دو‌شنبه 24 آبان 1361؛ هفتصدوهشتادوپنجمین روز جنگ تحمیلی
امین راستگو
15 بازدید
نیروهای خودی در ادامه عملیات محرم در موسیان (ایلام) مناطقی را تصرف کردند که با پاتک دشمن در برخی محورها مجبور به عقب‌نشینی شدند.[1]
نیروهای ایران در مرحله دوم عملیات مسلم‌بن‌عقیل به فرماندهی قرارگاه نجف و با رمز یا زین العابدین (ع) به مواضع دشمن در منطقه مندلی عراق (جبهه سومار) در ساعت 21:45 نفوذ کردند. چند تانک و نفربر و یک موضع کاتیوشای دشمن منهدم، پاسگاه کومه سنگ در شمال‌شرقی مندلی تصرف، بیش از 500 نفر از نیروهای دشمن (از جمله 12 افسر و 2 فرمانده گردان) کشته و مجروح و 18 نفر اسیر شدند. نیروهای خودی در برخی قسمت‌ها با نفوذ دشمن مجبور به عقب‌نشینی شدند.[2]
دشمن در ساعت 11:30 در غرب سومار (کرمانشاه) پاتک زد که با انهدام 14 تانک و دادن 150 کشته و زخمی عقب‌نشینی کرد. از نیروهای خودی 8 نفر مفقود و 69 نفر مجروح شدند.[3]
نیروهای خودی با سلاح دوربرد در آن‌سوی اروندرود (خوزستان) چند سنگر اجتماعی، انفرادی و دیده‌بانی دشمن را منهدم کردند.[4]
بر اثر ترکش خمپاره دشمن در ساعت 2 بامداد، یک سرباز گردان907 ژاندارمری مستقر در موسیان (ایلام) مجروح شد.[5]
ساعت 16:30، با اجرای آتش دشمن روی مواضع یگان‌های ژاندارمری در منطه نوسود (کرمانشاه)، 4 سرباز مجروح شدند.[6]
ساعت 00:16، با اجرای آتش یگان‌های ژاندارمری روی مواضع دشمن در منطقه چغاحمام قصر شیرین (کرمانشاه)، یک پست دیده‌بانی دشمن منهدم شد و به یک خمپاره‌انداز آنها خسارت وارد شد.[7]
نیروهای خودی با سلاح دوربرد به یک پادگان دشمن در پنجوین حمله کردند؛ 2 تانک، یک توپ 155 م.م و یک خودروی دشمن منهدم و 44 نفر کشته و 80 نفر زخمی شدند.[8]
توپخانه خودی در منطقه نوشاخان عراق (جبهه سنندج)، 2 خودرو، یک تانک و یک انبار مهمات دشمن را منهدم و تعدادی از نیروهای دشمن را کشته و زخمی کرد.[9]
نیروهای خودی با سلاح دوربرد در منطه ام‌الرصاص عراق 5 سنگر دشمن را منهدم و تلفاتی به آنان وارد کردند.[10]
با اجرای آتش نیروهای خودی روی مواضع دشمن در منطقه هرگینه و رشان عراق (مقابل مریوان)، ضمن خاموش شدن آتش دشمن، چند سنگر انفرادی و اجتماعی آنان با نفرات منهدم شد.[11]
با اصابت گلوله سلاح سنگین دشمن به خرمشهر که در منطقه گمرک، اسکله و حوالی راه‌آهن شدت بیشتری داشت، به تعدادی منزل مسکونی و مغازه خسارت وارد شد و یک نفر شهید و 7 نفر مجروح شدند.[12]
نیروهای نظامی آخرین مرحله آزادسازی محور 97 کیلومتری پیرانشهر - سردشت (آذربایجان غربی) از دست ضدانقلاب را بدون درگیری پایان دادند. در عملیات آزادسازی در مجموع، 25 روستا آزاد و از ضدانقلاب (به خصوص حزب دموکرات کردستان) 400 نفر کشته، 500 نفر زخمی و 97 نفر اسیر شدند و حداقل 3 توپ 105 م.م، 2 بولدوزر، تعدادی جنگ‌افزار و مقادیری خواربار به دست آمد.[13]
2 گروه رزمی از نیروهای خودی در جنوب محور بانه - سردشت به منظور پاکسازی وارد روستاهای سیاه‌هرمه، حمزه‌لون، دارینه، کانی پیرملکان، کانی‌هلوجه و هالو شدند و مورد استقبال مردم این روستاها قرار گرفتند. در این عملیات، 3 نفر از افراد مسلح حزب دموکرات دستگیر شدند.[14]
یک وانت نیسان حامل 15 نفر از افراد بارزانی که با نیروهای ایران همکاری می‌کردند، در جاده پیرانشهر - سردشت با افراد حزب دموکرات درگیر شدند؛ در این درگیری، 12 نفر از نیروهای بارزانی کشته و 2 نفر مجروح شدند.[15]
نیروهای حزب دموکرات کردستان یکی از افراد بومی منطقه را در روستای صالح‌آباد (از توابع بانه در کردستان) به دلیل همکاری با سپاه پاسداران به شهادت رساندند.[16]
یک خودروی سپاه پاسداران حامل 16 نفر از نیروهای بسیج، ژاندارمری و جهاد سازندگی ساعت 10:00، در جاده ابراهیم‌آباد از توابع دیواندره (کردستان) با مین ضدانقلاب برخورد کرد؛ 10 نفر از نیروهای بسیج، 2 سرباز ژاندارمری و یک نفر از نیروهای جهاد سازندگی شهید و حداقل 2 نفر مجروح شدند و خودرو منهدم شد.[17]
