سه‌شنبه 2 مهر 1361؛ هفتصدوپنجاه‌وهشتمین روز جنگ تحمیلی
امین راستگو
14 بازدید
نیروهای خودی با تبادل آتش در مناطق عملیاتی جنوب از جمله کوشک، شلمچه و منطقه عملیاتی رمضان خساراتی به دشمن وارد کردند.[1]
نیروهای ارتش و سپاه پاسداران در ساعت 6 صبح به مواضع دشمن در میمک (ایلام) نفوذ و حدود 120 نفر از نیروهای دشمن را کشته و 150 نفر را زخمی کردند. 35 سنگر اجتماعی و انفرادی، 2 سنگر کالیبر 75 با خدمه و 2 انبار مهمات دشمن نیز منهدم شد[2]
نیروهای خودی با آتش توپخانه و آتش نزدیک نیروهای خط در منطقه عملیاتی مسلم‌بن‌عقیل در سومار (کرمانشاه)، به 3 نقطة تدارکاتی دشمن حمله کردند که علاوه بر وارد آمدن خسارات و آتش گرفتن یک انبار مهمات، مانع جابجایی و نقل و انتقالات نیروهای دشمن شدند. 6 نیروی خودی نیز با آتش دشمن شهید شدند.[3]
دشمن در جبهه آبادان، با سلاح دوربرد 2 نفر از نیروهای خودی را شهید و 20 نفر را مجروح کرد.[4]
نیروهای خودی در جبهه خوزستان، با سلاح دوربرد یک سنگر تیربار دشمن با خدمه را منهدم و روی 2 پدافند 57 م.م دشمن اجرای آتش‌کردند.[5]
نیروهای خودی با سلاح دوربرد در آن‌سوی اروندرود (خوزستان) یک انبار مهمات، چند سنگر اجتماعی و انفرادی و یک خودروی دشمن را منهدم کردند.[6]
توپخانه خودی به تأسیسات نفتی بان‌میل عراق خسارت زد.[7]
نیروهای خودی در ساعت 21:50 با آتش کاتیوشا کارخانه برق مندلی (عراق) را به آتش کشیدند.[8]
دشمن در منطقه سومار کرمانشاه (منطقه ظفر3)، در ساعت 20 دقیقه بامداد به نیروهای خودی تک زد که ساعت 2 بامداد دفع شد.[9]
توپخانه دشمن به آبادان حمله کرد؛ 8 منزل مسکونی، 2 فروشگاه، قسمتی از یک بیمارستان، فروشگاه شرکت نفت و محوطه گمرک آبادان تخریب شد و آتش گرفت. 2 خودرو نیز خسارت دید و 4 نفر از اهالی شهر مجروح شدند.[10]
از ساعت 15:20 ایستگاه راه‌آهن خرمشهر به مدت نیم‌ساعت زیر آتش توپخانه دشمن بود ولی تلفات و خساراتی نداشت.[11]
ضدانقلاب به نیروهای خودی مستقر در پاسگاه لیلانه در شمال شرقی سردشت (آذربایجان غربی) حمله کرد؛ از نیروهای خودی 12 نفر شهید و 23 نفر مجروح شدند. از ضدانقلاب نیز تعدادی کشته شدند.[12]
نیروهای خودی محور سردشت - پیرانشهر (آذربایجان غربی) را از وجود ضدانقلاب پاکسازی کردند؛ تعدادی از ضدانقلاب کشته شدند و جنازه یکی از آنها به سردشت منتقل شد. از نیروهای خودی نیز 12 نفر شهید و 23 نفر مجروح شدند.[13]
نیروهای خودی روستای میرآباد در سردشت را تصرف و در آن پایگاه نظامی ایجاد کردند.[14]
60 ضدانقلاب، کارخانه قند پیرانشهر (آذربایجان غربی) را محاصره کردند. این افراد ضمن تفتیش منازل برخی از کارکنان، اعضای خانوادة سرپرست حفاظت کارخانه را تهدید کردند که در صورت ادامة همکاری با دولت، مجازات خواهد شد.[15]
نیروهای خودی 60 پوند تی.ان.تی با 60 عدد چاشنی را که به صورت یک تله توسط ضدانقلاب در جاده آلواتان -پیرانشهر (آذربایجان غربی) کار گذاشته شده بود کشف و خنثی کردند.[16]
ضدانقلاب در محور ترجان از توابع بوکان (آذربایجان غربی) به نیروهای خودی حمله کرد؛ از نیروهای خودی 11 نفر شهید، 12 نفر زخمی و 13 نفر از نیروهای ژاندارمری گروگان گرفته شدند.[17]
نیروهای خودی در محور مهاباد - میاندوآب (آذربایجان غربی)، ارتفاعات غلات و روستاهای بحری و شکم دریده را که از مقرهای مهم ضدانقلاب بود پاکسازی و تعدادی از ضدانقلاب را کشته و زخمی کردند. در این عملیات چند سلاح و دوربین نظامی و تعدادی اسناد درون‌گروهی به دست نیروهای خودی افتاد. همچنین 3 نفر از نیروهای خودی شهید و 8 نفر مجروح شدند.[18]
نیروهای پایگاه درون‌شهری سیدالشهدا، ساعت 21:10 در مهاباد با ضدانقلاب درگیر شدند؛ آسیبی به نیروهای خودی نرسید و عملیات ساعت 22 خاتمه یافت.[19]
