جمعه 30 مهر 1361؛ هفتصدوشصت‌ویکمین روز جنگ تحمیلی
امین راستگو
23 بازدید
در منطقة عملیاتی مسلم‌بن‌عقیل در جبهه سومار (کرمانشاه) در یک عملیات محدود ایذایی که نیروهای تیپ 31 عاشورا (سپاه پاسداران) در جناح راست تنگة سان‌واپا اجرا کردند، حدود 50 نفر از نیروهای دشمن کشته و زخمی شدند. در این عملیات، تعدادی سنگر انفرادی و اجتماعی و یک ضد هوایی تک‌لول 16.5 م.م منهدم و تعدادی آرپی‌جی 7 و 11 و 2 اسلحه کلاشینکف به غنیمت گرفته شد. یکی از نیروهای دشمن نیز به اسارت درآمد.[1]
نیروهای ژاندارمری با سلاح دوربرد در آن‌سوی اروندرود (خوزستان) چند سنگر انفرادی و اجتماعی دشمن را منهدم و تعدادی از نیروهای دشمن را کشتند.[2]
دشمن با سلاح دوربرد در جبهه جنوب یک نفر از نیروهای خودی را شهید، 10 نفر را مجروح و یک تانکر را در منطقه قرارگاه فجر منهدم کرد.[3]
پاسداران کمیته انقلاب اسلامی با سلاح دوربرد در آن‌سوی اروندرود (خوزستان) یک بیل مکانیکی، یک جرثقیل، یک دکل دیده‌بانی، یک خمپاره‌انداز 82 م.م، 2 مقر تدارکاتی و 10 سنگر دشمن را منهدم و چند نفر از نیروهای دشمن را کشته و زخمی کردند.[4]
دشمن، 245 گلوله به مواضع نیروهای خودی در جبهه خوزستان پرتاب کرد.[5]
دشمن، 7133 گلوله منور در منطقه عملیاتی رمضان (خوزستان) پرتاب کرد.[6]
توپخانه خودی در منطقه شلمچه و کوشک (خوزستان) از جابجایی و فعالیت مهندسی دشمن جلوگیری کرد.[7]
نیروهای خودی با سلاح دوربرد در جبهه سومار (کرمانشاه) یک تانک، 4 خودرو و یک توپ 130 م.م دشمن را منهدم و 60 نفر از نیروهای دشمن را کشته و زخمی کردند.[8]
نیروهای خودی با سلاح دوربرد یک کامیون حامل مهمات دشمن را در جاده مندلی – میان‌تنگ منهدم کردند.[9]
توپخانه دشمن در ساعت 18:35 پادگان و حوالی کارگاه آسفالت‌سازی، گروه چورک، تپه‌شهر و دیدگاه قمطره در پیرانشهر (آذربایجان غربی) را زیر آتش قرار داد که به نیروهای خودی آسیبی نرسید. با پاسخ توپخانه خودی در ساعت 19:20 آتش دشمن خاموش شد و یک توپ و تعدادی سنگر دشمن منهدم شد.[10]
دشمن با آتش خمپاره در منطقه اروندکنار (خوزستان) به یک پادگان آموزشی حمله و خساراتی وارد کرد.[11]
دشمن با گلوله شیمیایی به آبادان حمله کرد؛ 3 بسیجی در دروازة شمالی این شهر دچار عوارض شدیدی شدند.[12]
دشمن با سلاح دوربرد به آبادان حمله کرد؛ یک خانه مسکونی و ساختمان‌های شرکت صادرات اکسپورت و گمرک خسارت دید و یک نفر مجروح شد.[13]
دشمن در ساعت 15:30 با سلاح سنگین ایستگاه راه‌آهن خرمشهر را هدف گرفت و خساراتی به آن وارد کرد؛ این حمله تلفات جانی نداشت.[14]
نیروهای سپاه پاسداران در جاده منتهی به مقر باجوند در محور میاندوآب - مهاباد (آذربایجان غربی) تعدادی مین ضد تانک و ضد نفر کشف و خنثی کردند؛ با انفجار یک مین قوی تقویت‌شده که تله شده بود، 4 نفر شهید و چند نفر دچار موج‌گرفتگی شدند.[15]
نیروهای خودی در محور میاندوآب – بوکان - مهاباد با ضدانقلاب درگیر شدند؛ بیش از 10 ضدانقلاب کشته و زخمی شدند و چند قبضه سلاح و مقداری مدارک به دست آمد.[16]
2 خودرو در پایگاه قلات مهاباد (آذربایجان غربی) با مین برخورد کردند و رانندگان آنها مجروح شدند. خسارات زیادی نیز به خودروها وارد شد.[17]
