یکشنبه 6 اردیبهشت 1360، دویست‌وهفدهمین روز جنگ تحمیلی
سمیرا علیزاده
18 بازدید
نیروهای عراق مناطق شهرک مهدی، ریخک و داربلوط (کرمانشاه) را زیر آتش توپخانه قرار دادند و با استفاده از ادوات زرهی، پاتکی را آغاز کردند که با هوشیاری نیروهای ایران عملیاتشان خنثی شد. همچنین شب گذشته، نیروهای پیاده کوهستانی و زرهی ارتش عراق در اقدامی دیگر با هدف پاتک به مواضع نیروهای ایران از طرف چم امام حسن به سوی ارتفاعات بازی‌دراز (کرمانشاه) حرکت کردند که با مقاومت نیروهای ایران مواجه و مجبور به عقب‌نشینی شدند.[1]
در ادامه عملیات بازی‌دراز در جبهه غرب، نیروهای ایران به ارتفاعات ۱۱۰۰ شمالی حمله کردند و بخش‌هایی از آن را به تصرف درآوردند. ارتش عراق نیز برخی مواضع نیروهای ایران را هدف توپخانه قرار داد.[2]
در دشت جیگران منطقه ذهاب (کرمانشاه)، نیروهای ایران در عملیاتی هماهنگ از حمله یک واحد پیاده‌نظام ارتش عراق جلوگیری و سربازان عراقی را با تحمل تلفات و خسارات زیاد مجبور به عقب‌نشینی کردند.[3]
نیروهای ایران در عملیاتی، ده سنگر گروهی ارتش عراق را در ارتفاعات مرزی ذهاب منهدم کردند و تعدادی از نیروهای دشمن ازجمله فرمانده آنها کشته شدند.[4]
نیروهای ایران با شکست ضدحمله ارتش عراق در قراویز (کرمانشاه)، پنج نفربر پی‌ام‌پی، یک تانک و یک بولدوزر به غنیمت گرفتند.[5]
در جبهه جنوب (خوزستان)، عشایر بسیجی آبادان از نفوذ نفربرهای ارتش عراق به خاک ایران جلوگیری کردند و چهار نفربر و یک انبار مهمات دشمن منهدم شد و تعدادی از آنها کشته یا مجروح شدند و سه نفر از نیروهای ایران براثر اصابت ترکش خمپاره به شهادت رسیدند.[6]
در محور آبادان ـ ماهشهر (خوزستان)، یک نفربر ارتش عراق منهدم شد و تعدادی از نیروهای دشمن کشته شدند.[7]
آتش توپخانه یگان‌های نیروی زمینی ارتش در منطقه اهواز (خوزستان)، یک نفربر، دو تانک و یک خودروی ارتش را عراق منهدم کرد و تعدادی از نیروهای دشمن کشته یا زخمی شدند.[8]
نیروهای مستقر در آبادان و خرمشهر، مواضع نیروهای عراق را زیر آتش توپخانه و خمپاره‌انداز قرار دادند که براثر آن چندین سنگر اجتماعی، دو تفنگ ضدتانک ۱۰۶ میلیمتری، چهار آرپی‌جی۷، یک سنگر دیده‌بانی، یک موضع خمپاره‌انداز ۸۱ میلیمتری، یک خودرو، یک شناور سبک، یک موشک تاو و یک انبار مهمات منهدم و تعدادی از نفرات دشمن کشته یا زخمی شدند.[9]
نیروهای ایران با نیروهای عراق ساعت 16، در منطقه مهران (ایلام)، درگیر شدند که تعدادی از مواضع تانک و تفنگ ۱۰۶ میلیمتری نیروهای دشمن منهدم شد و حدود ۲۵ نفرشان کشته و مجروح شدند.[10]
در جبهه ذوالفقاری و بهمنشیر (خوزستان)، نیروهای سپاه پاسداران یک تانک، یک خودرو و یک انبار مهمات نیروهای عراق را نابود کردند و جاده تدارکاتی دشمن در این منطقه توسط واحد خمپاره‌انداز سپاه پاسداران زیر آتش قرار گرفت.[11]
در منطقه خرمشهر، نیروهای سپاه با آتش سلاح‌های سبک و سنگین، عده‌ای از نیروهای عراق را کشته و پنج مرکز مهم تجمع، یک خمپاره ۸۰ میلیمتری و یک خمپاره ۶۰ میلیمتری آنها را منهدم کردند.[12]
در منطقه اهواز، یک گروه گشتی یک کامیون ارتش عراق را به آتش کشیدند و حدود ۲۵ نفر از نیروهای عراق کشته شدند.[13]