2 نفر از اعضای سازمان مجاهدین خلق که برای اقدامات نظامی به خوی (آذربایجان غربی) آمده بودند، به دام افتادند. از محل استقرار این عده تعدادی اسلحه، فشنگ و مقداری قرص سیانور و مواد منفجره به دست آمد.[20]
ساعت 3 صبح، 250 نفر از گردان 117 حزب‌الله، پایگاه ربط در محور مهاباد - سردشت (آذربایجان غربی) را تصرف کردند و تعدادی ضدانقلاب را کشته و زخمی کردند. جنازه 5 نفر از ضدانقلاب در منطقه به جا مانده است. در این عملیات 2 اسلحه توسط ضدانقلاب به یغما رفت.[21]
یک ضدانقلاب نفوذی در پایگاه کچل منگان در جنوب سقز (کردستان)، فرمانده پایگاه را شهید و یک نفر را مجروح کرد و با سرقت یک آر.پی.جی 7 متواری شد.[22]
نیروهای سپاه پاسداران، ارتش، هوانیروز و پیشمرگان مسلمان کرد در محور سنندج - مریوان (کردستان) روستاهای کرسی، کانی مشکان، خشکه دول، عنبر بزان، دادنه، گیلانه، گندمان، زندان، ملک‌شان اولیا، ملک‌شان سفلی، کرجو، دربند و ارتفاعات کوه سنگ کرسی را از ضدانقلاب پاکسازی کردند. در این عملیات 83 نفر از ضدانقلاب کشته و زخمی شدند و 13 نفر دستگیر شدند. یک نفر از نیروهای سپاه پاسداران نیز شهید و 3 نفر مجروح شدند.[23]
نیروهای سپاه پاسداران، ارتش، هوانیروز و پیشمرگان مسلمان کرد در مرحله دوم عملیات در محور سنندج - مریوان (کردستان) روستای پشایر، سرسویه اولیا، سرسویه سفلی، اندراب، درویشان، پرزاب، خانقاه، تخته گلین سو، توریور (مرکز ضدانقلاب) و ارتفاعات سلام صفا، مری خزیله، گردنه گلین، کوه کوچک گسنک و بلندی‌های بین حشمی – تولیور - شیان را تصرف و آزاد کردند. در این عملیات بیش از 70 نفر از ضدانقلاب کشته شدند. همچنین یک کالیبر 50 منهدم و 70 سلاح انفرادی، 6 خودرو، یک بولدزر و مقداری مهمات به دست آمد. 3 نفر از نیروهای خودی نیز شهید و 2 نفر مجروح شدند.[24]
نیروهای خودی، روستای سرسول در غرب بانه (کردستان) را از ضدانقلاب پاکسازی کردند؛ حداقل 3 ضدانقلاب کشته و یکی از افراد مسلمان و متعهد روستا که از چندی قبل گروگان ضدانقلاب بود، آزاد شد.[25]
نیروهای پایگاه تیژتیژ سنندج (کردستان) حمله ضدانقلاب را دفع کردند.[26]
ضدانقلاب به نیروهای پایگاه خلیجان در سنندج حمله کرد که تلفاتی نداشت.[27]
یک درجه دار عراقی از گروهان دوم گردان دوم از تیپ 44 پیادة ارتش عراق، با عبور از رودخانة اروند (خوزستان) و تسلیم خود به نیروهای لشکر 92 زرهی (ارتش)، اطلاعاتی دربارة کاربرد مواد و سلاح های شیمیایی در ارتش عراق ارائه کرد.[28]
7 عراقی از مرزهای غربی گذشته و با معرفی خود به سپاه پاسداران، تقاضای پناهندگی کردند.[29]
یک ضدانقلاب با معرفی خود به سپاه پاسداران بانه (کردستان) درخواست امان‌نامه کرد.[30]
صبح امروز 6 هواپیمای میگ عراقی مناطقی از بندر امام خمینی را بمباران کردند. در این بمباران یک کشتی حامل گندم، یک نقطة مهم از مجتمع پتروشیمی ایران و ژاپن، بخش‌هایی از ساختمان پتروشیمی رازی، سازمان بنادر، ساختمان کمیته و سپاه پاسداران بندر امام هدف قرار گرفت و آسیب دید. 4 نفر نیز شهید و 5 نفر زخمی شدند.[31]
2 هواپیمای دشمن در ساعت 9:38 به منطقه سوسنگرد تجاوز کردند که علیه آنها اقدامات تاکتیکی انجام شد.[32]
2 بالگرد دشمن در ساعت 17:30 در منطقه نهر خین (خوزستان) به سمت نیروهای خودی راکت پرتاب کردند که تلفات و خساراتی نداشت.[33]
2 بالگرد دشمن در ساعت 18:30 در حوالی پتروشیمی عراق (جبهه خوزستان) به مواضع نیروهای خودی 2 بار راکت شلیک کردند که تلفات و ضایعاتی نداشت.[34]
یک هواپیمای دشمن در ساعت 9:30 به حریم هوایی ایلام تجاوز کرد که با عکس‌العمل پدافند هوایی، بدون اقدامی از محل دور شد.[35]
