چهارشنبه 17 دی 1359؛ صدوهفتمین روز جنگ
محسن شیرمحمد
7 بازدید
نیروهای ایران در محور دارخوین-آبادان- ماهشهر (خوزستان) مواضع ارتش عراق را زیر آتش گرفتند. 2 توپ خمسه‌خمسه، 7 خودرو، 4 تانک و یک توپ ضد هوایی و 14 سنگر نفرات و 3 سنگر تانک عراق خسارت دید و 53 نفر از افراد دشمن کشته شدند.[1]
نیروهای عراق در سوسنگرد (منطقه عملیاتی نصر) با پشتیبانی توپخانه به سمت مواضع لشکر 16 زرهی قزوین (ارتش) به حرکت درآمدند ولی با آتش توپخانه و بالگردهای هوانیروز، مجبور به عقب‌نشینی به مواضع قبلی خود شدند. حدود 2 گردان واحد زرهی دشمن، از غرب نیسان به سمت روستای «مشرفه» به حرکت درآمد. حرکت این یگان، عقبه لشکر 16 را مورد تهدید قرار داد و نیروهای ارتش و سپاه پاسداران مستقر در کرانه شرقی رودخانه نیسان، مانع عبور نیروهای دشمن از این رودخانه شدند. حمله دوباره دشمن در غرب رودخانه نیسان برای نزدیک شدن به کرانه غربی و عبور از آن نیز با حمله بالگردهای هوانیروز متوقف شد.[2]
در عملیات مشترک سپاه پاسداران و ارتش در محور فارسیات (اهواز)، پیشروی ارتش عراق دفع شد و 12 تانک دشمن منهدم و تعدادی از نفرات عراقی کشته و زخمی شدند. توپخانه و خمپاره‌انداز دشمن پس از مواجهه با نیروهای ایران، منطقه را زیر آتش شدید قرار دادند.[3]
حمله لشکر 10 زرهی ارتش عراق با پشتیبانی توپخانه و تانک در منطقه تیپ 1 لشکر 21 حمزه (ارتش) در غرب کرخه (خوزستان) با مقاومت نیروهای ایران دفع شد و دشمن با دادن 300 نفر تلفات عقب‌نشینی کرد.[4] 2 نظامی از ایران شهید و یک نفر مجروح شد.[5]
توپخانه عراق، آبادان را زیر آتش گرفت. مخازن 601 و 426 پالایشگاه آبادان و لوله‌های نفت دچار آتش‌سوزی شد. 2 خانه نیز طعمه حریق شد و مأمورین آتش‌نشانی آتش را خاموش کردند.[6]
نیروهای ایران در منطقه اهواز، چند تانک، 5 توپ، یک توپ ضد هوایی، یک لودر، یک انبار مهمات و 3 خودروی عراق را منهدم کردند. 90 نفر از افراد دشمن کشته و مجروح شدند. 2 تانک سالم به غنیمت گرفته شد و یک نفر به اسارت نیروهای خودی درآمد.[7]
توپخانه عراق اوایل امروز، دزفول را زیر آتش گرفت. 18 نفر شهید و 34 نفر مجروح شدند. هنگام عصر نیز با آتش توپخانه دشمن، 2 نفر شهید و 10 نفر مجروح شدند.[8] همچنین به دنبال اصابت موشک به نقاط مسکونی دزفول، 6 خانه مسکونی منهدم و یک غیر نظامی شهید شد.[9]
اهواز مورد اصابت 2 موشک فراگ عراق قرار گرفت.[10] با آتش توپخانه دشمن نیز، 27 خانه منهدم و یک نفر مجروح شد.[11]
توپخانه عراق مواضع ایران در تپه‌چشمه (دزفول) را زیر آتش گرفت؛ 4 نفر از نیروهای تیپ 1 لشکر 21 حمزه (ارتش) و 2 پاسدار زخمی شدند.[12]
نیروهای ایران یک توپ 120 میلی‌متری و یک رادار ارتش عراق مستقر در شرق عین‌خوش در منطقه دهلران (ایلام) را منهدم کردند.[13]
توپخانه عراق ساعت 10:45، در ارتفاعات ذیل سومار (کرمانشاه) مواضع ایران را زیر آتش گرفت؛ یک نفر شهید و یک نفر مجروح شد.[14]
یک گروه گشتی ایران به مواضع ارتش عراق در ارتفاعات کله‌جوب (اسلام‌آباد غرب، کرمانشاه) حمله کرد. یک چادر گروهی، یک خمپاره‌انداز و یک سنگر بتنی عراق منهدم شد؛ 5 نفر از افراد دشمن کشته و 5 نفر نیز مجروح شدند.[15]
توپخانه ایران ساعت 08:00، در منطقه گیلان غرب (کرمانشاه)، 2 تانک عراق را هدف قرار داد.[16]
یک گروهان ارتش عراق با پشتیبانی آتش توپخانه، به مواضع نیروهای ایران در منطقه مورموری (ایلام) حمله کرد که با آتش سلاح سبک نیروهای ایران، تعدادی از نیروهای دشمن کشته و بقیه مجبور به عقب‌نشینی شدند.[17]
آتشبارهای ایران در منطقه ریجاب غرب (کرمانشاه)، 2 کامیون حامل مهمات و یک نفربر زرهی و تعدادی چادر نفرات ارتش عراق را هدف قرار داده و منهدم کردند؛ 40 نفر از افراد دشمن نیز کشته شدند.[18]
توپخانه عراق مواضع نیروهای ایران در ارتفاعات ریخک و سرآب گرم در غرب سرپل ذهاب (کرمانشاه) را زیر آتش گرفتند و 5 نفر از نیروهای خودی مجروح شدند.[19]
یک گروه از نیروهای ایران در یک رشته عملیات چریکی، به خاک عراق نفوذ کرده و در منطقه زرباطیه (روبروی مهران) با مین‌گذاری و کمین، یک تانک با خدمه، یک خودروی حامل نفرات و یک جیپ مخابراتی با خدمه را منهدم کردند و 22 نفر از نیروهای عراق را کشتند و سالم به پایگاه خود بازگشتند.[20]