با آتش خمپاره‌انداز نیروهای سپاه پاسداران در محور محمدیه (خوزستان)، یک سنگر خودرو و یک سنگر تانک ارتش عراق منهدم شد.[14]
توپخانه ارتش عراق در سه نوبت اهواز را هدف قرار داد و مناطق امانیه، محوطه راه‌آهن، کمیته‌صحرا، مقابل استانداری و کوت‌عبدالله مورد اصابت قرار گرفتند و یک اتوبوس منهدم و دو منزل تخریب شد. دو نفر شهید و سیزده نفر هم مجروح شدند.[15]
ساعت 20، نیروهای عراق دو موشک سه‌متری به‌طرف شوش (خوزستان) شلیک کردند که آمار تلفات آن مشخص نیست.[16]
ارتش عراق با توپخانه و چهار هواپیما آبادان را هدف قرار داد و هفتاد منزل منهدم یا دچار خسارات سنگین شدند و ۳۵ نفر از مردم شهر مجروح و دو نفر شهید شدند. ساعت 12:45 هواپیماهای دشمن بار دیگر آبادان را بمباران کردند و چند ترانس تقویتی برق، قسمت‌هایی از پالایشگاه، انبار پروژه پالایشگاه (دی.ام.یارد) و چند منزل دچار آتش‌سوزی شدند.[17]
ساعت 19:15 یک تراکتور در اشکه‌سو (ارومیه، آذربایجان غربی) با مین برخورد کرد و دو نفر مجروح شدند.[18]
نیروهای ضدانقلاب مسلح پایگاه جانوره مریوان (کردستان) را زیر آتش قرار دادند و نیروهای پایگاه به آتش آنها پاسخ دادند. در این درگیری تلفاتی به نیروهای خودی وارد نشد.[19]
ساعت 16، بین عده‌ای از هواداران سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و مخالفین آنها در سقز (کردستان) درگیری رخ داد که با مداخله مأموران متفرق شدند. در این درگیری ۲۳ نفر مجروح شدند.[20]
اعضا و طرفداران سازمان مجاهدین خلق در کرمانشاه، در یک راهپیمایی چند نفر از نیروهای سپاه پاسداران را مجروح کردند.[21]
در سنقر و کلیایی (کرمانشاه) در درگیری بین هواداران و مخالفان سازمان مجاهدین خلق، ۲۵ نفر مجروح شدند که چهار نفر از آنها از نیروهای سپاه و شهربانی بودند.[22]
ساعت 17:30، بین حدود هفتصد نفر از مردم حزب‌اللهی و طرفداران سازمان مجاهدین خلق در شهر صحنه (کرمانشاه)، درگیری ایجاد شد که براثر پرتاب سنگ، چهل نفر از طرفین مجروح شدند. این درگیری با تیراندازی هوایی مأموران شهربانی و سپاه پاسداران خاتمه یافت.[23]
یگان‌های ارتش و سپاه پاسداران با پشتیبانی نیروی هوایی و هوانیروز و آتش توپخانه ارتش، پاتک‌های ارتش عراق را در منطقه بازی‌دراز خنثی کرده و سه هواپیمای میگ و یک بالگردشان را سرنگون کردند. همچنین ارتفاعات 1050 و 1100 جنوبی و حدفاصل بین ارتفاعات 1100 جنوبی و ارتفاع 1150 (مرکز منطقه هدف) را پاک‌سازی و از دست نیروهای دشمن خارج کردند و تلاش برای تصرف قله1150 ادامه دارد. از نیروهای ایران نیز پنج نفر شهید و هفده نفر مجروح شدند.[24]
با حمله جنگنده‌های ایرانی در ساعت 12:55 به منطقه یکی از آتشبارهای گردان 91 پدافند هوایی عراق در المعامر (عراق)، انفجارهای شدیدی در منطقه رخ داد. این حمله از ارتفاع پایین انجام شد و در منطقه تجمع نیروهای دشمن دیوار صوتی شکسته شد.[25]
یک بالگرد نیروهای عراق ساعت 11:40، در منطقه بوشهر به حریم هوایی ایران تجاوز کرد.[26]
دو میگ عراقی ساعت 12:30، در منطقه سرپل‌ذهاب (کرمانشاه) به اشتباه مواضع نیروهای خود را بمباران کردند که ضمن واردکردن تلفاتی، سه تانک عراقی نیز منهدم شد.[27]