ضدانقلاب با سلاح سبک و سنگین، به پایگاه کردکلان سقز (کردستان) حمله کرد که با مقاومت نیروهای پایگاه متواری شدند.[18]
یکی از سربازان واحد مهندسی لشکر 64 ارومیه ارتش به روی مین ضد انقلاب رفت و به شهادت رسید. در این حادثه 2 نفر نیز جراحات سطحی برداشتند.[19]
ساعت 05:00، یک سرباز ژاندارمری به نام فیض اهل در حوالی پایگاه محمودکان در منطقه مهاباد (آذربایجان غربی) با مین ضدانقلاب برخورد کرد و از ناحیه جمجمه مجروح شد.[20]
یک سرباز ژاندارمری و 2 نفر از نیروهای اعزامی از تیپ مهاباد ارتش حین جمع‌آوری سیم‌خاردار و مین‌های اطراف پایگاه کوره در منطقه مهاباد (آذربایجان‌غربی)، براثر برخورد با مین مجروح شدند.[21]
یک بسیجی در روستای مراغان سردشت (آذربایجان غربی) توسط ضدانقلاب به شهادت رسید.[22]
در روستای قلات در محور نقده - اشنویه (آذربایجان غربی) درباره نحوه گرفتن مالیات، خراج یا کمک مالی از مردم این روستا، بین نیروهای حزب دموکرات و کومله اختلاف نظر و درگیری مسلحانه رخ داد که 7 نفر از طرفین و یک زن از اهالی روستا مجروح شدند.[23]
نیروهای کومله و چریک‌های فدایی خلق در حوالی روستای بسطام در بخش دیواندره (کردستان) با هم درگیر شدند. در این حادثه، 11 نفر از طرفین زخمی شدند. اعتراض به اقدام گروه کومله در مین‌گذاری راه‌های روستایی و کشته شدن افراد سازمان چریک‌های فدایی خلق، علت اصلی درگیری بود.[24]
4 نفر از اعضای حزب دموکرات کردستان با تحویل 4 قبضه سلاح (2 کلاشینکف، یک ام 1 و یک کلت) و مهمات مربوط به آنها، خود را به سپاه پاسداران بوکان تسلیم کردند.[25]
نیروهای جیش‌الشعبی ارتش عراق (نیروهای بعثی)، با پشتیبانی 3 بالگرد جنگی، به روستاهای تقیان و واکوان در منطقه رواندوز (عراق) حمله کردند که با مقاومت پیشمرگان حزب دموکرات کردستان عراق (بارزانی‌ها)، حزب سوسیالیست و اتحادیه میهنی کردستان عراق (طالبانی‌ها) مواجه شدند. نیروهای ارتش عراق پس از یک درگیری سنگین، با به جا گذاردن 16 کشته و 11 اسیر، مجبور به عقب‌نشینی شدند. در این عملیات، اسلحه کلاشینکف، 15 صندوق فشنگ، 2 اسلحه برنو و 2 دستگاه بی‌سیم به دست نیروهای معارض افتاد.[26]
تعدادی از پیشمرگان کُرد عراقی، به نیروهای ارتش عراق در مناطق شاندری و نال‌پاریز حمله کردند؛ 10 نفر از نیروهای ارتش عراق کشته و 9 نفر مجروح شدند.[27]
یک نظامی و 2 نفر از مردم عراق با عبور از مرز کشور به ایران پناهنده شدند.[28]
از ساعت 09:33 تا 09:52، 5 هواپیما و یک بالگرد عراقی در چند نوبت به حریم هوایی آبادان، جفیر و طلائیه تجاوز کردند که با آتش پدافند هوایی متواری شدند.[29]
4 هواپیمای دشمن در ساعت 10:45 به حریم هوایی ایلام تجاوز و با آتش پدافند هوایی متواری شدند.[30]
اقدامات تروریستی ضدانقلاب در تهران و شهرستان‌ها ادامه داشت: نیروهای سازمان مجاهدین خلق بمبی را در ازنا (لرستان) منفجر کردند که 2 نفر شهید و 6 نفر مجروح شدند. بمب‌گذاران چاشنی مواد را از یک شرکت سنگ معدن تهیه کرده بودند و پس از مدت کوتاهی شناسایی و دستگیر شدند؛[31] یک بالگرد ژاندارمری هنگام گشت‌زنی و شناسایی اشرار در منطقه بلوچستان، مورد اصابت گلوله اشرار قرارگرفت اما سالم به زمین نشست؛[32] در شیراز، یک عضو سازمان چریک‌های فدایی خلق به دلیل ارتباط و فعالیت‌های تشکیلاتی دستگیر شد. این شخص قبلاً هم به دلیل فعالیت‌های سازمانی دستگیر و با سپردن تعهد آزاد شده بود؛[33] عوامل ناشناس در ساعت 21:00 یک سه‌راهی انفجاری به منزل یک پزشک در بابلسر (مازندران) پرتاب کردند که خسارت مالی و جانی نداشت؛[34] در مشهد 11 نفر از اعضای سازمان مجاهدین خلق در دادگاه انقلاب اسلامی محاکمه و احکام آنان که از 6 ماه حبس تا حبس ابد بود، صادر شد. اقدامات نظامی، در اختیار داشتن اسلحه و مهمات، تهیه اسلحه برای سازمان، کمک مالی و تدارکاتی به سازمان، فعالیت‌های تبلیغاتی به نفع سازمان، تلاش برای جذب افراد برای پیوستن به سازمان از جرایم این افراد بود؛[35] محاکمه 8 نفر از سلطنت‌طلبان در دادگاه انقلاب اسلامی ارتش به ریاست حجت‌الاسلام محمد محمدی ری‌شهری آغاز شد. این افراد، متهم به اقدام علیه امنیت کشور و فراری دادن افراد از مرز هستند و اطلاعیه‌های خود را تحت عناوین مختلف مانند فرزندان کاوه آهنگر، ایران خونین و جمعیت دفاع از حقوق دانشگاهیان منتشر می‌کردند.[36]