هواپیماهای دشمن در ساعت‌های 10 و 12، دهلران (ایلام) و حومه آن را با بمب‌های آتش‌زا هدف گرفتند که به تخریب و آتش‌سوزی در چند نقطه از شهر انجامید. در نوبت دوم این بمباران، خساراتی به عشایر چادرنشین حومة شهر وارد و چند رأس دام تلف شد.[36]
اقدامات تروریستی ضدانقلاب در تهران و شهرستان‌ها ادامه داشت: ساعت 11 نیروهای سازمان مجاهدین خلق در زیر پل سیدخندان (تهران) سوار بر یک خودرو، قصد ترور یک پاسدار سپاه را داشتند که با هوشیاری وی مهاجمان ناکام ماندند و گریختند؛[37] یک عضو سازمان مجاهدین خلق سوار بر یک موتورسیکلت قصد ترور یک فرد متعهد و انقلابی را در خیابان سرسبز نارمک (تهران) داشت که با واکنش به موقع وی، فرد مهاجم موفق نشد و متواری گردید؛[38] نیروهای کلانتری 16 تهران 3 عضو سازمان مجاهدین خلق را دستگیر کردند؛[39] ساعت 20، در یک خانة تیمی در خیابان نصرت (تهران)، حد فاصل خیابان‌های کارگر و جمشیدآباد، 6 منافق دستگیر شدند؛[40] نیروهای گشت سپاه پاسداران با تصرف یک خانة تیمی سازمان مجاهدین خلق در بلوار کشاورز (تهران)، جنب پارک لاله، 2 نفر را دستگیر کردند؛[41] نیروهای گشت سپاه پاسداران یک عضو سازمان مجاهدین خلق را در محل و ساعت قرار خود در خیابان آزادی (تهران)، تقاطع خیابان‌های بهبودی و آذربایجان دستگیر کردند؛[42] افراد یک تیم ترور سازمان مجاهدین خلق در خیابان لاکانی رشت، 2 نفر را به ضرب گلوله مجروح کردند و با خودرو گریختند. آنها در مسیر فرار، ساختمان انجمن اسلامی شهید چمران در نزدیکی محل حادثه را به رگبار بستند که منجر به شکسته شدن شیشه‌های ساختمان شد؛[43] در پی دستگیری یکی از اعضای سازمان چریک‌های فدایی خلق (اقلیت) در خوزستان و اعترافات وی، مسئول این سازمان در اصفهان و 25 نفر دیگر از اعضای آن در این شهر و همچنین رابط سازمان در شهرهای اصفهان و شیراز دستگیر شدند؛[44] با اعتراف برخی از نیروهای عضو سازمان چریک‌های فدایی خلق (اقلیت) که چندی پیش دستگیر شده بودند، چارت تشکیلاتی این سازمان در کوهدشت لرستان لو رفت و 4 نفر از کادرهای اصلی و 5 عضو سازمان در این شهر دستگیر شدند؛[45] نیروهای انتظامی 4 عضو سازمان چریک‌های فدایی خلق (اقلیت) را در گنبد (گلستان) دستگیر کردند؛[46] نیروهای کمیتة مرکزی انقلاب اسلامی مشهد در یک درگیری مسلحانة چند ساعته در خیابان امام رضا(ع) این شهر، 35 نفر از اعضا و هواداران فعال گروه اشرف دهقانی را دستگیر کردند که مدارک درون‌گروهی فراوانی از آنها کشف شد. در میان دستگیرشدگان کادرهای اصلی این گروه نیز حضور دارند.[47]
127 تریلر حامل مهمات از بندر شعیبیه کویت به مرز عبدلی عراق حرکت کردند.[48]
نماینده دائم ایران در سازمان ملل امروز در نامه‌ای به دبیرکل این سازمان درباره بند 134 دستور جلسه سی و هفتم مجمع عمومی (پیامدهای طولانی شدن مناقشه نظامی ایران و عراق) ضمن اشاره به تجاوز گسترده زمینی، دریایی و هوایی عراق به خاک ایران در سال 1359 و بی تفاوتی و سکوت سازمان ملل در قبال این تجاوز، از این نهاد بین‌المللی خواست در قبال جنگ ایران و عراق موضعی مناسب و عادلانه بگیرد.[49]
حجت‌الاسلام اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در دیدار با یکی از مسئولان کمیتة بین‌المللی صلیب سرخ جهانی که برای بررسی وضعیت اسرای عراقی در ایران حضور دارد، از عملکرد جانبدارانة مأموران این کمیته انتقاد کرد و خواستار برخورد عادلانة سازمان و فعالیت در چارچوب وظایفشان شد.[50]
بانک عراق و برزیل با سرمایة مشترک بانک عراقی رافدین و بانک برزیلی "بانکو دوبرازیل" با سرمایه‌ای حدود 12.8 میلیارد دلار افتتاح شد. رئیس برزیلی این بانک هدف از تأسیس آن را گسترش روابط بازرگانی دو کشور و اعطای اعتبارات متقابل اعلام کرد.[51]
