عملیات‌ها

عملیات فتح 2

اسحاق طالب بزرگی
1971 بازدید

سلسله عملیات‌های فتح و از جمله فتح 2، به منظور ضربه‌ زدن و مقابله‌به‌مثل با ارتش صدام اجرا شد. نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با همکاری معارضان کرد عراقی این عملیات را در محور شمالی جبهه‌های دفاع مقدس اجرا کردند.

قرارگاه رمضان سپاه پاسداران با همکاری اتحادیه میهنی کردستان عراق به رهبری جلال طالبانی به طرح‌ریزی و اجرای عملیات‌های مشترک برون‌مرزی در منطقه کردستان عراق اقدام کرد[1] و سلسله عملیات‌های نامنظم فتح پایه‌ریزی شد.[2] اولین عملیات، با نام فتح 1 در 19 مهر 1365 با هدف حمله به تأسیسات نفتی کرکوک و پایگاه‌های نظامی و جاسوسی و ایجاد اختلال در صدور نفت عراق، در عمق 150 کیلومتری خاک عراق با موفقیت اجرا شد.[3] پانزده روز پس از عملیات فتح 1، عملیات فتح 2 در دستور کار قرار گرفت.

درحالی‌که عراق بار دیگر جنگ شهرها را آغاز و به شهرهای باختران، اسلام‌آباد و... حمله هوایی کرده بود، ایران هم به‌ناچار عملیات مقابله‌به‌مثل را با گلوله‌باران 48‌ساعته بصره و درهم کوبیدن شهرهای العماره و کوت اجرا کرد. در چنین اوضاعی، رزمندگان سپاه، بسیج و معارضین عراقی تحت امر قرارگاه رمضان، عملیات فتح 2 را در منطقه عملیاتی دوکان در شمال شرق عراق با هدف انهدام تأسیسات صنعتی آغاز کردند.[4]

برای اجرای عملیات فتح 2، رزمندگان تحت امر قرارگاه رمضان، جنگ‌افزار و تجهیزات مورد نیاز خود را از کردستان عراق عبور داده و در محل ازپیش‌تعیین‌شده، مستقر کردند.[5]

عملیات نامنظم فتح 2، چهارم آبـان 1365 در محـور شـمالی جبهه‌های دفاع مقدس، در شـهر دوکـان کردسـتان عراق انجام شد.[6]

نیروهـای قرارگاه رمضان سـپاه پاسـداران انقلاب اسـلامی با همکاری، تمهیـدات و اطلاعات معارضان کرد عراقی و اجرای آتش سنگین، توانستند مرکز تأسیساتی برق 350 مگاواتی سد دوکان را با کمترین صدمه به نیروهای خودی منهدم سازند[7] و آن را از شبکه سراسری برق عراق خارج کنند. با این اقدام، پاسخی مناسب به آتش‌افروزی‌های حکومت بغداد داده شد.[8] این نیروگاه قسمت‌های وسیعی از استان اربیل، شهر قلعه‌دیزه و سد دوکان را زیر پوشش داشت.[9] سد دوکان در نزدیکی شـهر سردشت ایران در استان آذربایجان غربی، بر بلندی‌های شمال شرقی کردستان عراق قرار داشت و تحت سیطره اتحادیه میهنی کردستان عراق بود.[10]

نیروها با دیده‌بانی مواضع دشمن، با دو قبضه خمپاره‌انداز 120 میلی‌متری، حدود پنجاه گلوله خمپاره به سوی نیروگاه دوکان و تأسیسات و پایگاه‌های اطراف آن شلیک کردند.[11]

این عملیات در عمق شصت‌کیلومتری خاک عراق صورت گرفت و بعد از اتمام عملیات، نیروهای عمل‌کننده پیروزمندانه به خط اولیه بازگشتند. همچنین در این عملیات پایگاه‌های اطراف نیروگاه سد دوکان، ساختمان فرمانداری شهر دوکان و چندین قبضه سلاح ضدهوایی در اطراف شهر منهدم و تعدادی از نیروهای عراقی کشته شدند.[12]

[1]. صادقی، رضا، اطلس راهنما12: آدربایجان غربی در جنگ با ضدانقلاب و دفاع مقدس، تهران: سپاه پاسدران انقلاب اسلامی، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1391، ص196 و 197.

[2]. همان، ص197.

[3]. سمیعی، علی، کارنامه توصیفی عملیات‌های هشت سال دفاع مقدس، معاونت تبلیغات و انتشارات نمایندگی ولی فقیه در نیروی زمینی، 1376، ص265ـ262.

[4]. همان، ص 268.

[5]. همان.

[6]. حبیبی، ابوالقاسم، کارنامه عملیات سپاهیان اسلام در هشت سال دفاع مقدس، تهران: سپاه پاسدران انقلاب اسلامی، اداره روابط عمومی و انتشارات، چ پنجم، 1383، ص 142.

[7]. همان.

[8]. سمیعی، علی، کارنامه توصیفی عملیات‌های هشت سال دفاع مقدس، ص 268.

[9]. انصاری، مهدی، فوزی، یحیی، لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب چهل‌وچهارم: ماجرای مک فارلین، تهران: سپاه پاسدران انقلاب اسلامی، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1380، ص468.

[10]. حبیبی، ابوالقاسم، کارنامه عملیات سپاهیان اسلام در هشت سال دفاع مقدس، ص142.

[11]. انصاری، مهدی فوزی، یحیی، لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب چهل‌وچهارم، ص468.

[12]. همان.