وزارت دفاع عراق مشمولان دوره احتیاط متولد 1948 میلادی و 34 سالة این کشور را برای گذراندن دوره سربازی احضار کرد و از آنها خواست تا 3 روز آینده خود را به واحدهای مربوطه معرفی کنند. این مهلت برای اتباع عراقی مقیم خارج از کشور، 15 روز تعیین شد.[37]
ستاد مشترک ارتش آمار شهدای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی را تا ساعت 8 امروز، 14.365 نفر و مجروح، اسیر و مفقود را 62.712 نفر اعلام کرد.[38]
[1]. پورداراب، سعید، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج27 - پیروزی خون بر شمشیر در محرم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1393، ص624 و 625.
[2]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ج 22 ـ عملیات محرم، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران، 1393، ص 446 و 447؛ پورداراب، سعید، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج 27 ـ پیروزی خون بر شمشیر در محرم، ص 625 و 627؛ بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 243، 27 آبان 1361، ص 16.
[3]. پورداراب، سعید، همان، ص 625 و 627.
[4]. بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 242، 26 آبان 1361، ص 22.
[5]. پورداراب، سعید، همان، ص 624.
[6]. همان، ص 626.
[7]. همان.
[8]. بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 241، 25 آبان 1361، ص 33.
[9]. همان، ص 34.
[10]. بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 242، 26 آبان 1361، ص 22.
[11]. پورداراب، سعید، همان، ص 631.
[12]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 448؛ پورداراب، سعید، همان، ص 623.
[13]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 448 و 449؛ پورداراب، سعید، همان، ص 629 و 630؛ بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 241، 25 آبان 1361، ص 31 و 32.
[14]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 450.
[15]. همان.
[16]. همان.
[17]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 450؛ پورداراب، سعید، همان، ص 630.
[18]. پورداراب، سعید، همان، ص 630.
[19]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 450.
[20]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان،ص 450؛ پورداراب، سعید، همان، ص 630؛ مالکی گمچی، اسداله، روزشمار دفاع مقدس، فرماندهی انتظامی استان آذربایجان غربی (فروردین 1358 تا تیر 1362)، تهران، پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی ناجا، 1395، ص 143.
[21]. پورداراب، سعید، همان، ص630؛ مالکی گمچی، اسداله، همان، ص 143.
[22]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص450؛ پورداراب، سعید، همان، ص 630.
[23]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 450.
[24]. همان.
[25]. همان.
[26]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 461.
[27]. همان.
[28]. بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 247، 1 آذر 1361، ص 26.
[29]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 448؛ پورداراب، سعید، همان، ص 632.
[30]. بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 241، 25 آبان 1361، ص 32 و 33.
[31]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا همان، ص 451.
[32]. پورداراب، سعید، همان، ص 633.
[33]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 451.
[34]. پورداراب، سعید، همان، ص 633.
[35]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 451 و 452.
[36]. همان، ص 452.
[37]. همان، ص 458.
[38]. پورداراب، سعید، همان، ص 633.
