پنجشنبه 20 خرداد 1361؛ ششصدوبیست‌وهفتمین روز جنگ تحمیلی
محسن شیرمحمد
26 بازدید
آبادان زیر آتش عراق قرار گرفت. به بیمارستان شرکت نفت و چند منزل مسکونی خساراتی وارد، 2 نفر شهید و 32 نفر مجروح شدند.[1]
نیروهای ژاندارمری مواضع ارتش عراق در آن‌سوی اروندرود (خوزستان) را زیر آتش گرفتند. چند سنگر انفرادی و اجتماعی دشمن منهدم شد.[2]
ساعت 23:45، فرماندهی گردان 142 و تعدادی از افسران ژاندارمری در منطقه شهرک قره بلاغ سرپل ذهاب با گشتی‌های دشمن درگیر شدند. یک افسر ژاندارمری شهید و 2 افسر و 3 درجه‌دار مجروح شدند.[3]
توپخانه ارتش در سومار، سرپل ذهاب و گیلان غرب (کرمانشاه)، 2 توپ 106 و 130 میلی‌متری، 7 خودرو و یک بولدوزر عراق را هدف قرار داد و منهدم کرد.[4]
توپخانه ایران، مواضع ارتش عراق در منطقه خرمال (کردستان عراق) را زیر آتش گرفت. یک زاغه مهمات و چند بنه رزمی دشمن منهدم شد.[5]
یک نفر از افراد حزب دمکرات با یک کلت کمری خود را به سپاه پاسداران سنندج معرفی کرد.[6]
پایگاه‌های دهگلان، خرکه، صلوات‌آباد، تونل و بوکان در کردستان با ضدانقلاب درگیر شدند که تلفاتی نداشت.[7]
ساعت 9 صبح، 14 نفر از سربازان و بسیجیان پایگاه‌های محور بانه - سردشت (کردستان) که با 2 خودروی غیر نظامی عازم سردشت بودند، حد فاصل روستای ملک‌آباد و پل‌کلته در کمین ضدانقلاب گرفتار شدند. یک نظامی شهید و یک نفر زخمی شد. یک خودرو نظامی به همراه 6 مسلح به عنوان نیروی پشتیبانی به محل درگیری بازگشتند که برای بار دوم به کمین ضدانقلاب افتادند. 13 نفر شهید و بقیه به گروگان برده شدند.[8]
یکی از نیروهای نظامی که در منطقه گازرخانی کامیاران (کردستان) در حال خنثی‌کردن مین ضدانقلاب بود، در اثر انفجار آن شهید و 2 همراه او زخمی شدند.[9]
نیروهای سپاه پاسداران، روستا‌های سویچ (سیوچ) و بلایش در بانه (کردستان) را از ضدانقلاب پاکسازی کردند. 10 نفر از ضدانقلاب کشته و تعدادی زخمی شدند، چند اسلحه نیز به دست آمد.[10]
نیروهای نظامی به پایگاه ضدانقلاب در منطقه جان دادیه در سلماس (آذربایجان غربی) حمله کردند. 15 نفر از ضدانقلاب کشته و تعدادی نیز زخمی شدند.[11]
ضدانقلاب با نارنجک و آر. پی.جی-7 به چند مقر سپاه پاسداران در بوکان (آذربایجان غربی) و 2 پایگاه حومه این شهر حمله کرد که با آتش متقابل، این حمله دفع شد.[12]
2 نفر از بسیجیان پایگاه سرو در ارومیه، با کمین ضدانقلاب مواجه و شهید شدند.[13]
خودروی حامل مسئول اطلاعات سپاه پاسداران ارومیه و 2 همراه او و یک خودرو حامل تعدادی از نیروهای ارتش در کیلومتر 5 جاده نقده - اشنویه (آذربایجان غربی) در اثر تیراندازی ضدانقلاب، آسیب دید و سرنشینان آن زخمی شدند.[14]
از ساعت 22:30 روز قبل تا 10:45 امروز، ضدانقلاب با سلاح‌های سبک و سنگین تأسیسات دولتی بوکان (آذربایجان غربی) را زیر آتش قرار داد که با آتش متقابل نیروهای نظامی متواری شدند. یک نفر از ضدانقلاب مجروح شد.[15]
