یک‌شنبه 16 آبان 1361؛ هفتصدوهفتادوهفتمین روز جنگ تحمیلی
امین راستگو
8 بازدید
نیروهای خودی در روز ششم و مرحله سوم عملیات محرم در جبهه موسیان (ایلام) به مواضع دشمن حمله کردند و 300 کیلومتر مربع از مناطق مرزی را آزاد کردند؛ 9 تیپ دشمن آسیب دید، تعدادی کشته شدند و بیش از 800 نفر اسیر شدند. 170 تانک و نفربر، 100 خودرو و 15 تفنگ 106 م.م و 3 فروند هواپیما منهدم و 97 تانک و نفربر، 150 خودرو و 15 تفنگ 106 م.م دشمن غنیمت گرفته شد.[1]
یک گردان دشمن در ساعت 20:30، در غرب سومار (کرمانشاه) و ارتفاعات گیسکه و دره سان‌واپا به مواضع گردان 146 هوابرد ارتش نفوذ کرد که با اجرای آتش نیروهای خودی و با تحمل ضایعات و 25 کشته مجبور به عقب‌نشینی شد. در این حمله 31 نفر از نیروهای خودی مجروح شدند.[2]
یک نفر از نیروهای جهاد سازندگی در منطقه مهران (ایلام) بر اثر اصابت ترکش خمپاره دشمن به شهادت رسید.[3]
دشمن با آتش توپخانه و کاتیوشا به سرپل ذهاب (کرمانشاه) حمله کرد.[4]
دشمن با آتش توپخانه و خمپاره‌انداز در آبادان 4 واحد مسکونی و قسمتی از یک کتابخانه را تخریب کرد و 3 نفر از اهالی شهر مجروح شدند.[5]
نیروهای سپاه پاسداران در مهاباد (آذربایجان غربی)، یک شبکه از عناصر تشکیلاتی گروه کومله را که با عناصر مسلح گروه در کوهستان در ارتباط بودند دستگیر کردند.[6]
ضدانقلاب با ورود به شهر مهاباد سعی کرد برخی وابستگان سابق گروه‌های مسلح، که خود را به سپاه پاسداران معرفی و امان‌نامه دریافت کرده بودند برباید که با واکنش نیروهای انتظامی موفق به این کار نشد.[7]
ضدانقلاب در ساعت 16:45 به یک دستگاه خودرو تعمیرگاه سیار ژاندارمری در جاده مهاباد - ارومیه (آذربایجان غربی) حمله کرد که خودرو آسیب دید. با اعزام نیروهای پاسگاه محمدیار درگیری ساعت 17:30 خاتمه یافت و مهاجمان از محل درگیری گریختند؛ به افراد خودی آسیبی نرسید.[8]
در ادامه عملیات بازگشایی بخشی از مرز سردشت – پیرانشهر (آذربایجان غربی)، 8 نفر از نیروهای ارتش، سپاه پاسداران و ژاندارمری مجروح شدند.[9]
در درگیری نیروهای خودی با ضدانقلاب در ارتفاعات واوان سردشت (آذربایجان غربی)، 2 نفر از نیروهای خودی شهید و 5 نفر مجروح شدند.[10]
ساعت 10 صبح، بر اثر برخورد یک خودروی لندرور ژاندارمری با یک مین تی.ام.46 ضد خودرو در حوالی نقده (آذربایجان غربی)، یک سرباز شهید شد.[11]
نیروهای تخریب سپاه پاسداران یک مین دست‌ساز ضد خودرو از نوع فشاری و کششی را که به سیستم الکتریکی (تله) مسلح شده بود، در جاده پایگاه قلعه‌ماران نقده (آذربایجان غربی) خنثی کردند.[12]
نیروهای پایگاه شهید انصاریان نقده (آذربایجان غربی) با ضدانقلاب درگیر شدند که ساعت 17:40 بدون آسیب به نیروهای خودی خاتمه یافت.[13]
نیروهای پایگاه محمودآباد صائین‌دژ (شاهین‌دژ؛ آذربایجان غربی) در ساعت 20:30 با ضدانقلاب درگیر شدند که به نیروهای خودی آسیب نرسید و درگیری ساعت 21:00 خاتمه یافت.[14]
نیروهای سپاه پاسداران در عملیاتی با نام فجر موفق شدند روستاهای حلوان، اندی، تخته و ارتفاعات هشمیز در جنوب غربی سنندج را از ضدانقلاب آزاد کنند. در این عملیات، تعدادی از کومله کشته یا زخمی شدند و 10 نفر هم خود را تسلیم کردند.[15]
پایگاه‌های الله‌اکبر، گودرزی، غفارنژاد، شهید ریحانی، لنگری، گاران، موچش و هزارکانیان در منطقه کردستان با ضدانقلاب درگیری داشتند که تلفاتی به نیروهای خودی وارد نشد.[16]
6 نفر از مردم عراق با عبور از مرزهای غربی کشور به ایران پناهنده شدند.[17]
هواپیماهای دشمن چند نوبت به حریم هوایی آبادان تجاوز کردند که با آتش پدافند هوایی متواری شدند.[18]
هواپیماهای دشمن به مواضع نیروهای خودی در منطقه عملیاتی محرم حمله کردند که بخشی از زاغه مهمات آتشبار دوم گروه 55 اصفهان (ارتش) تحت امر تیپ 84 خرم‌آباد، در یک کیلومتری جنوب غرب پادگان عین‌خوش (ایلام) هدف قرار گرفت و مقداری مهمات و خرج توپ دچار حریق شد.[19]
پدافند هوایی خودی 3 هواپیمای دشمن را در ساعت 11:06، 11:45 و 13:10 در منطقه عملیاتی محرم سرنگون کرد و یک خلبان سوخو 22 دشمن اسیر شد.[20]
چند فروند هواپیمای دشمن صبح امروز به حریم هوایی خرم‌آباد (لرستان) تجاوز کردند که با واکنش پدافند هوایی، موفق به اجرای عملیات نشده، بمب‌های خود را در کوه‌های اطراف شهر رها کردند و متواری شدند.[21]
یک هواپیمای دشمن در ساعت 11:35 در آسمان گیلان غرب (کرمانشاه)، دیوار صوتی را شکست.[22]