رادارهای دزفول، ایلام، کیش و کرج هفت هواپیمای مهاجم ارتش عراق را شناسایی کردند که براثر تیراندازی یگان‌های پدافند هوایی متواری شدند.[28]
در ساعت 13:10 و 15، یک فروند هواپیمای جنگنده عراقی به‌وسیله پدافند هوایی نیروهای ایران در منطقه کوه بر‌آفتاب گیلان‌غرب (کرمانشاه) و یک فروند به‌وسیله پدافند هوایی عراق در قراویز (کرمانشاه) هدف قرار گرفتند و در خاک عراق سقوط کردند.[29]
یک بالگرد ارتش عراق براثر برخورد با قله نیردان در اطراف بانه (کردستان) سقوط کرد و دو خلبان آن کشته شدند. نیروهای ضدانقلاب که از بوکان برای دریافت آذوقه عازم عراق بودند، جسد سالم یکی از خلبانان را تحویل عراقی‌ها دادند.[30]
راهپیمایی هواداران برخی گروه‌های سیاسی ازجمله سازمان مجاهدین خلق در ملایر (همدان) در مخالفت با مقامات مذهبی و سیاسی کشور و سر دادن شعارهایی موجب عکس‌العمل شدید مردم و ایجاد درگیری شد. در این درگیری سه نفر مجروح شدند و هفت نفر از افراد گروه‌های سیاسی دستگیر و تحویل دادسرای انقلاب ملایر شدند.[31]
در روستای اسپه‌کلای آمل (مازندران)، هواداران گروه پیکار و چریک‌های فدایی خلق به چند خودرو حمله کردند و چندین نفر را مورد ضرب‌وشتم قرار دادند.[32]
در ساری (مازندران) بین هواداران و مخالفان سازمان مجاهدین خلق درگیری‌های پراکنده‌ای رخ داد که چند نفر زخمی شدند و به چند منزل خساراتی وارد شد.[33]
ساعت 16:30، بین عده‌ای از اهالی زابل (سیستان‌وبلوچستان) براثر بروز اختلافات عقیدتی درگیری رخ داد که با مداخله مأمورین و پرتاب گاز اشک‌آور عده‌ای زخمی و هشت نفر دستگیر و بقیه متفرق شدند.[34]
در همدان گروهی از هواداران سازمان مجاهدین خلق علیه حزب جمهوری اسلامی راهپیمایی کردند و با عده‌ای از مردم مخالف درگیر شدند که با دخالت مأموران انتظامی پایان یافت.[35]
در بوشهر عده‌ای از هواداران سازمان مجاهدین خلق به هنگام پخش و فروش نشریه مجاهد (ارگان رسمی سازمان مجاهدین خلق) با مخالفین خود درگیر و براثر پرتاب سنگ سه نفر مجروح شدند.[36]
در درگیری‌هایی که بین افراد سازمان مجاهدین خلق و جوانان مسلمان در اصفهان رخ داد، حدود ۲۸ نفر مجروح و ۱۵۰ نفر دستگیر شدند.[37]
ساعت 16، بین عده‌ای از هواداران سازمان مجاهدین خلق و مخالفان آنها در شهرستان آباده (فارس)، درگیری ایجاد شد که با دخالت مأموران انتظامی متفرق شدند.[38]
ساعت 16، بین عده‌ای از هواداران سازمان مجاهدین خلق و مخالفان آنها در شهرستان کازرون (فارس) درگیری ایجاد شد که با مداخله مأموران متفرق شدند.[39]
ساعت 19، بین هواداران سازمان مجاهدین خلق جهرم (فارس) هنگام فروش نشریه با تعدادی از مخالفان درگیری ایجاد شد که دو نفر مجروح شدند و نشریات به دست مخالفان پاره شد.[40]
ساعت 12:40، بین عده‌ای از دانش‌آموزان طرفدار مجاهدین خلق دبیرستان دخترانه پروین اعتصامی اردبیل و تعدادی از مخالفان آنها در محوطه دبیرستان درگیری ایجاد شد که با مداخله مأموران خاتمه یافت.[41]
ساعت 18، گروه‌های چپ‌گرا در دوگنبدان (گچساران، کهگیلویه‌وبویراحمد) اقدام به راهپیمایی و تظاهرات کردند که با مردم حزب‌اللهی درگیر شدند و با دخالت نیروهای سپاه پاسداران، بیست نفر از آنها دستگیر و بقیه متواری شدند.[42]