ساعت 11:06، یک پاسدار در برخورد با مین ضدانقلاب در منطقه شاهین‌دژ (آذربایجان غربی) شهید شد.[16]
ساعت 18:00، ضدانقلاب خودروی ژاندارمری را در جاده نقده ـ تپه پیرناصر (آذربایجان غربی) زیر آتش گرفت. یک افسر مجروح شد.[17]
از ساعت 17:30 تا 20:00، 13 نفر از نیروهای ارتش که با اسکورت 6 فرد مسلح از سردشت عازم پایگاه دارساوین در جاده سردشت ـ بانه (کردستان) بودند، با کمین ضدانقلاب مواجه شدند. 7 نظامی شهید، 6 نفر مجروح و 9 نفر به گروگان برده شدند و یک خودرو نیز به وسیله ضدانقلاب منهدم شد. تلفات ضدانقلاب در این درگیری 20 نفر بود.[18]
ساعت 14:00، یک درجه‌دار لشکر 64 پیاده ارومیه (ارتش) در پایگاه کوره‌پزی میاندوآب (آذربایجان غربی) در برخورد با مین شهید شد.[19]
ساعت 18:00، گروهک‌ها در محور اشنویه ـ نقده (آذربایجان غربی) یک خودرو جهاد سازندگی و 3 نفر از اعضاء جهاد سازندگی را به گروگان گرفته و 2 خودرو (ژاندارمری و سپاه پاسداران) را نیز به آتش کشیدند. یک افسر و 3 پاسدار مجروح شدند.[20]
ساعت 21:30، یک پاسدار به نام سعد‌الله حمیدی در انفجار مین در چاه‌های یالتای میاندوآب، به شهادت رسید.[21]
در عملیات مشترک لشکر 64 پیاده ارومیه (ارتش)، ژاندارمری، سپاه پاسداران و نیروهای مردمی، محور کوزه‌رش-خناوین - شیران در ارومیه از ضدانقلاب پاکسازی و یک پایگاه مرزی در ارتفاعات جاندار مستقر شد.[22]
ساعت 16:00، دو بسیجی در ارومیه که از گمرک سرو عازم پایگاه برج بودند به ضرب گلوله ضدانقلاب به شهادت رسیدند.[23]
15 نفر از سربازان عراق از طریق مرزهای غرب کشور به ایران وارد و تقاضای پناهندگی کردند.[24]
اقدامات ضدانقلاب در تهران و شهرستان‌ها ادامه داشت: ساعت 35: 08 نیروهای سپاه پاسداران با 2 نفر از منافقین در خیابان نظام‌آباد شمالی تهران درگیر شدند. هر دو نفر کشته و 6 عابر نیز مجروح شدند؛[25] ساعت 00: 17 منافقین با افراد دادستانی در خیابان دولت تهران درگیر شدند. 2 نفر از منافقین کشته و 3 نفر دیگر (مرد، زن، بچه) دستگیر شدند؛[26] ساعت 30: 18 سه فرد مسلح یک خودرو پژو را در خیابان نوفل‌لوشاتو تهران ربودند؛[27] ساعت 00: 19 دو فرد مسلح به مغازه شیرینی‌فروشی در خیابان اندیشه تهران وارد شدند و پس از سرقت 20 هزار ریال پول مغازه را به آتش کشیده و با دادن شعارهای ضدانقلابی متواری شدند؛[28] ساعت 00: 19 منافقین با افراد دادستانی در خیابان 15 نیروی هوایی تهران درگیر شدند. 2 نفر از منافقین کشته و 2 نفر مجروح و دستگیر شدند؛[29] سه نفر مسلح یک خودرو پیکان را در خیابان نریمان تهران ربودند. یکی از منافقین به علت نقص فنی موتورسیکلت خود که در پی خودروی پیکان مسروقه حرکت می‌کرد به وسیله نیروهای بسیج دستگیر شد؛[30] ساعت 03:00، پنج نفر مسلح که لباس کمیته انقلاب اسلامی به تن داشتند به روستای رباط میل در 15 کیلومتری اراک وارد و از منزل دو نفر از اهالی مبلغ 22 هزار تومان پول، مقداری جواهرات به ارزش 50 هزار تومان و مقداری وسایل منزل سرقت کردند.[31]