اقدامات تروریستی ضدانقلاب در تهران و شهرستان‌ها ادامه داشت: نیروهای امنیتی یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق را در خیابان جی (تهران) شناسایی کردند و یک منافق دستگیر شد. از وی مقداری مواد منفجره و اسناد و مدارک سازمانی به دست آمد؛[23] نیروهای امنیتی یک عضو سازمان مجاهدین خلق را در بم (کرمان) دستگیر کردند؛[24] نیروهای امنیتی، 2 عضو سازمان مجاهدین خلق را در لردگان (اصفهان) دستگیر کردند؛[25]2 نفر در ارتباط با گروه کمونیستی سهند در شهر یزد شناسایی و بازداشت شدند؛[26] نیروهای اطلاعات سپاه پاسداران در مشهد از نیروهای تشکیلاتی سازمان مجاهدین خلق تعدادی بمب دست‌ساز، چند قبضه اسلحه و مواد و وسایل ساخت بمب، کشف کردند؛[27] 2 نفر از اعضای سازمان مجاهدین خلق که پس از فرار از زندان بندر انزلی به شاهین‌شهر اصفهان رفته بودند، شناسایی و هنگامی که نیروهای سپاه، قصد دستگیری آنها را داشتند، اقدام به تیراندازی به نیروهای سپاه کردند که در درگیری ایجادشده، یک نفر از آنان کشته و دیگری دستگیر شد.[28]
فرمانده کل سپاه پاسداران و فرمانده نیروی زمینی ارتش در پیام مشترکی شیوه حضور نیروهای مردمی در جبهه‌ها را اعلام کردند: تمرکز مسئولان مملکتی بر امور تدارکاتی و پشتیبانی جبهه‌ها، حضور افراد آموزش دیده، رزمنده سابق و آشنا به امور مهندسی و تعمیرات در جبهه‌ها و عدم حضور افرادی که حضورشان در محل کار الزامی است در جبهه‌ها تا تصمیمات بعدی، از جزئیات آن بود.[29]
صدام حسین در بازدید از جبهه‌های جنگ، به تعدادی از افسران ارتش عراق مدال شجاعت داد و افراد ارتش خود را به مقاومت و پایداری و حتی عقب‌نشینی با برنامه‌ریزی قبلی فراخواند.[30]
خبرنگاران و فیلم‌برداران چند خبرگزاری از 12 کشور و همچنین نمایندگان نهضت‌های آزادی‌بخش تونس، سودان، نیجریه و سریلانکا، از مناطق عملیاتی محرم و قسمت‌های مختلف شهرهای دهلران، موسیان و روستاهای ویران‌شدة اطراف، بازماندة تجهیزات منهدم شده و بخشی از غنائم به دست آمده از ارتش عراق، بازدید و گزارش تهیه کردند.[31]
سرپرست بنیاد امور مهاجرین جنگ منطقه 5 کشوری (اصفهان) اعلام کرد که در 2 ماه گذشته، 1250 نفر از مهاجران جنگی به شهرها و روستاهای خود بازگشته‌اند و تاکنون زیر پوشش بنیاد امور مهاجرین اصفهان برای 85 هزار نفر از مهاجران کارت جدید صادر شده است.[32]
ستاد مشترک ارتش آمار شهدای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی را تا ساعت 8 امروز، 14.185 نفر و مجروح، اسیر و مفقود را 62.201 نفر اعلام کرد.[33]
[1]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ج 22 ـ عملیات محرم، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران، 1393، ص 309؛ پورداراب، سعید، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج 27 ـ پیروزی خون بر شمشیر در محرم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1393، ص 377ـ 388.
[2]. پورداراب، سعید، همان، ص 389.
[3]. همان، ص 389.
[4]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 310.
[5]. همان.
[6]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 316.
[7]. همان.
[8]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 316؛ پورداراب، سعید، همان، ص 389؛ مالکی گمچی، اسداله، روزشمار دفاع مقدس فرماندهی انتظامی استان آذربایجان غربی، ج 1، تهران، پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی ناجا، 1395، ص 141.
[9]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 316.
[10]. پورداراب، سعید، همان، ص 389.
[11]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 316.
[12]. همان، ص316.
[13]. پورداراب، سعید، همان، ص 390.
[14]. مالکی گمچی، اسدالله، همان، ص 141.
[15]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 316.
[16]. پورداراب، سعید، همان، ص 390.
[17]. بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 234، 18 آبان 1361، ص 40.
[18]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 310.
[19]. همان، ص 310.
[20]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 310؛ پورداراب، سعید، همان، ص 391.
[21]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 310.
[22]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 310.
[23]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 317.
[24]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 317.
[25]. همان.
[26]. همان.
[27]. همان.
[28]. همان.
[29]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 312.
[30]. همان، ص 313.
[31]. همان، ص 314 و 315.
[32]. همان، ص 322.
[33]. پورداراب، سعید، همان، ص 392 و 393.