ستاد مشترک ارتش آمار شهدای نیروهای مسلح ارتش جمهوری اسلامی را تا ساعت 8 امروز، 13.927 نفر و مجروح، اسیر و مفقود را 61.368 نفر اعلام کرد.[52]
[1]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ج 21 ـ عملیات مسلم‌بن‌عقیل، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران، 1391، ص 903.
[2]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 902؛ بهروزی، فرهاد، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج 26 ـ مسلم‌بن‌عقیل (ع) فراتر از شجاعت، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1393، ص 901.
[3]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 903؛ بهروزی، فرهاد، همان، ص 877.
[4]. بهروزی، فرهاد، همان، ص876.
[5]. دهقان، احمد، گزارش روزانه جنگ، ج 5 ـ شش ماهه دوم سال 1361، تهران، مرکز نشر آثار شهید حسن باقری، 1389، ص 95.
[6]. بهروزی، فرهاد، ص 876.
[7]. همان، ص 877.
[8]. همان.
[9]. همان.
[10]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 902؛ بهروزی، فرهاد، ص 876.
[11]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 875.
[12]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 903.
[13]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 894.
[14]. همان، ص 897.
[15]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 903.
[16]. بهروزی، فرهاد، ص 898.
[17]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 903.
[18]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 904؛ بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 216، 30 مهر 1361، ص 10.
[19]. مالکی گمچی، اسداله، روزشمار دفاع مقدس، فرماندهی انتظامی استان آذربایجان غربی ـ فروردین 1358 تا تیر 1362، تهران، پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی ناجا، 1395، ص 131.
[20]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 906.
[21]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 894.
[22]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 903.
[23]. همان، ص 904.
[24]. همان.
[25]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 904؛ بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، ش 215، 29 مهر 1361، ص 26.
[26]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 894.
[27]. همان، ص 894.
[28]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 903؛ بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، همان، ص26.
[29]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 903؛ بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، همان، ص25.
[30]. بولتن خبرگزاری جمهوری اسلامی، همان، ص 26.
[31]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 902.
[32]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 898.
[33]. دهقان، احمد، همان، ص 99.
[34]. همان.
[35]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 902.
[36]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 902؛ بهروزی، فرهاد، همان، ص 876 و 877.
[37]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 905.
[38]. همان، ص 905.
[39]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 899
[40]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 905.
[41]. همان.
[42]. همان.
[43]. همان.
[44]. همان، ص 906.
[45]. همان.
[46]. همان.
[47]. همان.
[48]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 899.
[49]. لطف‌الله‌زادگان، علیرضا، همان، ص 906.
[50]. همان، ص 908.
[51]. همان، ص 912.
[52]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 899.
