مختلف جنگی، فشنگ و ماسک ضدگاز به غنیمت گرفتند.[15]
بالگردهای هوانیروز تعدادی تانک و تعدادی از سنگرهای ارتش عراق در قراویز (سرپل‌ذهاب) را منهدم کردند.[16]
یگان ژاندارمری مستقر در منطقه زله‌زرد از سمت سومار (کرمانشاه) مورد حمله نیروهای عراق قرار گرفت که با اعزام نیروی کمکی از داربلوط، حمله دشمن متوقف شد.[17]
ارتش عراق قصد پیشروی در ارتفاعات ملکشاهی (ایلام) را داشت که زیر آتش خمپاره‌اندازهای ژاندارمری قرار گرفت و درنتیجه دو خودرو و یک توپ ضدهوایی با خدمه آن منهدم و بیست نفر از افراد دشمن کشته و سی نفر مجروح و بقیه متواری شدند.[18]
ساعت 4، در یک حمله سریع، منطقه داریان و ارتفاعات آن پس از عملیات پاک‌سازی منطقه نوسود (کرمانشاه) از ضدانقلاب، به تصرف سپاه پاسداران درآمد.[19]
در پاک‌سازی اورامان (کردستان)، دو نفر از افراد ضدانقلاب کشته و دو نفر اسیر شدند.[20]
پاسگاه خُرمال عراق در منطقه مریوان تا پنجوین (کردستان) در خاک عراق، زیر آتش توپخانه ایران قرار گرفت و بیست نفر از نیروهای دشمن کشته و خسارات فراوانی به آنها وارد شد.[21]
توپخانه ارتش در مرز مریوان (کردستان)، مواضع ارتش عراق در شرق پنجوین، پاسگاه توتمان و دشت رشان را هدف قرار داد. چهار افسر دشمن کشته شدند و دو خودروی عراق در آتش سوخت.[22]
جنگنده‌های نیروی هوایی، مواضع ارتش عراق در جبهه آبادان را بمباران کردند.[23]
رادارهای کیش و خارک دو هواپیمای عراق را کشف کردند که با تیراندازی یگان‌های پدافند هوای متواری شدند.[24]
سپاه پاسداران ضمن پاک‌سازی روستاهای اطراف مریوان (کردستان) از ضدانقلاب، شش نفر از افراد حزب دمکرات و کومله را دستگیر کرد.[25]
نیروهای سپاه پاسداران و پیشمرگان مسلمان کرد منطقه چناره مریوان (کردستان) را از ضدانقلاب پاک‌سازی کردند. یازده وانت حامل مهمات ضدانقلاب به غنیمت گرفته شد و شش نفر از ضدانقلابیون اسیر شدند و تعدادی از نیروهای ضدانقلاب کشته و زخمی شدند.[26]
در پاک‌سازی دو روستا در اطراف مریوان (کردستان)، سه نفر از افراد کومله و سه نفر از افراد دموکرات دستگیر شدند.[27]
نیروهای سپاه پاسداران مریوان (کردستان) در پاک‌سازی روستاهای ماسیدر و گمارلنگ[28] موفق به کشف 28 نوع اسلحه مختلف[29] شدند. شش نفر از اعضای حزب کومله دستگیر شدند و فردی که مدعی عضویت در سازمان چریک‌های فدائی خلق بود، با تحویل سلاح، خود را تسلیم نیروهای سپاه پاسداران کرد و امان‌نامه دریافت کرد.[30]
ضدانقلاب به مقر سپاه پاسداران در روستای بلبان‌آباد در اطراف دهگلان (کردستان) حمله کرد. دو نفر از ضدانقلابیون دستگیر شدند.[31]
در مسیر سنندج ـ کرمانشاه، نیروهای ژاندارمری با ضدانقلاب درگیر شدند. پنج نفر از ضدانقلابیون کشته و چند نفر زخمی شدند. یک درجه‌دار و دو سرباز ژاندارم نیز به شهادت رسیدند.[32]
پادگان مهاباد (آذربایجان‌غربی)، مقر سپاه پاسداران و یگان ژاندارمری مهاباد زیر آتش ضدانقلاب قرار گرفت. یک سرباز و یک پاسدار مجروح شدند.[33]