ضدانقلاب در محور ارومیه - اشنویه (آذربایجان غربی) به نیروهای خودی کمین زد؛ یک اسلحة ژ 3 و 8 خشاب به دست مهاجمان افتاد.[18]
ضدانقلاب با حمله به پایگاه راه‌سازی جهاد سازندگی بخش نازلو ارومیه، یک بولدوزر را به آتش کشید و 3 پمپ موتور چاه را سرقت کرد.[19]
نیروهای حزب دموکرات در روستای بهلول‌آباد در 5 کیلومتری پاسگاه نازلو (ارومیه) 4 اسلحه برنو دولتی را سرقت کردند.[20]
ساعت 7 صبح افراد گروهان سِرو با ضدانقلاب که به طرف دکل ماکرویو سِرو تیراندازی می‌کردند، درگیرشدند. مهاجمان وارد خاک ترکیه شده و از آنجا تیراندازی را ادامه دادند که با اعتراض مرزبانان ایران، این عده توسط مرزبانی ترکیه اخراج شدند. در این درگیری 4 ضدانقلاب کشته شدند و درگیری ساعت 22:40 بدون آسیب به نیروهای خودی خاتمه یافت.[21]
نیروهای پایگاه ربط از توابع ارومیه با 100 نفر از ضدانقلاب درگیر شدند؛ 16 ضدانقلاب کشته و تعدادی زخمی شدند. از نیروهای خودی نیز یک سرباز به نام محمدتقی شیرعلی‌پور رجبی شهید شد.[22]
نیروهای حزب دموکرات کردستان روستای شوریک در شمال سلماس (آذربایجان غربی) را محاصره کردند و از اهالی خواستند تا برای پیوستن به حزب دموکرات ثبت‌نام کنند. افراد این حزب هنگام ترک روستا، منزل یکی از روستاییان را به جرم همکاری با نظام جمهوری اسلامی به آتش کشیدند و از محل گریختند.[23]
ضدانقلاب به نیروهای پایگاه زین‌دشت در سلماس حمله کرد که یک سرباز مجروح شد.[24]
ضدانقلاب به پایگاه سرچشمه در شهرک ربط در شمال سردشت (آذربایجان غربی) حمله کرد که 5 نفر از نیروهای پایگاه مجروح شدند.[25]
ساعت 15ضدانقلاب در روستای مراغان سردشت با نیروهای خودی درگیر شد؛ یک سرباز شهید و یک بسیجی مجروح شد.[26]
نیروهای خودی حدود 8 کیلومتر از جادة پیرانشهر به سردشت و روستاهای شالی‌آباد، سالوس، ورمیشان و دشت غوره را از ضدانقلاب پاکسازی کردند و ارتفاعات کره‌کویی و سرآلاوان را به تصرف درآوردند؛ تعدادی از ضدانقلاب کشته و زخمی شدند و یک مقر آنان منهدم شد.[27]
نیروهای خودی با هماهنگی هوانیروز، روستاهای خورخوره و ماهیدر بالا در جنوب شرقی سقز (کردستان) را از دست ضدانقلاب آزاد کردند؛ 7 ضدانقلاب کشته و 11 نفر زخمی شدند. از نیروهای خودی نیز 2 نفر مجروح شدند.[28]
افراد کومله 5 سرباز را که در 24 شهریور در درگیری پایگاه خرکه کردستان گروگان گرفته بودند، آزاد کردند.[29]
نیروهای پایگاه رازآور سنندج حمله ضدانقلاب را دفع کردند.[30]
ضدانقلاب با نیروهای پایگاه هزارکانیان، گازرخانی و دیواندره در سنندج درگیر شد که بدون تلفات به نیروهای خودی خاتمه یافت.[31]
نیروهای خودی ارتفاعات ملام، سفاکوه، خزیله و روستای گلین در محور سنندج - مریوان را از دست ضدانقلاب آزاد کردند؛ حدود 50 ضدانقلاب کشته و تعدادی زخمی شدند.[32]
یک عضو سازمان مجاهدین خلق در شوشتر (خوزستان) دستگیر شد.[33]
5 بالگرد دشمن مواضع نیروهای خودی را در شلمچه (خوزستان) با موشک هدف قرار دادند که تلفاتی نداشت.[34]
3 بالگرد دشمن که قصد حمله به مواضع نیروهای خودی در جبهه خوزستان را داشتند با آتش نیروهای خودی متواری شدند.[35]
ساعت 10:55، یک میگ-25 دشمن در مناطق آبادان، خرمشهر و بندر امام خمینی دیوار صوتی را شکست.[36]