ساعت 17، بین عده‌ای از هواداران و مخالفان سازمان مجاهدین خلق بوشهر درگیری ایجاد شد که سه نفر مجروح شدند و درگیری با مداخله مأموران انتظامی خاتمه یافت.[43]
دو موتورسوار مسلح ساعت 6:10، در بندرعباس (هرمزگان) راه را بر خودروی سپاه پاسداران بستند و پس از به شهادت‌رساندن راننده، شش اسلحه و خودروی سپاه را به سرقت بردند.[44]
در نتیجه مبارزات مجاهدین عراقی با نیروهای ارتش عراق در مناطق سلیمانیه و حلبچه (عراق)، علاوه‌بر واردآمدن خسارات به ارتش عراق، تعدادی از نفراتشان کشته یا مجروح شدند. پانصد نفر از مردم حلبچه و سلیمانیه نیز به جرم شرکت در تظاهرات اعتراض‌آمیز به رژیم صدام، دستگیر و زندانی شدند. در درگیری بین مبارزان عراقی و نیروهای رژیم صدام در بیاره عراق هجده نفر از نیروهای ارتش عراق کشته و مجروح شدند و یک نفربر نظامی منهدم شد.[45]
ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران آمار تلفات (شهید، مجروح، اسیر و مفقود) نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران را تا ساعت ۸ صبح، ۲۹۷۸۷ نفر اعلام کرد.[46]
[1]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب سیزدهم، ج1، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 1398، ص595 و 596.
[2]. همان، ص595.
[3]. همان، ص596.
[4]. همان.
[5]. همان.
[6]. همان، ص596 و 597.
[7]. همان، ص597.
[8]. همان.
[9]. سیاری، حبیب‌الله و علی جعفری جبلی، تقویم تاریخ دفاع مقدس نداجا - حوادث و رویدادهای یکم تا سی‌ویکم اردیبهشت‌ماه ۱۳۶۰، ج14، تهران، دفتر پژوهش‌های نظری و مطالعات راهبردی نداجا، 1392، ص135 و 136.
[10]. پورداراب، سعید، تقویم تاریخ دفاع مقدس - ضربه‌های پی‌در‌پی، ج9، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387، ص114.
[11]. همان، ص124.
[12]. همان.
[13]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص597.
[14]. همان.
[15]. همان.
[16]. همان.
[17]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص598؛ پورداراب، سعید، همان، ص118 و 119.
[18]. پورداراب، سعید، همان، ص118.
[19]. همان.
[20]. همان، ص120.
[21]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص600.
[22]. همان.
[23]. پورداراب، سعید، همان، ص113 و 114.
[24]. همان، ص113؛ درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص596.
[25]. سیاری، حبیب‌الله و علی جعفری جبلی، همان، ص133.
[26]. پورداراب، سعید، همان، ص119.
[27]. همان.
[28]. همان، ص118.
[29]. همان، ص119.
[30]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص596.
[31]. همان، ص599.
[32]. همان، ص600.
[33]. همان.
[34]. پورداراب، سعید، همان، ص120 و 121.
[35]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص599 و 600.
[36]. همان، ص600.
[37]. همان.
[38]. پورداراب، سعید، همان، ص121.
[39]. همان.
[40]. همان.
[41]. همان.
[42]. همان.
[43]. همان.
[44]. همان، ص122.
[45]. درویشی سه تلانی، فرهاد و محمد محمدپور، همان، ص599.
[46]. پورداراب، سعید، همان، ص122.