ساعت 9، براثر انفجار مین در مهاباد سه پاسدار زخمی شدند و آمبولانسی که جهت حمل مجروحان اعزام شده بود مورد اصابت خمپاره ضدانقلاب قرار گرفت و یک نفر شهید شد. [34]
یک خودروی حامل غذای ژاندارمری در حوالی تپه تلویزیون مهاباد، مورد اصابت گلوله ضدانقلاب قرار گرفت و یک سرباز مجروح شد.[35]
یک تراکتور در مسیر روستای خلیفان و بیگ‌قلعه نقده (آذربایجان غربی)، با مین برخورد کرد و سرنشین آن مجروح شد.[36]
ساعت 12، یک بالگرد 214 هوانیروز با نوزده سرنشین که از مهاباد عازم ارومیه (آذربایجان‌غربی) بود، به علت نقص فنی در دریاچه ارومیه سقوط کرد. در این حادثه یازده نفر نجات یافتند و پیکر هشت نفر (یک افسر، چهار درجه‌دار و سه سرباز) از آب گرفته شد. از سرنوشت خلبان اطلاعی در دست نیست.[37]
نیروهای پاسگاه قوشچی یک بنز خاور را که از ارومیه عازم خرم‌آباد بود، متوقف کردند و در بازرسی از آن، 206 تفنگ شکاری، برنو و ام‌‌یک کشف کردند.[38]
در خیابان کریمخان زند تهران، صدوپنجاه تا دویست نفر از افراد سازمان چریک‌های فدایی خلق اقدام به راهپیمایی و تظاهرات کردند و با عده‌ای از مردم زدوخورد کردند.[39]
[1]. بهروزی، فرهاد، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج6 (گام بر بام میمک، حوادث بهمن 1359)، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1386، ص317.
[2]. همان، ص328.
[3]. همان، ص317.
[4]. همان.
[5]. همان.
[6]. اداره تبلیغات و انتشارات سازمان عقیدتی سیاسی ارتش، اطلاعیه‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران در هشت سال دفاع مقدس، ج1، تهران، انتشارات سازمان عقیدتی سیاسی ارتش، 1394، ص398.
[7]. بهروزی، فرهاد، همان، ص319.
[8]. همان.
[9]. همان.
[10]. رادمرد، محمد و زهرا سعیدی، روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب دوازدهم، ج1 (در کشاکش اشغال و بحران)، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 1401، ص883.
[11]. بهروزی، فرهاد، همان، ص320.
[12]. همان.
[13]. رادمرد، محمد و زهرا سعیدی، همان، ص883.
[14]. همان.
[15]. بهروزی، فرهاد، همان، ص328.
[16]. همان، ص321.
[17]. همان.
[18]. همان.
[19]. همان، ص329.
[20]. رادمرد، محمد و زهرا سعیدی، همان، ص894.
[21]. بهروزی، فرهاد، همان، ص329.
[22]. رادمرد، محمد و زهرا سعیدی، همان، ص884.
[23]. همان، ص881.
[24]. بهروزی، فرهاد، همان، ص323.
[25]. همان، ص322.
[26]. رادمرد، محمد و زهرا سعیدی، همان، ص894.
[27]. همان.
[28]. بهروزی، فرهاد، همان، ص328.
[29]. رادمرد، محمد و زهرا سعیدی، همان، ص894.
[30]. بهروزی، فرهاد، همان، ص328.
[31]. رادمرد، محمد و زهرا سعیدی، همان، ص894.
[32]. همان، ص895.
[33] همان، ص894.
[34]. بهروزی، فرهاد، همان، ص322.
[35]. همان.
[36]. رادمرد، محمد و زهرا سعیدی، همان، ص894.
[37]. بهروزی، فرهاد، همان، ص322.
[38]. همان، ص323.
[39]. همان، ص325.