3 هواپیمای دشمن در ساعت 11:30 به حریم هوایی ایلام تجاوز کردند که با واکنش پدافند هوایی، قبل از هر اقدامی متواری شدند.[37]
3 هواپیمای دشمن در ساعت 18:30 به حریم هوایی دهلران (ایلام) تجاوز کردند که با واکنش پدافند هوایی، قبل از هر اقدامی متواری شدند.[38]
ساعت 04:00یک مین که در نزدیکی بهرگانسر بوشهر در تور ماهیگیری یک لنج گیرکرده بود، هنگام بالا کشیدن تور منفجر شد؛ 8 نفر از سرنشینان لنج توسط یک لنج دیگر نجات یافتند و 2 نفر شهید و همراه لنج غرق شدند. عملیات تجسس و نجات توسط یک بالگرد به مدت یک ساعت انجام شد، ولی نتیجه‌ای نداشت.[39]
نیروهای خودی یک مین دریایی را در منطقه خورموسی (خلیج فارس) حوالی بویه 14 کشف و منفجر کردند.[40]
اقدامات تروریستی ضدانقلاب در تهران و شهرستان‌ها ادامه داشت: ساعت 18:40، 2 منافق موتورسوار قصد ترور یکی از افراد متعهد در خیابان آزادی تهران را داشتند که موفق نشدند و گریختند؛[41] ساعت 18:5، 2 عضو سازمان مجاهدین خلق به طرف منزل آقای حسینی نمایندة مجلس شورای اسلامی در خیابان یکم دریان‌نو (تهران)، تیراندازی کردند که کسی آسیب ندید و مهاجمان متواری شدند؛[42] 6 منافق با 2 خودرو در خیابان نازی‌آباد (تهران) قصد ترور یک فرد معتقد به نظام را داشتند که موفق نشدند؛[43] نیروهای سازمان مجاهدین خلق در خیابان پاسداران (تهران) یک پاسدار سپاه را با گلوله کلت هدف گرفتند که وی به طورسطحی از ناحیه بازوی راست مجروح شد؛[44] ساعت 15 دقیقه بامداد، منافقین 2 کوکتل مولوتف به سمت جایگاه نماز جمعه محلات پرتاب کردند که خسارات جانی و مالی نداشت؛[45] نیروهای انتظامی در بوشهر، 5 عضو سازمان مجاهدین خلق نفوذی در پایگاه هوایی بوشهر را دستگیر کردند.[46]
مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامه‌ای تصویب کرد؛ این قطعنامه خواستار آتش‌بس و مذاکرات ایران و عراق برای پایان جنگ شد. ایران به این قطعنامه رأی منفی داد.[47]
عزالدین حسینی از رهبران معنوی ضدانقلاب، در مصاحبه‌ای در توجیه دریافت کمک از عراق توسط ضدانقلاب گفت: « ما استفاده کردن از تضادهایی که بین دو قدرت باشد را جایز می‌دانیم، به شرط آنکه هیچ تعهدی در میان نباشد». صدام حسین نیز 3 روز پیش گفته بود:« در ایران روحانیون سرشناس و مبارزی وجود دارند که تمام آنها مورد تصفیة رژیم کنونی ایران قرار گرفته‌اند که عزالدین حسینی رهبر مذهبی مردم کرد ایران از آن جمله است».[48]
ستاد مشترک ارتش آمار شهدای نیروهای مسلح ارتش جمهوری اسلامی را تا ساعت 8 امروز، 13.961 نفر و مجروح، اسیر و مفقود را 61.444 نفر اعلام کرد.[49]
[1]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ج 21 ـ عملیات مسلم‌بن‌عقیل، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران، 1391، ص950؛ بهروزی، فرهاد، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج 26 – مسلم‌بن‌عقیل (ع) فراتر از شجاعت، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1393، ص 956 و 957.
[2]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 953 و 954.
[3]. همان، ص 956.
[4]. بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 216، 30 مهر 1361، ص 17.