در درگیری نیروهای سپاه پاسداران و پیشمرگان مسلمان کرد با ضدانقلاب، روستاهای دره‌اورا، بناچله، چیکن، میرآباد، پاو و ساوجی از توابع مریوان (کردستان) تحت کنترل نیروهای خودی قرار گرفت. یک موتور برق بزرگ، یک چادر، یک مین ضد تانک روسی، یک خودرو گاز، یک تانکر نفت‌کش، یک جیپ شهباز و مقداری وسایل متفرقه به دست آمد.[21]
ساعت 22:00، در درگیری بین ضدانقلاب و سپاه پاسداران در مهاباد (آذربایجان غربی)، 6 ضدانقلاب مجروح شدند.[22]
ساعت 22:00، ضدانقلاب به روستای جلبر ارومیه (آذربایجان غربی) حمله کرد؛ 2 نفر از اهالی شهید و یک نفر مجروح شد. از مهاجمین نیز یک نفر کشته شد.[23]
بین 400 نفر از افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و عده‌ای از مخالفین آنها در خیابان 30 متری نارمک (تهران) درگیری رخ داد.[24]
2 نفر از هواداران سازمان مجاهدین خلق هنگام الصاق اعلامیه در رشت، توسط نیروهای کمیته مجروح و دستگیر شدند.[25]
یک بالگرد عراق در منطقه کرخه‌کور (خوزستان) هدف آتشبارهای ضد هوایی قرار گرفت و سرنگون شد؛ سرنشینان آن نیز کشته شدند.[26]
بالگردهای هوانیروز در حوالی کارخانه شیر پاستوریزه آبادان و جاده آبادان - ماهشهر، 3 موضع توپ عراق را منهدم کردند و عده‌ای از افراد دشمن کشته شدند.[27]
بالگردهای هوانیروز در جبهه اهواز چند تانک و نفربر زرهی، یک موضع توپخانه، چند تریلر حامل مهمات، 5 چادر مهمات، 3 تانکر سوخت، چند خودرو سبک و سنگین و تعدادی سنگر انفرادی و اجتماعی عراق را منهدم کردند؛ 200 نفر از افراد دشمن کشته و مجروح شدند. به سه بالگرد هوانیروز نیز خساراتی وارد آمد، اما همگی به پایگاه خود بازگشتند.[28]
هواپیماهای پایگاه چهارم شکاری دزفول در سه دسته دو فروندی اف-5، نیروهای عراقی را در ایستگاه حمید (خوزستان) بمباران کردند. حین بمباران، یک فروند از هواپیماها هدف پدافند هوایی دشمن قرار گرفت و سقوط کرد و خلبان آن نیز به شهادت رسید.[29]
3 هواپیمای اف-4 از پایگاه هوایی بوشهر مواضع ارتش عراق در دارخوین و مارد (خوزستان) را بمباران کردند.[30]
یک هواپیمای عراق در منطقه اهواز مورد اصابت آتش پدافند زمین به هوا قرار گرفت و سرنگون شد و 2 خلبان آن نیز به اسارت درآمدند.[31]
7 هواپیمای عراق توسط رادار بوشهر و ایلام کشف و با آتش پدافند هوایی مجبور به فرار شدند.[32]
هواپیماهای عراق ساعت 08:40 به آسمان دزفول حمله کردند که با آتش پدافند هوایی مجبور به فرار شدند.[33]
ساعت 19:00، یک هواپیمای سی-130 ارتش ایران در 2 مایلی فرودگاه کرمانشاه دچار سانحه شد و پس از سقوط آتش گرفت.[34]
[1]. بهروزی، فرهاد، تقویم تاریخ دفاع مقدس، ج 5 ـ گام‌های نخستین، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1386، ص 358.
[2]. همان، ص 382 و 383.
[3]. لطف‌الله‌زادگان، علی‌رضا، روزشمار جنگ ایران و عراق، ج - هویزه آخرین گام‌های اشغالگر، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران، چ دوم، 1380، ص 599 و 600.
[4]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 360.
[5]. همان، ص 361.
[6]. همان، ص 358.
[7]. همان، ص 359 و 360.
[8]. لطف‌الله‌زادگان، علی‌رضا، همان، ص 601.
[9]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 361.
[10]. لطف‌الله‌زادگان، علی‌رضا، همان، ص 601.
[11]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 360.
[12]. همان، ص 360 و 361.
[13]. همان، ص 375.
[14]. همان، ص 362.
[15]. همان.
[16]. همان.
[17]. همان، ص 375.
[18]. همان.
[19]. همان، ص 362.
[20]. همان، ص 374 و 375.
[21]. همان، ص 362.
[22]. همان، ص 362 و 363.
[23]. همان، ص 363.
[24] . همان، ص 366.
[25]. همان.
[26]. همان، ص 373.
[27]. همان، ص 358.
[28]. همان، ص 359.
[29]. موسوی، سیداسماعیل و دیگران، تقویم مستند عملکرد نیروی الهی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، ج 6ـ دی 1359، تهران، مرکز انتشارات راهبردی نهاجا، 1401، ص 181 و 182.
[30]. همان، ص 182.
[31]. بهروزی، فرهاد، همان، ص 360.
[32]. همان، ص 363.
[33]. همان، ص 363 و 364.
[34]. همان، ص 363.