در ساعت 00: 01 بامداد، رادیو و تلویزیون عراق اعلام کرد، مجلس آن کشور آتش‌بس و خروج بدون قید و شرط نیروهای عراق را ظرف دو هفته از ایران تصویب کرده و از هم اکنون به خطوط مقدم جبهه آتش‌بس داده خواهد شد.[32]
شورای فرماندهی انقلاب عراق با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که به درخواست کمیته صلح اسلامی آماده است ضمن اجرای آتش‌بس فوری و پایان دادن به هرگونه درگیری با ایران در مدت 2 هفته همه نیرو‌هایش را از خاک این کشور خارج کند. ارتش عراق نیز در اطلاعیه‌‌ای اعلام کرد فعالیت‌های نظامی‌اش را متوقف کرده است.[33]
به دنبال انتشار بیانیه امروز عراق، ارتش جمهوری اسلامی ضمن تأکید بر جلوگیری از غافلگیرشدن یگان‌های عملیاتی، ارسال گزارش از هرگونه تغییر و تحول در جبهه دشمن را خواستار شد. سپاه پاسداران نیز با اعلام آماده‌باش کامل در جبهه‌های غرب و جنوب و بی‌اعتبار دانستن آتش‌بس اعلام‌شده عراق، بر ادامه تلاش برای وارد آوردن آخرین ضربات بر رژیم عراق تأکید کرد.[34]
ساعاتی پس از انتشار بیانیه عراق و نیز بازگشت هیئت سیاسی نظامی ایران از سوریه، جلسه شورای عالی دفاع در اقامتگاه امام خمینی، با حضور هیئت اعزامی ایران به سوریه و دیگر اعضای این شورا تشکیل شد. در این جلسه تصمیم گرفته شد با ورود نیروهای ایران به خاک عراق، جنگ تا تحقق شرایط ایران ادامه یابد. همچنین، عبور آزاد نیروهای ایران از خاک عراق برای کمک به جبهه مبارزه با ارتش رژیم صهیونیستی به عنوان شرط جدید ایران برای پایان دادن به جنگ اعلام شد.[35]
[1]. بهروزی، فرهاد و نبی کریمی، تقویم تاریخ دفاع مقدس نزاجا، ج 22_ خدا خرمشهر را آزاد کرد، تهران، نشر آجا، 1392، ص 771.
[2]. همان.
[3]. همان، ص 773.
[4]. همان، ص 781.
[5]. همان.
[6]. همان، ص 781.
[7]. همان، ص 773.
[8]. حبیبی، ابوالقاسم و دیگران، روزشمار جنگ ایران و عراق، ج 19 ـ آزادسازی خرمشهر، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران، 1398، ص 877.
[9]. همان، ص 878.
[10]. همان.
[11]. همان.
[12]. همان.
[13]. همان، ص 877.
[14]. همان، ص 877 و 878.
[15]. بهروزی، فرهاد و نبی کریمی، همان، ص 773.
[16]. همان.
[17]. همان، ص 774.
[18]. همان.
[19]. همان، ص 775.
[20]. همان.
[21]. مالکی گمچی، اسدالله، روزشمار دفاع مقدس فرماندهی انتظامی استان آذربایجان غربی، ج 1، تهران، پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی ناجا - مرکز اسناد، 1395، ص 78.
[22]. همان.
[23]. بهروزی، فرهاد و نبی کریمی، همان، ص 776.
[24]. همان، ص 781.
[25]. همان، ص 776.
[26]. همان.
[27]. همان.
[28]. همان، ص 777.
[29]. همان.
[30]. همان، ص 776 و 777.
[31]. همان، ص 776.
[32]. همان، ص 763.
[33]. حبیبی، ابوالقاسم و دیگران، همان، ص 865.
[34]. همان، ص 867.
[35]. همان، ص 869.