[5]. دهقان، احمد، گزارش روزانه جنگ، ج 5 ـ شش ماهه دوم سال 1361، تهران، مرکز نشر آثار شهید حسن باقری، 1389، ص 101.
[6]. بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 216، 30 مهر 1361، ص 17.
[7]. همان.
[8]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 956.
[9]. همان، ص 959.
[10]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 961 و 962.
[11]. دهقان، احمد، همان، ص 102.
[12]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 950؛ بهروزی، فرهاد، همان، ص 953.
[13]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 954.
[14]. همان، ص 954.
[15]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص951؛ بهروزی، فرهاد، همان، ص 961.
[16]. بهروزی، فرهاد، ص 973.
[17]. همان، ص 961.
[18]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 951.
[19]. همان.
[20]. مالکی گمچی، اسداله، روزشمار دفاع مقدس، فرماندهی انتظامی استان آذربایجان غربی ـ فروردین 1358 تا تیر 1362، تهران، پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی ناجا، 1395، ص 132.
[21]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 962؛ مالکی گمچی، اسداله، همان، ص 132.
[22]. مالکی گمچی، اسداله، همان، ص 132.
[23]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 951.
[24]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 962.
[25]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 951.
[26]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 961.
[27]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 951؛ بهروزی، فرهاد، همان، ص 972؛ کرم‌زاده، زهرا، رویدادها و حوادث 8 سال دفاع مقدس استان آذربایجان غربی به روایت روزنامه جمهوری اسلامی ایران، ج 1ـ از 13 مهر 1359 تا 24 اسفند 1361، ارومیه، یاز، 1395، ص 299.
[28]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 952.
[29]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 960.
[30]. همان.
[31]. همان.
[32]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 972 و 973؛ کرم‌زاده، زهرا، همان، ص 299.
[33]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 953.
[34]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 956.
[35]. بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 216، 30 مهر 1361، ص 17.
[36]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 967؛ سیاری، حبیب‌الله و بهروز پیکانی، حوادث و رویدادهای یکم تا سی‌ام مهرماه 1361، تهران، دفتر پژوهش‌های نظری و مطالعات راهبردی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 1400، ص 697.
[37]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 950 و 951.
[38]. همان، ص 950 و 951.
[39]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 969.
[40]. همان.
[41]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 952.
[42]. همان، ص 953.
[43]. همان.
[44]. همان.
[45]. همان.
[46]. همان.
[47]. همان، ص 957.
[48]. همان، ص 952.
[49]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 970.
